Page 10 - Türk Dili ve Edebiyatı Araştırma Hazırlama Öğretmen Rehber Kitabı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ
10 ARAŞTIRMA HAZIRLAMA ÖĞRETMEN REHBER KİTABI

BİRİNCİ BÖLÜM

1.1. EDEBİYAT ARAŞTIRMALARI

Edebiyat güzel sanatlar kapsamında yer alır. Bilimsel yöntemlerin kullanıldığı
araştırmalara da konu olan edebiyat araştırmalarının niteliği akademik alanda

da çokça irdelenmiştir. Çetişli (2006) edebiyat kavramını dilimizdeki ilk ve en
yaygın anlamı “dille yapılan güzel sanat dalı” olarak tanımlanmış aynı zaman-
da yazar ve şâirin dili/kaleminden çıkan ve estetik değere hâiz olan eserlere
“edebiyat”, bu kişilerin icra ettikleri sanata da “edebiyat sanatı” dendiğini be-
lirtmiştir. Yine Çetişli (2006), edebiyat kavramının ikinci anlamını, edebiyat

eseri ve sanatı ile ilgili araştırma, inceleme, değerlendirme çalışmaları ile bu
çerçevedeki eğitim ve öğretim faaliyetleri olarak belirtmiştir. Edebiyatı bilimsel
yöntemlerle ve kendi içinde alt dallara ayırarak ele alır. Çetişli (2008) bunları

şu şekilde sıralamıştır: edebiyat tenkidi, metin tahlili, edebiyat teorisi, edebi-
yat tarihi, karşılaştırmalı edebiyat, edebiyat sosyolojisi, edebiyat eğitimi.

1.2. EDEBİYAT ARAŞTIRMA ÇIKTILARI

Edebî eserin ortaya çıkışı, eserin yazarının edebî şahsiyetine, eserde yer alan
duygu ve düşüncelere, eseri oluşturan hayal ve fikir unsurlarına, eserin türü

ve yapısal özelliklerine, eserde dilin kullanılış biçimlerine, eserin edebiyat tari-
hi içindeki yerine ve gelenekle bağına edebiyat sanatının neliğine dair tüm ko-
nular bilimsel araştırma yöntemleri ile araştırılmaya uygundur. Rehber kitapte

edebiyat araştırmalarında yöntem konusunda metodoloji belirleme çalışmala-
rına dair de detaylı açıklama yapılacaktır.

1. Öğrenciler sosyal gerçekliği ve yaşamı anlamlandırırken edebi-
yatın bilgi, kavram ve becerilerini kullanır: Öğrencilerin geçmiş,

bugün ve gelecekteki olaylar ile ilgili görüş oluştururken ve bunları ifade
ederken edebiyatın sanat ve bilim yanını kavrayarak bu kaynaklardan
yararlanmayı bilmesi önemlidir. Bu sayede geçmişin bilgi ve deneyim-
lerinden, estetik algısından yararlanarak kendi yaşamı ve içinde bulun-