Page 59 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 59
FELSEFE
TYT 3.
Bilgi Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri-2
1. “Gördüğüm her şeyin yanlış olduğunu, hiçbir duyu organımın 4. F. Bacon modern düşünceye etkisi yadsınamayan bir bilim
gerçeği yansıtmadığını varsayıyor ve her şeyin yalanlarla insanı ve filozof olmuştur. Bunun en temel kanıtlarından biri
dolu belleğimin bana gösterdiği bir şey olduğuna inanıyorum. de deneyimin bilmek için vazgeçilmez bir kaynak niteliği ta-
Cisim, biçim, yayılım, devinim ve yerin kendi zihnimin uydur- şıdığını belirtmesidir. Duyu verileri bizi gerçeğe aklımız saye-
maları olduğunu kabul ediyorum. Öyleyse neyi doğru saya- sinde götürse de bilim salt akılla yapılamaz demiştir.
bileceğim? Belki de hiçbir şeyin doğru olmadığını. Dünyada
F. Bacon’ın bu görüşlerinden hareketle bilginin kaynağı
hiçbir şeyin, yerin, göğün, ruhun ve bedenin gerçek olmadı-
olarak aşağıdakilerden hangisini kabul ettiği düşünülebi-
ğına kendimi inandırırsam, kendimin de var olmadığını kabul
lir?
etmiş olmuyor muyum? Hiç de değil. Hiçbir şeyin olmadığını
düşünmüş ve kendimi buna inandırmışsam, varım demektir.” A) Pragmatizm
Metodik bir çıkarım sonucunda bu düşüncelere ulaşmış B) Septisizm
filozof aşağıdakilerden hangisidir? C) Rasyonalizm
A) Fârâbî B) Hume C) Descartes D) Entüisyonizm
D) Berkeley E) Hegel E) Empirizm
2. J. Locke insanın her şeyi bilemeyeceğine inanır. Ona göre
felsefede bilgi ile bilgi olmayanı birbirinden ayırmak gereklidir.
Felsefe yapan insanın bilmeye başlamadan önce anlama 5. “Kesin olan bir şey var.
yetisinin güç, kapasite, sınır ve yayılımını bilmesi gereklidir. Bir şeyin doğruluğundan şüphe etmek.
Locke’a göre asıl olan, anlama yetisinin neyi yapıp neyi Şüphe etmek düşünmektir.
yapamayacağını bilmektir. Düşünmekse var olmaktır.
Öyleyse var olduğum şüphesizdir.
Bu parçada aşağıdaki problemlerin hangisinden söz Düşünüyorum, o hâlde varım.”
edilmektedir?
Buna göre R. Descartes’ın doğru bilginin kaynağı
A) Bilginin nesnesine uygunluğu problemi
hakkındaki görüşü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
B) Doğru bilginin kaynağı problemi
A) Doğru bilgiye ulaşmak imkânsızdır.
C) Bilginin ölçütü problemi
B) Kuşku duyulmayan bir bilgi mümkün değildir.
D) Doğru bilginin imkânı problemi
C) Doğru bilgiye akılla ulaşırken şüphe araçtır.
E) Bilginin sınırı problemi
D) Bilgilerimize sonradan edindiğimiz tecrübelerle sahip oluruz.
E) Bilgilerimiz duyu ve aklın ürünüdür.
3. Gazâli’ ye göre akıl hakikatin tümünü değil, belli bir kısmını
bilebilmektedir. Hakikatin tümü ise aklı aşan bir durumdur.
Akıl, hakikate değil ama kendi sınırları içerisindeki bilgiye
ulaşabilme imkânına sahiptir. Hakikat hiçbir şekilde aklın
kendi kavrayış sınırı ile sınırlandırılabilecek bir şey değildir. 6. Yalnızca somut olan, beş duyu organının herhangi biriyle al-
Bütün varlığın zemini olan ontolojik gerçeklik yani hakikat aklı gılayabildiğimiz şeylerden söz edebiliriz. Örneğin kedi, köpek
da aştığı için, rasyonel düşünceye kapalıdır. vardır ve bu gibi varlıkların bilgisine ulaşabiliriz.
Buna göre Gazâli’de hakikat akıl ilişkisinin ifadesi aşağı- Bu açıklama aşağıdaki felsefi görüşlerden hangisiyle
dakilerden hangisi olabilir? ilgilidir?
A) Hakikat sezgi yoluyla kavranamaz. A) Nominalizm
B) Mutlak bilgiye ulaşmada akıl yeterlidir. B) İdealizm
C) Akıl sınırlı bir varlık olduğundan hakikati kavrayamaz. C) Septisizm
D) Akıl Tanrı’yı bilme aracıdır. D) Entüisyonizm
E) Tanrı rasyonel bir varlıktır. E) Empirizm
57