Page 44 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 44
FELSEFE 1. ADIM
7. Bilimler varlığın ilk nedenlerini sorgulama eğiliminde değil- 10. Dış dünya ve zihinlerin realiteleri birbirinden farklıdır. Zihnin
dir. Örneğin biyoloji “Canlı var mıdır?” diye sormaz. Canlının temel özelliği düşünmek, dış dünyanın ise yayılımdır.
varlığını bir ön kabul olarak kabul eder ve işe koyulur. Bunu Düşünce yer kaplamaz, yer kaplayan düşünemez. İkisi ara-
yaparken de var olanı parçalara böler ve kendi alanı dışına sında ontolojik bir uçurum vardır. Ben beden değilim fakat
çıkmaz. bedene sahibim. Peki beden ile ruh arasında nasıl bir ilişki
vardır? Bu soruya Descartes’ın cevabı ikisinin de birbirini et-
Buna göre bilimin varlığa yaklaşımı aşağıdakilerden han- kilediğidir. Her ruh bireyseldir ve bir zihne sahiptir, o zihin ise
gisi ile ifade edilebilir? ölümsüzdür.
A) Varlığı bütünü ile ele alır. Bu parçada savunulan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
B) Varlığın ilk nedenlerini sorgular. A) Varlık sürekli değişim içindedir.
C) “Varlık vardır.” ön kabulünü benimser. B) Var olan her şey zihnin ürünüdür.
D) Varlığın imkânını sorgular. C) Varlık var değildir.
E) Varlığın gerçekliğinden şüphe eder. D) Varlığın oluşumu iki töze bağlıdır.
E) Varlık olgusaldır.
11. Bir mağara düşün dostum. Girişi boydan boya gün ışığı-
na açık bir yeraltı mağarası. İnsanlar düşün bu mağarada.
Çocukluktan beri zincire vurulmuş hepsi. Ne yerlerinden kıpır-
danmaları, ne başlarını çevirmeleri mümkün, yalnız karşıları-
8. Varlık felsefesinde reel ve ideal olmak üzere iki tür varlık var- nı görüyorlar. Arkalarından bir ışık geliyor, uzaktan, tepede
yakılan bir ateşten. Ateşle aralarında bir yol var, yol boyunca
dır. Reel varlık duyumsanabilen, dış dünyada var olan var-
alçak bir duvar. Göz bağcıları seyircilerden ayıran setleri bi-
lıktır. İdeal varlık ise insan zihninde var olan dış dünyada var
lirsin, üzerlerinde kuklalarını sergilerler, öyle bir duvar işte...
olmayan varlıklardır.
Ve insanlar düşün, ellerinde eşyalar: tahtadan, taştan insan
Buna göre aşağıdaki kavramlardan hangisi reel varlıktır? veya hayvan heykelcikleri, boy boy, biçim biçim... Bu insanlar
duvar boyunca yürümektedirler, kimi konuşarak kimi susarak.
A) Özgürlük Garip bir tablo diyeceksin, hele esirler daha da garip. Doğru...
B) Anka kuşu O esirler ki ömür boyu başlarını çeviremeyecek, kendilerini
de arkadaşlarını da arkalarından geçen nesneleri de duvara
C) Özdeşlik
vuran gölgelerinden izleyecekler. Şimdi de mağarada sesle-
D) Dünya rin yankılandığını düşün.. Dışarıdan biri konuştu mu esirler
gölgelerin konuştuğunu sanır, öyle değil mi? Kısaca, onlar
E) Kafdağı
için tek gerçek var: Gölgeler.
Bu parçada “gölge” benzetmesiyle kastedilen varlık türü
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İdeal
B) Soyut
C) Numenel
9. İnsan; ne olduğunu, nasıl olduğunu, yerküreyi, Güneş’i, yıl-
D) Reel
dızları ve evreni hep merak etmiştir. İnsanın kendini, dünyayı
E) Mutlak
ve evreni anlama ve açıklama çabası onların üzerinde dü-
şünmeyi gerektirmiştir. Düşünmeyle farklı fikirler ortaya çık-
mış, varlığa dönük felsefi bir alan oluşmuştur.
12. Var olmaları bakımından varlığı “düşünce” ve “madde”
olarak niteleyen filozofların temsil ettikleri felsefi akımlar
Verilen açıklama aşağıdaki felsefe alt dallarından hangi-
sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril-
sine yöneliktir?
miştir?
A) Epistemoloji
A) Materyalizm - Determinizm
B) Ontoloji
B) İdealizm - Kritisizm
C) Etik
C) Materyalizm - Fenomenoloji
D) Bilim Felsefesi
D) İdealizm - Materyalizm
E) Estetik
E) Nominalizm - Düalizm
42