Page 87 - SPORCU SAĞLIĞI 11

SPORCU SAĞLIĞI 7. ÜNİTE

İlk Yardım Ve Ön Tedavi Prensipleri 85

Bandaj ve sargı yaralı bölgeyi destekler (Görsel 7.33). Bu destek, uygulandığı eklemde hareket aralığını
azaltarak hatta hareketi kısıtlayarak sağlanır. Yaralanma sonrasında tam aktiviteye dönüş için oyuncuya güven
verir. Bireylerin erken aktiviteye dönüşüne izin vermesine rağmen bu tür yöntemlerin kullanımı asla yaralanmış
vücut bölgesinin kuvvetlendirilmesi amacıyla planlanmış kapsamlı bir rehabilitasyon programının yerini alma-
malıdır. Bu sebeple yumuşak dokuların tüm gücünü tekrar kazanabilmesi için uygulamaya çok uzun süre devam
edilmemelidir.
Bölgeyi destekleyip hareketliliği sınırla-
yan sargı ve bandajlar, pamuklu dokuma ve elas-
tik yapılardan meydana gelir. İstenen destek ve
sabitleme derecesine bağlı yapışkan ve yapışkan
olmayan farklı tipte bandajlar bulunur. Bunlar;
• Elastik bandaj,
• Üçgen sargı bezi,
• Sargı bezi (esnek olmayan tülbent gibi gö-
rünen rulo şeklinde ),
• Elastik sargı bezi
olarak sıralanabilir. Yaralanmanın vücutta oluştu-
ğu yer, türü, şiddeti ve boyutuna göre farklı uzun-
lukta ve genişlikte bandajlar kullanılır.
Elastik bandaj: Şişlik ve enflamasyonun oluş-
tuğu yaralı bölgeler üzerinde basınç oluşturmak
ve buz paketlerini sabitlemek için kullanılır. %150 Görsel 7.34: Elastik bandaj
oranında esneyebilen bu bandajlar bazı kas ağ-
rılarında, doku ezilmelerinde, cerrahi girişimler
sonrasında da uygulanabilir. 6–8–10–12–15–20
cm genişliğinde ve farklı uzunluklarda temin edi-
lebilir (Görsel 7.34).

Üçgen sargı bezi: İlk yardım uygulamalarında
çok sık kullanılır. Yaralanmalarda burkulan, inci-
nen, çıkan, kırılan vücut bölümlerinin uygun şe-
kilde sabitlenmesi ve askıya alınması için kullanı-
lır. Yoğun kanamanın bulunduğu yerlerde bandaj
hâline getirilerek yapılan sıkı uygulamalar kana-
manın durdurulmasını sağlar. 90–100–135 cm
ebatlarında hazır olarak temin edilebileceği gibi
kare bir tülbentin ya da bez parçasının çapraz kö-
şelerinin üst üste getirilerek ikiye katlanması ile Görsel 7.35: Sargı bezi
de elde edilebilir.

Sargı bezi: Pamuktan imal edilen, esnek olmayan, dokuma araları fazla, tülbent gibi görünen bu sargılar yüksek
emici özelliğinden dolayı genellikle kanamalarda kullanılır. Enfeksiyon riskini azaltmak için steril hâle getirilerek
kullanıma sunulur. 5–7–10–15–20 cm genişliğinde ve farklı uzunluklarda temin edilebilir (Görsel 7.35).

Elastik sargı bezi: Hafif basınç gerektiren yaralanmalarda destekleyici olarak kullanılmakla birlikte aktivite sıra-
sında zorlanması ve yaralanması muhtemel bölgeleri korumak için uygulanılır. %90–%100’e yakın esneme özelli-
ğine sahip olup 6–8–10–15–20 cm genişlikte ve farklı uzunluklarda bulunabilir.

Bandaj ve sargı uygulamasında dikkat edilecek birtakım kurallar vardır. Bandajlama ve sargı yapma belli
bir bilgi ve deneyim gerektirir. Doğru yapılmış bir uygulama yaralıya ne kadar faydalı olursa yanlış yapılan bir uy-
gulama da o kadar kötü sonuçlar ortaya çıkarır. Hatta yanlış yapılan bazı uygulamalar hastanın hayatını tehlikeye
sokabilir.