Page 84 - 3 Adım AYT Türk Dili ve Edebiyatı

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 3. ADIM

7. Şinâsi ile birlikte, geleneksel Türk şiirinin önemli bir kısmını 9. -----, Türk edebiyatında 1860’tan beri devam eden Doğu-Batı
meydana getiren kaside, muhteva itibarıyla büyük bir değişi- mücadelesinin kesin sonucunu, Batı edebiyatının lehine ola-
me uğramış; divan şiirinin klasik kalıplar içinde asırlardır de- rak tayin eden sonuncu safhasıdır. Gerçekten pek yoğun ve
ğişmeden tekrarlanan mazmunları ve ifade şekli artık yerini pek dinamik çalışmalarla geçen bu sıcak safhanın sonunda
hak, hukuk, adalet, akıl, irade, bilgi ve medeniyet gibi yeni Türk edebiyatı, gerek zihniyet gerek temalar ve gerekse tek-
temalara terk etmeye başlamıştır. Yani daha açık bir ifade nik bakımdan tamamıyla Avrupai bir mahiyet kazanabilmiştir.
ile söylemek gerekirse asıl amacı okuyucuda estetik bir zevk
Bu parçada sözü edilen edebî dönem aşağıdakilerden
ve heyecan uyandırmak olan edebiyat, artık bu amacından
hangisidir?
uzaklaşmaya ve giderek gündelik siyasi ve sosyal meselele-
rin bir tür propaganda vasıtası hâline gelmeye başlamıştır. A) Fecriati Dönemi

Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu parçada sözü edilen B) Servetifünun Dönemi
edebiyat dönemine özgü bir kavram yoktur? C) Millî Edebiyat Dönemi

A) Bir ıtıknâmedir insana senin kanunun D) Tanzimat İkinci Dönem
Bildirir haddini sultana senin kanunun E) Tanzimat Birinci Dönem
B) Ne mümkün zulm ile, bîdâd ile imhâ-yı hürriyet
Çalış idrâki kaldır muktedirsen âdemiyyetten

C) Milliyyeti nisyan ederek her işimizde
Efkâr-ı Firenge tebaiyyet yeni çıktı.
D) Kâdı ola da’vâcı vü muhzır dahî şâhid 10. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat şiiri için söylenemez?
Ol mahkemenin hükmüne derler mi adâlet A) Birinci dönemde görülen klasisizm etkisi ikinci dönemde
de devam etmiştir.
E) Âşiyân-ı murg-ı dil zülf-i perîşânındadır
B) Bu dönemde ilk uyaksız şiir, ilk pastoral şiir örnekleri ya-
Kande olsam ey perî gönlüm senin yanındadır
zılmıştır.
C) Bu dönemde fikirler ve yeni konular, söyleyişin önüne
geçmiştir.
D) Şiirde kullanılan dil birinci dönemde ikinci döneme göre
daha sadedir.
E) Her iki dönemde de şiirlerde başlık kullanılmıştır.

8. Servetifünun Dönemi’nde eser veren yazarların romanları
üzerine birçok çalışma yapılmış ancak bu romanlarla aynı dö-
nemde yazılan, şiirdeki arayıştan doğmuş mensur şiir kitapla-
rı pek ilgi görmemiştir. Mensur şiirin isim babası ve türün Türk
edebiyatındaki ilk temsilcisi Mezardan Sesler ’in müellifidir.
11. Çık Fatıma! Lahdden kıyam et,
Siyah İnciler ve Okun Ucundan gibi eserlerin de Servetifünun
roman üstatları tarafından yazıldığını pek kimse bilmez. Yâdımdaki hâline devam et.

Bu parçada sözü edilen eserleri yazan sanatçılar aşağı- Bir tatlı bakışla, bir tatlı gülüşle,
dakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
Eyyâmı hayatımı tamam et,
A) Hüseyin Suat Yalçın - Ahmet Rasim - Ahmet Hikmet Müf-
Makber mi nedir şu gördüğüm yer?
tüoğlu
Ya böyle revâ mı ey cây-ı dilber?
B) Tevfik Fikret - Hüseyin Cahit Yalçın - Cenap Şahabettin
C) Halit Ziya Uşaklıgil - Mehmet Rauf - Yakup Kadri Karaos- Aşağıdakilerden hangisi bu şiirin şairine ait bir eserdir?
manoğlu
A) Siyah İnciler B) Târih-i Kadîm
D) Hüseyin Cahit Yalçın - Halit Ziya Uşaklıgil - Ahmet Hikmet
C) Sahra D) Rübâb-ı Şikeste
Müftüoğlu
E) Elhân-ı Şitâ
E) Mehmet Rauf - Hüseyin Cahit Yalçın - Recâizâde Mahmut
Ekrem

82