Page 85 - 3 ADIM AYT- TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI AYT 2.
ADIM
Öğretici Metinler - 2

1. Edebiyatımızda gezi yazısı dendiği anda herkesin aklı- 4. Daha önce yazılmış olan eserlerden yararlanılarak ortaya
na Evliya Çelebi’nin Seyahatname’si gelir. Reşat Nuri’nin çıkarılan; matematik, coğrafya ve kartografya konularına
I yer verilen esere, konularla ilgili şekiller ve haritalar da kon-
Anadolu Notları ve Falih Rıfkı’nın Bizim Akdeniz, Denizaşırı muştur. Dünyayı kıtalara ayırarak ülkeleri belli bir sıralama
II III izleyerek anlatır. Eserde yer verilen konu başlıklarını şu şe-
ve İsmail Habib Sevük’ün Tuna’dan Batıya, Yurttan Yazılar kilde toparlamak mümkündür: Arzın Küre Oluşu, Felekler ve
IV Unsurlar, Kutuplar ve Daireler, Medarlar ve Mıntıkalar, Hakiki
adlı eserlerini ile Melih Cevdet Anday’ın Düşsem Yollara İklimler, Tul ve Arz Daireleri, Mevki Tayini, Mesafe Ölçüleri
V ve Mikyaslar, Cihetler ve Rüzgârlar, Kara ve Deniz Haritaları,
Yollara’sını unutmamalıyız. Kara Haritalarının Yapılmasındaki Güçlükler.
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden
bilgi verilmiştir? hangisidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) Kitab-ı Bahriye - Piri Reis

B) Cihannüma - Kâtip Çelebi
C) Fransa Seyahatnamesi - Yirmisekiz Çelebi Mehmet
D) Seyahatname - Evliya Çelebi
E) Avrupa Seyahatnamesi - Mustafa Sait Bey
2. (I) Bulunabilen en eski mektup örnekleri Mısır firavunları-
na ve Hititlere aittir. (II) İslamiyet’i yaymak amacıyla Hz.
Muhammed’in Mısır, Habeşistan ve Bizans hükümdarla- 5. Gazeteci ve politikacı kimliği olan Hüseyin Cahit Yalçın’ın
rına gönderdiği mektuplar türün bilinen örneklerindendir. aynı zamanda İttihat ve Terakki Partisi üyesi hatta partinin
(III) Türkler, Anadolu’ya gelmeden önce mektup türünü kul- sözcüsü olması,---- adlı anı kitabının değerini daha da artı-
lanmışlardır. (IV) Uygur prenslerinin yazdığı mektuplar bu tü- rır. Odaklandığı başlıca konular arasında İttihat ve Terakki
rün Türk tarihindeki ilk örneklerindendir. (V) XVI. yüzyıl divan Partisi’nin idealizmi, eski ve yeni çatışmaları, reform deneme-
şairi Fuzûlî’nin Hadîkatü’s-Süedâ adlı eseri mektup türünün leri, azınlıkların yıkıcı faaliyetleri, parti kavgaları, iç isyanlar,
tanınmış örneklerindendir. Balkan ve Birinci Dünya Savaşlarında Osmanlı politikası yer
alır.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde mek-
tup türü ile ilgili bilgi yanlışı vardır? Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Edebî Hatıralar B) Siyasal Anılar
C) Saray ve Ötesi D) Matbuat Hatıraları

E) Bir Acı Hikâye
3. Türkçe yazılan ilk gezi kitabı, ---- adlı eserdir. Eser Portekizlilere
karşı savaşırken Hint Okyanusu’nda fırtınaya yakalanıp
Gücerat’ta karaya çıkan yazarın Hindistan, Afganistan, Buhara
6. Refik Halit Karay, eserinde insanı Abdülaziz, II. Abdülhamit
ve Maveraünnehir yoluyla Edirne’ye dönüşü sırasında başın-
dönemlerinin ve Cumhuriyet’in ilk yıllarının İstanbul’una götü-
dan geçen serüvenleri anlatır.
rüyor; yemek sofralarından, ramazanlardan, insan ilişkilerine
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi kadar toplumun gelenek görenek ve yaşayış değişikliklerini
getirilmelidir? gözlemleyerek anlatırken yakın tarihin gündelik olaylarını,
renkli ve mizahi bir üslupla göz önüne seriyor.
A) Mir’atü’l Memalik
B) Cihannüma Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
C) Tarih-i Seyyah A) Üç Nesil Üç Hayat B) Boğaziçi Yalıları
D) Fransa Sefaretnamesi C) Mor Salkımlı Ev D) Memleket Hikâyeleri

E) Acâibü’l Letâif E) Bizim Yokuş

85