Page 106 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı
P. 106
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 2. ADIM
7. Kurtuluş Savaşı günlerini konu alan şiir, Türk milletinin vatanı 10. Dede Korkut Hikâyeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
ve bağımsızlığı için verdiği mücadeleyi etkili bir dille anlatır. yanlıştır?
Şiirin ilk bölümünde Mustafa Kemal’e duyulan derin sevgi ve
A) Dede Korkut Hikâyeleri, Oğuz bölgesindeki Türk boyları
saygı dile getirilir. Şiirin ikinci bölümünde Şehit Salih, üçüncü
arasında İslam dini ile tanışmalarını takip eden yüzyıllar
bölümünde Anadolu’dan bir köylü ve dördüncü bölümünde
içinde sözlü kültür ortamında oluşmuş bir eserdir.
Ankaralı Hasan aracılığıyla Türk milletinin azmi ve mücadele-
ye duyduğu inanç aktarılır. Epik anlatım özelliği gösteren şiir, B) Sözlü kültürde oluşan bu eserleri Dede Korkut, muhteme-
bir yapay destan örneğidir. len XV. yüzyıl sonları ya da XVI. yüzyıl başlarında yazıya
aktarmıştır.
Bu parçada bahsedilen yapay destan ve yazarı aşağıda-
kilerden hangisidir? C) Destan döneminden halk hikâyeciliğine geçiş döneminin
önemli bir eseridir.
A) Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı - Gülten Akın
D) Sözlü geleneğin önemli bir yansıması olan bu eser;
B) Üç Şehitler Destanı - Fazıl Hüsnü Dağlarca
Oğuzların kolektif şuuru, töresi, inançları ve aile ilişkileri
C) Kurtuluş Savaşı Destanı - Nazım Hikmet gibi pek çok konuda bilgiler içermektedir.
D) Sakarya Meydan Savaşı - Ceyhun Atuf Kansu E) Yakın geçmişe kadar sadece iki yazması bilinen bu eser,
E) Çanakkale Destanı - Fazıl Hüsnü Dağlarca Günbet yazması olarak adlandırılan üçüncü nüshasının
da bulunmasıyla yeniden gündeme gelmiştir.
11. Bizim hikâyelerimiz tılsım ile define bulmak, bir yerde de-
nize batıp müellifin hokkasından çıkmak, âh ile yanmak,
8. Aşağıdakilerin hangisinde masal ve efsane karşılaştır- I
masında yanlışlık yapılmıştır? külünk ile dağ yarmak gibi tamamen tabiat ve hakikatin
II
A) Masalda anlatılanlar millîdir, efsanede ise evrensel konu- dışındaki konulara dayandırılmış, şekil ve tasvirlerden iba-
lar anlatılır.
rettir ve ahlaki tasvirler, âdetlerin tafsili ve hislerin izahı gibi
B) Her ikisi de sözlü geleneğe aittir ve kimin oluşturduğu bel- edebî şartların bütününden mahrum olduğu için roman değil
li değildir. kocakarı masalı nevindendir.
C) Efsanede, anlatılanlara inanma esasken masalda anlatı-
Bu parçadaki altı çizili ifadelerle gönderme yapılan halk
lanlar hayal ürünüdür.
hikâyeleri aşağıdakilerden hangileridir?
D) Olağanüstü olaylara ve kişilere her iki türde de yer veril-
I II
miştir.
A) Kerem ile Aslı Ferhat ile Şirin
E) Masalda kalıplaşmış ifadeler vardır, efsanede ise yoktur.
B) Arzu ile Kamber Şah İsmail Hikâyesi
C) Leyla ile Mecnun Yusuf ile Züleyha
D) Emrah ile Selvihan Âşık Garip
E) Tahir ile Zühre Köroğlu
9. (I) Mesnevi, divan edebiyatına ait bir nazım şeklidir. (II) Mesnevinin
12. Vakti zamanında çok iyiliksever bir padişah varmış... Fakirlere
her beyti kendi arasında kafiyeli olup kafiye düzeni aa-bb-cc-dd…
ramazanlarda yiyecek, bayramlarda giyecek dağıtırmış. Yılda
şeklindedir. (III) Lamî Çelebi, Taşlıcalı Yahya, Fuzûlî gibi bazı
bir gün de sarayının karşısındaki çeşmenin bir musluğundan
sanatçılar hamse sahibi oldukları için onlara ayrı bir önem
yağ, bir musluğundan da bal akıtır; herkesin duasını alırmış.
verilmiştir. (IV) Genellikle aruzun kısa kalıplarıyla yazılan
mesnevilerde beyit sınırlaması yoktur. (V) Mesnevilerde aşk,
Bu parça masalın aşağıdaki bölümlerinin hangisinden alın-
kahramanlık, din, tasavvuf gibi konular işlenmektedir.
mış olabilir?
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bil-
A) Döşeme B) Serim C) Düğüm
gi yanlışı vardır?
D) Çözüm E) Dilek
A) I B) II C) III D) IV E) V
104
