Page 55 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
Bilgi Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri - 2

1. Bir doğru, kanıt olmaksızın doğru olarak kabul edilemez. 4. Akıl hakemi ortaya çıkarak duyu organlarının verdiği hükmün
Çünkü doğrunun bir işareti yoktur. Bir iddiayla ilgili bir kanıt savunulmayacak şekilde yanlışlığını ortaya koyuyor ve onu
önerdiğimde şüpheci bana “Kanıtı kanıtla!” diyecektir. Bu ihanet ile suçluyor. Böyle düşünmeye başlayınca duyu or-
iddiayı kanıtlamak için getireceğim kanıtın kendisi bir başka ganlarım bana şu sözlerle karşı çıktılar: “Aklınla elde ettiğin
kanıta, bu kanıt da bir başkasına ihtiyaç gösterecek ve böy- bilgilere karşı duyduğun bu güvenin daha önce duyu organ-
lece sonsuza kadar gidilecektir. Öte yandan en ufak bir şeyi larıyla elde ettiğin bilgilere karşı duyduğun o güven gibi olma-
bilmek için sonsuza kadar geri gitmek, yani bu veriyi sonsuz dığından nasıl emin olabilirsin? Öyleyse akıl hakemi ortaya
sayıda başka verilerle ilişki içine sokmak gerekir. Çünkü her çıkarak duyu organlarının verdiği bilgilerin yanlışlığına nasıl
şey başka şeylerle ilişki içindedir ve en ufak bir şeyi bilmek hükmettiyse akıl idrakinin ötesinde başka bir hakem doğabilir
için onun tüm evrenle ilişkisini bilmek gerekir. Biz hiçbir şeyin ve onun sağladığı bilgilerin yanlış olduğuna hükmedebilir.”
bütününü bilemeyiz, bu demektir ki hiçbir şey bilmeyiz. Bu hastalıktan sadece cenab-ı hakkın gönlüme akıtmış oldu-
ğu bir nur sayesinde kurtulabilmiştim.
Bu parçada temellendirilen görüş aşağıdaki kavramlar-
dan hangisiyle ifade edilir? Parçaya göre Gazali en güvenilir bilginin aşağıdakilerden
hangisine dayandığını düşünmektedir?
A) Rasyonalizm
A) Akla
B) Empirizm
B) Olgulara
C) Realizm
C) Sezgiye
D) Fenomenalizm
D) Duyu verilerine
E) Septisizm
E) Şüpheye

2. Pyrrhon şöyle der: “Gerçekte hiçbir şey ne güzel ne de çirkin-
dir, ne doğru ne de yanlıştır. Olaylarla ilgili bütün bu değerler
insanın kabullerine bağlıdır. Öyleyse nesnelerin ne olduğunu
bilmemiz mümkün değildir.”

Parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? 5. İnsan, kendi varlığı ve yaşadığı dünya üzerine düşünme ve
bilgi edinme, edindiği bilgileri de bir anlam dünyası oluştur-
A) Kesin bilgi elde edilemez.
mada kullanan tek varlıktır. Doğayı kendi imgelem dünyası-
B) Nesneler hakkında kesin yargıda bulunulamaz. na göre tasarlayıp dönüştüren, felsefe, bilim ve sanat yapıp
C) Bilimsel bilgi mümkün değildir. uygarlaşan bir varlık olarak insan en son aşamada kendine
kavramlarla kurulu bir evren yaratır. Canlı türleri arasında,
D) Ahlak ile ilgili kesin bir değer belirleyemeyiz.
üst düzey bir düşünme biçimi olarak felsefe yapan tek varlık
E) Nesnelerin bilgisine akılla ulaşılabilir. insandır. Yani insan dediğimiz varoluş biçimi, felsefe yapma-
sı ve inanmasıyla diğer canlılardan ayrılır. İlk uygarlıklardan
günümüze uzanan süreçte sürekli gelişen bilgimiz, anlam
3. Birçok filozof doğru bilginin kaynağıyla ilgili farklı fikirler orta-
dünyamızı, algı alanımızı ve kendi varlığımıza yönelik dü-
ya atmıştır. Bazıları bilginin doğuştan her insanda hazır hâlde
şüncelerimizi güncellememiz ve kendimizi dünya ve evrende
bulunduğunu savunurken bazıları bunun tam tersine bilginin
yeniden konumlandırmamızı sağlamıştır.
tecrübeyle elde edildiğini savunur.
Buna göre insanın kendi varlığını ve diğer var olanla-
Parçada sözü edilen iki görüş hangi seçenekte doğru sı-
rı anlamasında öne çıkan felsefe alanı aşağıdakilerden
rayla verilmiştir?
hangisidir?
A) Rasyonalizm - Entüisyonizm
A) Epistemoloji
B) Rasyonalizm - Pozitivizm
B) Etik
C) Entüisyonizm - Empirizm
C) Teoloji
D) Rasyonalizm - Empirizm
D) Ontoloji
E) Empirizm – Kritisizm
E) Estetik

55