Page 39 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 2.
Varlık Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri-1

1. Varlık felsefesinde “var olan” kavramıyla, zamanda ve 4. G. Berkeley için var olmak algılanmış olmayı gerektirir fakat
mekânda var olan nesnelerin yanında, zihinde varlık bulan bu, bireysel insan olarak benim algımdan bağımsız bir nesnel-
nesneler de kastedilmektedir. liğin olmadığı anlamına gelmez. Ben şu an içinde bulunduğum
Buna göre “var olan” hakkında aşağıdaki yargılardan odadan dışarı çıkmış olsam bile odada bıraktığım ve artık algı-
hangisine ulaşılabilir? lamadığım masam ve kalemim var olmaya devam edecektir.
A) Sadece olgulardan ibarettir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
B) Düşünen bir zihne bağlıdır.
A) Bilginin kaynağı bireysel algılara bağlı olsa da deney öncesi
C) Zihnin dışında algılanan her şeydir. veriler de bulunmaktadır.
D) İnsan bilgisinin sınırlarını aşmaktadır. B) Bilginin varoluşu bireysel özneden bağımsızdır ve insan
E) Soyut ve somut olma özelliğine sahiptir. algısından bağımsız bir nesnellik vardır.
C) Var olmak insan algısına bağlı olsa da, insan algısından
bağımsız bir gerçeklik de bulunmaktadır.
2. Mitolojik düşünmede, içinde bulunduğumuz şeylerin nedeni
genellikle insansı özellikler taşıyan Tanrılardır. Bizi çevrele- D) Yalnızca daha önceden tecrübe edilen bilgilerin var
yen her şey bu kişileşmiş Tanrılarla bağıntılıdır. Sözgelimi olduğundan emin olunabilir.
Yunan Mitolojisinin başkarakterlerinden biri olan Zeus gök-
yüzünde olup bitenlerin nedenidir. Bir yerde şimşek çakarsa E) İnsan algısı zaman zaman nesneye ilişkin tecrübesini
Zeus’un öfkelendiği düşünülür. Dolayısıyla olup bitenlerin ne- bireysel algıları sayesinde edinir.
deni ile Tanrılar arasında kurulan bağlar keyfi ve gevşektir.
Bir başka deyişle mitolojik düşünmede düşünceler arasındaki
nedensellik ilişkileri sağlam değildir. Mitolojik düşünmede
şeylerin kökenine ilişkin açıklamalarda Tanrılara başvurulur-
ken, felsefi düşünmede dünya içinde kalınır.
5. D. Hume’a göre fenomenlerden hareketle hiçbir numenal
Bu parçadan hareketle felsefede varlığın kökeninin aşağıda- gerçeklik kanıtlanamaz. Nasıl ki bir çiçek çeşitli niteliklerin bir
kilerden hangisinde arandığı söylenebilir? toplamı ya da demetiyse, öznenin kendisi de çeşitli duyum

A) İdealar dünyasında ve düşüncelerin bir ardışıklığı ve dizisi olarak düşünülebilir.
Bu mekânsal birliktelik ve zamansal ardışıklığa ruhsal açıdan
B) Metafizik alanda
tözsel bir zemin aramanın, birbirini biteviye izleyen fenomen-
C) Numenal bilgide lere aşkın ve metafizik bir tinsellik ve akılsallık yüklemenin,
D) A posteriori bilgide hiçbir meşru zemini yoktur.
E) Duyulabilir ve algılanabilir dünyada
Bu parçanın aşağıdakilerden hangisine yönelik bir açık-
lama içerdiği söylenebilir?
3. Felsefe şeyleri bize göründükleri halleriyle incelediği kadar, A) Tanrısal iradeden bağımsız olduğu düşünülebilecek
bunların arka planında neler olabileceğine dair genel açık- bir mekânik nedensellik ve düzenin gerçekliğinden söz
lamalarla da ilgilenir. Bu anlamda felsefe, Sümerlilerden bu edilemez.
yana algıların tanzim edilerek bir bütünlüğe ulaşılması süre-
cidir. Bilim ise gün geçtikçe uzmanlaşmakta, ayrıntılarda bo- B) Varolan duyum ve düşünceleri aşan bir tözsel ruh ya
ğulmaya devam etmektedir. da öznellik fikri, hiçbir algı deneyimi ile kanıtlamayacak
metafizik bir iddiadır.
Parçada anlatılan temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
C) Duyulur nesnelere ve onların birbirleriyle nedensel iliş-
A) Bilim varlığa eleştirel yaklaşırken, felsefe kesin kabuller kilerine dair ne doğrudan sezgiye ve ne de mantıksal
içermektedir.
çıkarıma dayalı zorunlu ve kesin bir bilgimiz yoktur.
B) Bilim deney ve gözleme, felsefe akıl yürütmeye dayanmaktadır.
D) İnsan zihninin, kökenlerini duyu verilerinde bulan yalın
C) Felsefe pratik kaygılar için, bilim teorik amaçla yapılmaktadır. düşünceleri çok farklı biçimlerde bir araya getirip yeni dü-
D) Filozoflar elde ettiği sonuçları bilim adamlarının hizmetine şünceler oluşturma yeteneği oldukça gelişmiştir.
sunmaktadır. E) Tanrı düşüncesi varlık, güç gibi düşüncelerimizin ge-
E) Felsefe varlığı bütüncül olarak incelerken, bilim parçala- nişletilmesi ya da sonsuzluk düşüncesiyle bir araya
yarak ele almaktadır. getirilmesiyle oluşturulur.

37