Page 33 - SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 12

ÖĞRENME VE ÖĞRENME KURAMLARI ÜNİTE 2

Şekil 2.3’te bir voleybolcunun çok iyi servis atan bir arkadaşını gözlemleyerek öğrenme süreci,
gözlem yoluyla öğrenme şemasında gösterilmiştir.

Dikkat Etme Süreci
Çok iyi ve etkili servis atan sporcu

Zihinde Tutma Süreci
Gözlenen sporcunun servis atışının zihinsel olarak tekrarı

Davranış Üretme Süreci
Davranışın gerekli yeterlilik sonucu oluşabilmesi

Güdülenme Süreci
Gözlenen sporcunun iyi ve etkili servis atışının oyuna ve ona olan olumlu
dönütüyle o davranışı gerçekleştirmek istemesi

Modelin davranışına uygun davranış (performans)
Şekil 2.3: Gözlem yoluyla öğrenme
2. Bilişsel Öğrenme Kuramı

Öğrenmenin olduğu her alanda davranışçı kuramların vurguladığı uyarıcı, tepki ve pekiştirme
ilişkisi görülemeyebilir. Bazen herhangi bir şey sadece ona maruz kalınarak öğrenilebilir.
Televizyonda spor müsabakası izleyen biri büyük olasılıkla bir şeyler öğrenir, hatta gördüklerini
ve aklında kalanları ertesi gün arkadaşlarına da anlatabilir. Televizyon izlerken herhangi bir
koşullama işlemine tabi tutulmamış fakat yine de bazı şeyler öğrenmiştir.
Bilişsel öğrenme kuramının özelliği yeni bilgilerin depolanması ve eski bilgilerin yeni anlamlar
ve bağlar kazanmasıdır. Pekiştirecin açık biçimde kullanılmadığı buna karşın bilgi depolama ve
bu bilgiyi işleme sürecinde oluşan öğrenme yaşantılarına bilişsel öğrenme denir. Öğrenme,
davranışlarda yaşantı sonucu meydana gelen değişiklik olarak tanımlanmıştı. O zaman bilişsel
öğrenme de bireyin geçirdiği yaşantı sonucu bilgiyi işleme tarzında meydana gelen değişiklik
olarak tanımlanabilir. Psikomotor (hareket) becerilerin öğrenilmesinde koşullanma ağırlıklıyken
düşünme, planlama gibi üst düzey yeterliliklerin öğrenilmesinde bilişsel öğrenme ağırlıklıdır.

3. Duyuşsal Öğrenme Kuramı
Duyuşsal kuramlar, benlik ve ahlak gelişimi gibi kavramlarla ilgilenir. Duyuşsal kuramda bireyin
kendisini değerli hissetmesi, kapasitesine güvenmesi, farklılıklara değer vermesi, kendi ilke ve
değer yargılarını oluşturması vurgulanır. Bir sporcunun branşına özel bir hareketi yapabilmesi

için kendine güvenmesi ve yapabileceğine olan inancı duyuşsal öğrenmenin sonucu olacaktır.

SPOR PSİKOLOJİSİ VE SOSYOLOJİSİ 31