Page 45 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 45
FELSEFE
TYT 2.
Varlık Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri-2
1. • Gerçek varlık, evrende somut bir gerçekliğe sahip olan 4. Parmenides’e göre varlık sonsuz sürekliliktedir. Bu yüzden
nesne ve olaylardır. de bölünebilir değildir. Çünkü hiçbir parçası yoktur ve tümüy-
• İdeal varlık, kaynağını insan düşüncesinden alan uzay ve le farksızlık içindedir. Başka bir deyişle, kendisiyle hemhâldir:
zaman dışı şeydir. Ne şurası daha fazla, ne burası daha azdır. Varlık âdeta ek-
siksiz tümlüktür, varlık hep varlığa yanaşıktır. Bu yüzden de
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ideal varlığa örnektir?
başlangıçsız ve bitimsizdir. Varlık asla değişmez.
A) Zümrüdüanka kuşu
Buna göre Parmenides’in varlık ile ilgili görüşü aşağıda-
B) Nemrut Dağı kilerden hangisidir?
C) İskenderiye Feneri
A) Varlık birdir ve kendisiyle özdeştir.
D) Pekin ördeği
B) Varlık hiçliktir.
E) Deniz börülcesi
C) Var olmak, algılanmış olmaktır.
D) Varoluş, özden önce gelir.
2. M. Heidegger’e göre felsefe, kendisini ilkin bir “soru”da orta-
E) Varlık, insanın ona ilişkin doğru bir kavrayışından ibarettir.
ya koyar. Bu ilk soru varlığın ne olduğu hakkındadır. Varlık
anlayışındaki değişim göz önünde bulundurulduğu sürece
felsefe tarihinin gerçekte bir sorunlar tarihi olduğunu anlarız.
Bu tarih, “Varlık ideadır, maddedir, fenomendir.” gibi yakış-
tırmalarla doludur. “Varlık” bu anlamda felsefenin ilk konusu,
felsefeye felsefe olarak tarihini kazandıran temel kavramdır. 5. Evrenin işleyişi makine gibidir, hiçbir sapmaya izin vermez.
En derinlikli sorgulamasını Platon, Aristoteles ve F. Hegel’de Bütün gücü determinist yapısından kaynaklanır. Evrende ne-
bulan ve tüm Batı felsefesi tarihi boyunca ön yargılarla düşü- ler nasıl var olabiliyorsa öyle olur ve oluş süreçleri asla değiş-
nülen “varlık sorusu” maalesef unutulmuştur. Felsefeyi başla- mez.
tan “varlık sorusu” tekrar sorulmalıdır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Bu parçadan hareketle Heidegger’in varlık hakkındaki
A) Evrende her şeyin bir amacı vardır.
eleştirisinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir?
B) Evrenin oluş yapısı değiştirilemez.
A) Varlık hakkında değişik görüşler ortaya konmuştur.
C) Evrende özgürlükten söz edilemez.
B) Felsefe tarihi, varlık hakkında söylenmiş ön yargılarla doludur.
D) Her şey neden sonuç ilişkisine bağlıdır.
C) Varlık sorusu önemsiz hâle gelmiştir.
E) Evrende değişmeyen bir düzen yapısı vardır.
D) Felsefenin ilk konusu varlıktır.
E) “Varlık nedir?” sorusu sürekli tartışılmıştır.
6. “Her varlık belli bir amaca doğru hareket etmektedir.” savı ne ka-
3. Thales: Tüm var olanların özü sudur. Su, kendisi değiş- dar da haklı bir yargı değil mi? Her çocuk büyüyüp bir yetişkin
meyen ama tüm değişimlerin sebebi olan bir arkhedir. olma amacı taşımaktadır. İnsan dışında, diğer varlıklarda da buna
benzer bir durum söz konusudur. Örneğin bir meşe palamudu,
Herakleitos: Tüm var olanların özü ateştir. Çünkü ateş hem
meşe ağacı olma amacını içinde taşır yani amacı hâline gelebil-
değişmekte hem de var olanları değiştirmektedir.
me potansiyeline sahiptir.
Parmenides: Varlık birdir ve değişmez. Değişim bir çelişkidir.
Metindeki fikirlere sahip bir kişinin aşağıdakilerden hangisini
Bu üç filozofun ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
“değişme” olarak ifade etmesi beklenir?
A) Mitolojiden hareketle açıklamalar yapmaları
A) Varlığın bilinci dışında gerçekleşen bir durumdur.
B) Varlığın temeline birbirine indirgenemeyen iki ayrı töz
B) Varlığın özünün bilinmemesi gerçeğidir.
önermeleri
C) Potansiyel olanın gerçekleşmesi hâlidir.
C) Evrenin varoluşuna yönelik açıklamalar yapmaları
D) Varlığın var olup olmadığını ele almaları D) Bilgisel durumlar için var olan bir gerçekliktir.
E) Varlıktaki değişme fikrine yönelik görüşler öne sürmeleri E) Varlığın özgürlüğünün somut alana taşınmasıdır.
43