Page 44 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 44
FELSEFE 2. ADIM
7. Metafizik, kuşkusuz bilimlerin sunduğu gibi kesin sonuçlar or- 10. Whitehead’a göre bir şeyin varoluşu başka bir şeyin sebep
taya koymaz. Ancak insan düşündüğü ve evrendeki gizemli oluşu nedeniyledir. Onun öğretisinin adı “süreç felsefesi”dir.
varlığını koruduğu sürece, metafiziksel düşünce de var ola- Evren sürekli bir değişim içindedir. Bu evrende sabit olan,
caktır. Bilimlerin çalışma alanlarında beliren yeni sorunlar, aynı kalan bir şey arayan yanılır.
insanın merak etme ve anlama çabası, fizik ötesi düşünceyi
Buna göre Whitehead’ın aşağıdaki görüşlerden hangisini
de beraberinde getirecektir. Her ne kadar kesin sonuçlara
benimsediği söylenebilir?
ulaşmaya çalışan bilgi türleriyle çatışıyor olsa da.
A) Varlık ideadır.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?
B) Varlık oluştur.
A) İnsan, fizik ötesini anlama çabasındadır.
C) Varlık fenomendir.
B) Metafizik, doğaüstü konuların bilgisidir.
D) Varlık maddedir.
C) İnsandaki düşünme yeteneği sınırsız özelliktedir.
E) Varlık hem madde hem düşüncedir.
D) Bilimdeki gelişmeler, metafiziği ortadan kaldıracaktır.
E) Metafizik, deneyden bağımsız olan konularla ilgilenir.
8. “Evrende hiçbir rastlantı yoktur. Her şey mekanik bir neden-
sellik sonucu ortaya çıkar. Madde insan zihninden bağımsız
bir gerçekliktir.” 11. Materyalizme göre evrene müdahale eden ve evreni kont-
rol eden bir varlık yoktur. Evrende var olan her şey mekanik
Parçada hakkında bilgi verilen felsefi görüş aşağıdakilerden
bir zorunlulukla gerçekleşir. İdealizme göre ise düşünce ile
hangisidir?
evren arasında ortak bir yapı vardır. İnsan, zihniyle evrenin
A) İdealizm işleyişini ve yaratıcısını anlayabilir.
B) Nihilizm Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap niteliğindedir?
C) Rasyonalizm
A) Varlık var mıdır?
D) Materyalizm
B) Varlığın niteliği nedir?
E) Düalizm
C) Varlığın niceliği nedir?
D) Evrende bir amaç var mıdır?
E) Evren sonlu mudur sonsuz mudur?
9. Varlığı, süreksiz ve değişken olan ile sürekli ve kalıcı olan ni-
teliklere göre ikiye ayıran Platon’a karşı çıkan isimlerden biri
öğrencisi Aristoteles’tir. Platon, duyumsadığımız dünyadaki
varlıkların birer sanı, yanılgı olduğunu; idealar dünyasında 12. Varlıkların özü,
ise bu sanıların, yanılgıların asıllarının (idealarının) olduğunu
I. Düşünce ve maddenin bir arada oluşudur.
söyler. Aristoteles ise bu ayrımı kabul etmeyerek her varlığın
madde ve formdan oluştuğunu ve duyular dünyasındaki her II. Onun maddi temelleridir.
şeyin form kazanmış madde olduğunu söyler. III. Onu oluşturan düşüncedir.
Buna göre Platon ve Aristoteles’in varlıkla ilgili ortak Varlığın mahiyetine dair açıklaması yapılan görüşler sıra-
görüşü aşağıdakilerden hangisidir? sıyla aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
A) Varlığın sürekli değişmekte olduğunu belirtirler. A) Materyalizm - Düalizm - İdealizm
B) Varlığı var kabul ederler. B) Düalizm - İdealizm - Materyalizm
C) Tüm varlık duyular dünyasında bulunur. C) Materyalizm - İdealizm - Düalizm
D) Süreksiz ve değişken niteliklere sahip varlık aldatıcıdır. D) Düalizm - Materyalizm - İdealizm
E) Sürekli ve kalıcı niteliklere sahip olan varlık asıl olandır. E) İdealizm - Düalizm - Materyalizm
44