Page 104 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 1. ADIM

7. Yoksul fare, koca ormanda hep korku içinde yaşarmış. 10. (I) Masallar iyi ile kötünün mücadelesini anlatır, masalın so-
Tilkiden korkar, kurttan ödü kopar, en çok da yaban kedisi- nunda iyilik üstün gelir. (II) Masallarda yalın, duru bir dil ve
ni görünce dehşete düşermiş. Bırakın bu yabani hayvanları, anlatım söz konusudur. (III) Masalların başında, ortasında ve
etrafında bir dal çıtırdasa yüreği ağzına gelir; korkudan bayı- sonunda kalıp sözlere yer verilir. (IV) Masallarda iyilik, güzel-
lacak gibi olurmuş. Farecik, bu korkuya dayanamayacağını lik, doğruluk, yardımseverlik gibi evrensel değerler; dinî ve
anlayınca ormanın kralı aslana gidip kendisini tüm korktuk- millî ögelere yer verilir. (V) Masalların söyleyeni belli değildir,
larından korumasını istemiş. Fakat aslan, farenin bu ricasını halkın ortak edebî ürünleri arasında yer alır.
hadsizlik olarak niteleyip fareyi huzurundan kovmuş.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi
Bu parçanın türü ve anlatım biçimi aşağıdakilerin hangi-
yanlışı yapılmıştır?
sinde doğru verilmiştir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Masal - Öyküleme B) Hikâye - Öyküleme
C) Efsane - Betimleme D) Fabl - Öyküleme
E) Roman - Betimleme

11. Destan türü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Gerçeklik hiç değiştirilmeden aktarılır.
B) Kişiler olağanüstü güçlere sahiptir.
8. Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin özelliklerin-
C) Belirli bir zaman dilimi yoktur.
den biri değildir?
D) Toplumu derinden etkileyen olaylar ele alınır.
A) Aşk, sevgi ve kahramanlık gibi konular işlenir.
E) Göç, kıtlık, yiğitlik, savaş gibi konular işlenir.
B) Manzum olarak yazılır.

C) Yazıldığı dönemin zihniyetini yansıtır.

D) Olay çevresinde gelişen metinlerdendir.
E) Genellikle saz eşliğinde söylenir.

12. Sabah sabah yerinden kalkan kızlar
Ak otağı bırakıp kara otağa giren kızlar

Ak çıkarıp kara giyen kızlar
Bağır gibi katılaşan yoğurttan ne var
Kara saç altında kül ekmeğinden ne var
9. (I) Harnâme, 15. yüzyılda yazılmasına rağmen eserin şöh-
reti günümüze kadar ulaşmış, mizah ve hiciv edebiyatı açı- Deri yaygıda ekmekten ne var
sından önemli bir yapıttır. (II) Sahibi tarafından zor işlerde
Üç gündür yoldan geldim doyurun beni
çalıştırılan zayıf ve cılız bir eşek, kendisini semiz öküzlerle
karşılaştırarak boynuz sevdasına tutulur fakat boynuz sahibi Üç güne varmasın Allah sevindirsin sizi
olmak isterken kulağından ve kuyruğundan olur. (III) Alegorik
Dede Korkut Hikâyeleri’nden alınan bu parça ile ilgili aşa-
bir eser olan Harnâme, Şeyh Galip’in toplumsal yergi içeren
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
bir eseridir. (IV) Mesnevi tarzında yazılan Harnâme oldukça
kısadır. (V) Nazım birimi, ölçüsü ve dili divan şiirinin özellikle- A) İslamiyet’in etkisi görülmektedir.
rini yansıtır. B) Oğuz Türklerinin yaşantısı hakkında bilgiler vardır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi C) Rediflere yer verilmiştir.
yanlışı vardır? D) Karahanlı Türkçesinin özellikleri görülmektedir.

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Akıcı, sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.

102