Page 50 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 1. ADIM

7. “Bir bilgiye sahip olarak doğmuş birisi değilim. Öğretmeyi 10.
“Bir çocuk; yediye kadar saymaya başlayıncaya, eşitliğin
seviyorum ve öğrenmeye çalışıyorum.”
adını ve idesini öğreninceye kadar üç ile dördün topla-
Konfüçyüs’ün bu sözü aşağıdaki görüşlerden hangisine mının yediye eşit olduğunu bilmez. O duruma gelince bu
yönelik bir eleştiri niteliği taşımaktadır? sözcüklerin açıklanması üzerine, bu önermeyi ve önerme-
nin doğruluğunu onaylar. Bu onaylamanın gecikmesi de
A) Locke’un empirizmine
usunu kullanamadığından değil, zihninde bu adların yerini
B) Comte’un pozitivizmine tutan açık ve seçik idelerin, süreç içerisinde yerleşmesin-
C) Bergson’un entüisyonizmine dendir’’
D) Condillac’ın sensualizmine John Locke “İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme”
E) Sokrates’in rasyonalizmine
J. Locke’un eserinden alınan bu parçadan hareketle
aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Tüm bilgiler deneyim yolu ile kazanılır.

B) Matematik ideleri doğuştan gelen idelerdir.
C) Öğrenmede hazırbulunuşluk düzeyi önemlidir.
D) İnsan aklı, çevresindeki yetişkinlerden edindiği bilgilerle
8. Felsefe tarihinde yüzlerce yıl tartışılmış sorulardan biri de doğ-
donanır.
ru bilginin var olup olmadığıdır. Bu soruyu iki şekilde cevapla-
yabilirsiniz. Biri “Evet, vardır.”, diğeri “Hayır, yoktur.” şeklinde- E) Zihinsel faaliyetlerimiz doğuştan gelen idelerin etkisiyle
dir. Felsefe tarihinde farklı kaynaklara dayandırsalar da doğru devamlılık gösterir.
bilginin var olduğunu savunan birçok filozof görürsünüz.

Buna göre kaynağı ne olursa olsun, bilginin var olduğu-
nu savunan felsefi görüş aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rasyonalizm B) Dogmatizm C) Septisizm
D) Realizm E) Nihilizm

9. J. Locke’a göre zihin dünyaya boş bir levha (tabula rasa)
olarak gelir. Bu anlamda zihnimizde doğuştan gelen bir bil-
11. Kimi filozoflar doğru bilginin kaynağına aklı koyuyor, deneyin
gi yoktur ancak deneyimlerin oluşturduğu düşünceler vardır.
ya da duyumun bilgisini göz ardı ediyor. Kimi filozoflar ise bil-
Deneyimler, duyumlarla gerçekleşir. Duyu verileri sonucunda
ginin kaynağına duyu bilgisini koyuyor, birey ve akıl faktörü-
oluşan ilk izlenimler, anlama yetimiz sayesinde bilgiyi oluş-
nü göz ardı ederek bilginin alıcısı insana pasif bir rol biçiyor.
turur. J. Locke’a göre bilgiyi oluşturan iki çeşit deney vardır:
Bence doğru bilginin kaynağında duyu ya da deney olduğu
Dış deney ve iç deney. Dış deney, dünyayı duyular yoluyla
kadar akıl da bulunmaktadır çünkü insan aktif olarak duyu-
tanımamızı sağlar. Nesnelerin renklilik, sıcaklık, soğukluk,
verisini işleyecek olan bir zihne de sahiptir. Tabi ki bizler her
büyüklük, sertlik gibi özelliklerini verir. İç deney ise zihnin çe-
şeyi bilemeyiz ve duyu organlarımızdan gelen malzemenin
şitli işlemlerini bize bildirir.
bizim zihinsel formlarımıza uygun olması da gereklidir.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
Bu parçadaki kişinin düşünceleri aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz?
yakındır?
A) İnsan tüm bilgilerini duyumlar aracılığı ile elde eder.
A) Descartes’ın rasyonalizmine
B) İnsan zihninde doğuştan gelen bir bilgi yoktur. B) Kant’ın kritisizmine
C) İnsan, bilgiyi dış deney ile elde eder, iç deney ile anlamlandırır.
C) Comte’un pozitivizmine
D) İnsan, doğuştan boş olan zihnini deneyimleri ile doldurur.
D) Sartre’ın egzistansiyalizmine
E) Değişmez ve sabit olan varlığın bilgisine akıl yolu ile
E) Bergson’un entüisyonizmine
ulaşılabilir.

48