Page 42 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 42
FELSEFE 1. ADIM
7. Bilimler varlığın ilk nedenlerini sorgulama eğiliminde değil- 10. Dış dünya ve zihinlerin realiteleri birbirinden farklıdır. Zihnin
dir. Örneğin biyoloji “Canlı var mıdır?” diye sormaz. Canlının temel özelliği düşünmek, dış dünyanın ise yayılımdır.
Düşünce yer kaplamaz, yer kaplayan düşünemez. İkisi ara-
varlığını bir ön kabul olarak kabul eder ve işe koyulur. Bunu
sında ontolojik bir uçurum vardır. Ben beden değilim fakat
yaparken de var olanı parçalara böler ve kendi alanı dışına
bedene sahibim. Peki beden ile ruh arasında nasıl bir ilişki
çıkmaz. vardır? Bu soruya Descartes’ın cevabı ikisinin de birbirini et-
kilediğidir. Her ruh bireyseldir ve bir zihne sahiptir, o zihin ise
Buna göre bilimin varlığa yaklaşımı aşağıdakilerden han- ölümsüzdür.
gisi ile ifade edilebilir?
Bu parçada savunulan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
A) Varlığı bütünü ile ele alır.
A) Varlık sürekli değişim içindedir.
B) Varlığın ilk nedenlerini sorgular.
B) Var olan her şey zihnin ürünüdür.
C) “Varlık vardır.” ön kabulünü benimser.
C) Varlık var değildir.
D) Varlığın imkânını sorgular. D) Varlığın oluşumu iki töze bağlıdır.
E) Varlığın gerçekliğinden şüphe eder. E) Varlık olgusaldır.
11. Bir mağara düşün dostum. Girişi boydan boya gün ışığı-
na açık bir yeraltı mağarası. İnsanlar düşün bu mağarada.
Çocukluktan beri zincire vurulmuş hepsi. Ne yerlerinden kıpır-
danmaları, ne başlarını çevirmeleri mümkün, yalnız karşıları-
nı görüyorlar. Arkalarından bir ışık geliyor, uzaktan, tepede
yakılan bir ateşten. Ateşle aralarında bir yol var, yol boyunca
alçak bir duvar. Göz bağcıları seyircilerden ayıran setleri bi-
lirsin, üzerlerinde kuklalarını sergilerler, öyle bir duvar işte...
8. Varlık felsefesinde reel ve ideal olmak üzere iki tür varlık var-
Ve insanlar düşün, ellerinde eşyalar: tahtadan, taştan insan
dır. Reel varlık duyumsanabilen, dış dünyada var olan var- veya hayvan heykelcikleri, boy boy, biçim biçim... Bu insanlar
lıktır. İdeal varlık ise insan zihninde var olan dış dünyada var duvar boyunca yürümektedirler, kimi konuşarak kimi susarak.
olmayan varlıklardır. Garip bir tablo diyeceksin, hele esirler daha da garip. Doğru...
O esirler ki ömür boyu başlarını çeviremeyecek, kendilerini
Buna göre aşağıdaki kavramlardan hangisi reel varlıktır? de arkadaşlarını da arkalarından geçen nesneleri de duvara
vuran gölgelerinden izleyecekler. Şimdi de mağarada sesle-
A) Özgürlük rin yankılandığını düşün.. Dışarıdan biri konuştu mu esirler
B) Anka kuşu gölgelerin konuştuğunu sanır, öyle değil mi? Kısaca, onlar
için tek gerçek var: Gölgeler.
C) Özdeşlik
D) Dünya Bu parçada “gölge” benzetmesiyle kastedilen varlık türü
aşağıdakilerden hangisidir?
E) Kafdağı
A) İdeal
B) Soyut
C) Numenel
D) Reel
E) Mutlak
9. İnsan; ne olduğunu, nasıl olduğunu, yerküreyi, Güneş’i, yıl-
dızları ve evreni hep merak etmiştir. İnsanın kendini, dünyayı
ve evreni anlama ve açıklama çabası onların üzerinde dü-
şünmeyi gerektirmiştir. Düşünmeyle farklı fikirler ortaya çık- 12. Var olmaları bakımından varlığı “düşünce” ve “madde”
mış, varlığa dönük felsefi bir alan oluşmuştur. olarak niteleyen filozofların temsil ettikleri felsefi akımlar
sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril-
Verilen açıklama aşağıdaki felsefe alt dallarından hangi-
miştir?
sine yöneliktir?
A) Materyalizm - Determinizm
A) Epistemoloji
B) Ontoloji B) İdealizm - Kritisizm
C) Etik C) Materyalizm - Fenomenoloji
D) Bilim Felsefesi D) İdealizm - Materyalizm
E) Estetik E) Nominalizm - Düalizm
42