Page 55 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 1.
Bilgi Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri-2

1. I. Kant, “Algısız kavramlar boş, kavramsız algılar kördür.” 4. Sokrates bilginin insanda doğuştan olduğunu, öğretmenin
demektedir. görevinin öğrencide esasen var olan bilgileri hatırlatmaktan
ibaret olduğunu kabul ediyordu. Bunu ispatlamak için de hiç
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi verilen söz ile
geometri bilmeyen bir kişiye sorduğu sorularla geometri so-
anlamca ilişkilidir?
rusunu çözdürerek konuştuğu kimsede doğruyu meydana
A) Bilgi akıl süzgecinden geçmelidir. çıkarmaya çalışıyor, onun zihninde saklı olan bilgileri doğurt-
maya uğraşıyordu.
B) Bilgi yalnızca deneyden elde edilir.
Buna göre Sokrates karşısındaki kişide var olan bilgiyi
C) Bilgiye ulaşmada akıl deneyden daha üstündür.
aşağıdakilerden hangisiyle ortaya çıkarmaktadır?
D) Bilginin oluşmasında algılama etkin bir süreçtir.
A) Saklı olan doğruları sorgulatarak
E) Bilgi deneyimle aklın sentezinin bir sonucudur.
B) Bilgileri olgusal olarak doğrulayarak
C) Dogmatik düşünceleri çürüterek
D) Tutarlı düşünmeye teşvik ederek
2. • Bilginin herkes için doğru olduğunun nasıl söylenebileceğini
araştırma E) Pratik olmayan bilgileri eleyerek
• Bilginin doğruluğundan emin olmayı sağlayan unsurları
irdeleme
5. İnsan zihni, yalnızca fenomenler evrenindeki bilgileri algıla-
• Herhangi bir bilgiye doğru demeyi mümkün kılan etkeni yabilir. Numenler (kendinde şeyler) evrenindekiler bilinemez.
belirleme Tanrı, ruh gibi kavramlar zihin tarafından kavranamaz.
• Bilginin kime ve neye göre doğru kabul edilebileceğini
Bu düşünceleri ile metafizik alanın bilinebilirliğini eleşti-
tespit etme
ren filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Verilen örneklerde bilgi felsefesinin aşağıdaki problem- A) Immanuel Kant
lerinden hangisi ele alınmıştır?
B) Auguste Comte
A) Bilginin gerçekliği
C) Edmund Husserl
B) Bilginin tutarlılığı
D) Henri Bergson
C) Bilginin kaynağı
E) David Hume
D) Bilginin ölçütü
E) Bilginin değeri
6. J. Locke İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme adlı eserinde
amacının; insan bilgisinin kaynağını, kesinliğini ve genişliğini,
bunun yanında da inancın, sanının ve onaylamanın temellerini
ve derecelerini araştırmak olduğunu ifade etmektedir. Locke’a
3. Kuşkucular, algı yanılmalarını örnek göstererek duyular ara-
göre insan zihninin doğuştan ilkeleri yoktur, duyu algılarından
cılığıyla elde edilen bilgilere güvenilemeyeceğini savunurlar.
sonra ideler (düşünce, algı) oluşmaya başlar. İnsan zihni boş
Aynı zamanda bilginin mutlak yani değişmez olmadığını da
bir levha gibidir, deney ve gözlemleri alma yeteneğine sahiptir.
ileri sürerler. Septik düşünürler; bazı bilgilerin kesin bir şekil-
Bilgimizin tümünün temelinde deneyimler vardır ve bilgi
de ispatlanamaması, bazılarının değişime uğraması, bunun
oradan türetilmiştir. Bilmek, insan zihninde birtakım idelere
yanında insan duyularındaki hata payı ve benzeri her türlü
sahip olmaktır.
göreceliğe dayanarak herhangi bir yargıda bulunmazlar.
Buna göre J. Locke’un “Bilginin kaynağı nedir?” sorusuna
Verilen açıklama aşağıdaki sorulardan hangisine cevap verdiği cevap aşağıdaki felsefi görüşlerden hangisinin
niteliğindedir? kapsamındadır?
A) Bilim nedir? A) Rasyonalizm
B) Varlık var mıdır? B) Empirizm
C) Ahlaki eylemin amacı nedir? C) Entüisyonizm
D) Doğru bilgi mümkün müdür? D) Pragmatizm
E) İnancın bilgisi nasıl bir bilgidir? E) Septisizm

53