Page 44 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 44

FELSEFE                                                                                      1. ADIM




        7.   Bilimler  varlığın  ilk  nedenlerini  sorgulama  eğiliminde  değil-  10.  Dış dünya ve zihinlerin realiteleri birbirinden farklıdır. Zihnin
            dir. Örneğin biyoloji “Canlı var mıdır?” diye sormaz. Canlının   temel  özelliği  düşünmek,  dış  dünyanın  ise  yayılımdır.
            varlığını bir ön kabul olarak kabul eder ve işe koyulur. Bunu   Düşünce yer kaplamaz, yer kaplayan düşünemez. İkisi ara-
            yaparken de var olanı parçalara böler ve kendi alanı dışına   sında  ontolojik  bir  uçurum  vardır.  Ben  beden  değilim  fakat
            çıkmaz.                                                bedene sahibim. Peki beden ile ruh arasında nasıl bir ilişki
                                                                   vardır? Bu soruya Descartes’ın cevabı ikisinin de birbirini et-
            Buna göre bilimin varlığa yaklaşımı aşağıdakilerden han-  kilediğidir. Her ruh bireyseldir ve bir zihne sahiptir, o zihin ise
            gisi ile ifade edilebilir?                             ölümsüzdür.

            A)  Varlığı bütünü ile ele alır.                       Bu parçada savunulan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
            B)  Varlığın ilk nedenlerini sorgular.                 A)  Varlık sürekli değişim içindedir.
            C)  “Varlık vardır.” ön kabulünü benimser.             B)  Var olan her şey zihnin ürünüdür.
            D)  Varlığın imkânını sorgular.                        C)  Varlık var değildir.
            E)  Varlığın gerçekliğinden şüphe eder.                D)  Varlığın oluşumu iki töze bağlıdır.

                                                                   E)  Varlık olgusaldır.


                                                               11.  Bir  mağara  düşün  dostum.  Girişi  boydan  boya  gün  ışığı-
                                                                   na açık bir yeraltı mağarası. İnsanlar düşün bu mağarada.
                                                                   Çocukluktan beri zincire vurulmuş hepsi. Ne yerlerinden kıpır-
                                                                   danmaları, ne başlarını çevirmeleri mümkün, yalnız karşıları-
        8.   Varlık felsefesinde reel ve ideal olmak üzere iki tür varlık var-  nı görüyorlar. Arkalarından bir ışık geliyor, uzaktan, tepede
                                                                   yakılan bir ateşten. Ateşle aralarında bir yol var, yol boyunca
            dır. Reel varlık duyumsanabilen, dış dünyada var olan var-
                                                                   alçak bir duvar. Göz bağcıları seyircilerden ayıran setleri bi-
            lıktır. İdeal varlık ise insan zihninde var olan dış dünyada var
                                                                   lirsin, üzerlerinde kuklalarını sergilerler, öyle bir duvar işte...
            olmayan varlıklardır.
                                                                   Ve insanlar düşün, ellerinde eşyalar: tahtadan, taştan insan
            Buna göre aşağıdaki kavramlardan hangisi reel varlıktır?  veya hayvan heykelcikleri, boy boy, biçim biçim... Bu insanlar
                                                                   duvar boyunca yürümektedirler, kimi konuşarak kimi susarak.
            A)  Özgürlük                                           Garip bir tablo diyeceksin, hele esirler daha da garip. Doğru...
            B)  Anka kuşu                                          O esirler ki ömür boyu başlarını çeviremeyecek, kendilerini
                                                                   de arkadaşlarını da arkalarından geçen nesneleri de duvara
            C)  Özdeşlik
                                                                   vuran gölgelerinden izleyecekler. Şimdi de mağarada sesle-
            D)  Dünya                                              rin yankılandığını düşün.. Dışarıdan biri konuştu mu esirler
                                                                   gölgelerin  konuştuğunu  sanır,  öyle  değil  mi?  Kısaca,  onlar
            E)  Kafdağı
                                                                   için tek gerçek var: Gölgeler.

                                                                   Bu parçada “gölge” benzetmesiyle kastedilen varlık türü
                                                                   aşağıdakilerden hangisidir?

                                                                   A)  İdeal
                                                                   B)  Soyut
                                                                   C)  Numenel
        9.   İnsan; ne olduğunu, nasıl olduğunu, yerküreyi, Güneş’i, yıl-
                                                                   D)  Reel
            dızları ve evreni hep merak etmiştir. İnsanın kendini, dünyayı
                                                                   E)  Mutlak
            ve evreni anlama ve açıklama çabası onların üzerinde dü-
            şünmeyi gerektirmiştir. Düşünmeyle farklı fikirler ortaya çık-
            mış, varlığa dönük felsefi bir alan oluşmuştur.
                                                               12.  Var  olmaları  bakımından  varlığı  “düşünce”  ve  “madde”
                                                                   olarak niteleyen filozofların temsil ettikleri felsefi akımlar
            Verilen açıklama aşağıdaki felsefe alt dallarından hangi-
                                                                   sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril-
            sine yöneliktir?
                                                                   miştir?
            A)  Epistemoloji
                                                                   A)  Materyalizm - Determinizm
            B)  Ontoloji
                                                                   B)  İdealizm - Kritisizm
            C)  Etik
                                                                   C)  Materyalizm - Fenomenoloji
            D)  Bilim Felsefesi
                                                                   D)  İdealizm - Materyalizm
            E)  Estetik
                                                                   E)  Nominalizm - Düalizm



         42
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49