Page 41 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 41
FELSEFE
TYT 1.
Varlık Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri - 2
1. Felsefe, “evren nasıl var oldu?”, “her türlü değişime rağmen, 4. Yeşim Öğretmen derste öğrencilere felsefenin ortaya çıkı-
değişmeyen bir şeyler var mıdır?”, “evrendeki düzeni sağla- şındaki temel problemin varlık konusu olduğunu, onun da
yan nedir?”, “görünenlerin arkasında bir gerçek var mıdır?”... ilk felsefe olarak nitelendirildiğini ifade etmiştir. Öğretmen
şeklinde uzayıp giden pek çok soruya cevap aramaktadır.
Sıradan insanlar da, filozof da aslında aynı soruları hayatı ilk felsefenin var olanın nitelikleri, oluşu, özü ve değişimi gibi
boyunca belki de defalarca kendisine sormuştur. Hiçbir insan problemleri ele aldığını vurgulamıştır. Devamında ise doğa
olmamıştır ki, bu konular üzerinde kafa yormasın. Ontoloji ile filozoflarının ilk neden (arkhe) tartışmalarını anlatmıştır.
ilgilenen filozoflar bu sorulara mantıksal temellendirmelerle
cevap vermeye çalışmışlardır. Buna göre Yeşim Öğretmen’in derste ele aldığı soru
aşağıdakilerden hangisidir?
Parçaya göre filozofun ontolojik sorunlar karşısındaki
ayırt edici tutumu aşağıdakilerin hangisinde doğru ifade A) Varlık türlerinin farklılıkları nedir?
edilmiştir?
B) Metafizik ile ontoloji arasındaki fark nedir?
A) Filozof bilimin somut verileri yerine, soyut ve doğaüstü C) İnsanın varlığı anlama çabası nedir?
konuları ele almalıdır.
D) Arkhe nedir?
B) Filozof açıklamalarında akılcı ve tutarlı olmaya çalışır.
C) Filozoflar varlığın ne olduğuna dair henüz kesin bir yanıt E) Varlık felsefesinin konusu ve problemleri nelerdir?
verebilmiş değildir.
D) Filozofların temel hedefi görünenden hareketle, ideal var-
lığa ulaşmaktır. 5. Varlık felsefesi, olgusal ya da zihinsel tüm varlıkları, daha
E) Sıradan insanlar filozoflardan farklı olarak bu tür sorulara doğrusu bir bütün olarak ‘varlık’ı inceler. Varlığından ya da
cevap vermekten çekinir. yokluğundan, niçin ve nasıl var olduğundan ve var olanın ne
olduğundan emin olmaya çalışır.
2. Günlük yaşamın sorgulayıcı olmayan akışı içerisinde varlık Buna göre varlık felsefesi için aşağıdakilerden hangisi
kavramı pek fazla dikkat çekmez. Fakat ihtiyaç duyulan bir söylenemez?
nesnenin var olup olmadığı dikkat çeker. Oysaki bir filozof
için var olmanın ne olduğunu düşünmek yaşamanın doğru- A) Varlığın belli bir tarzıyla sınırlı olmadığı
dan kendisidir.
B) Varlığın var olduğundan kuşku duymadığı
Buna göre felsefenin varlığa yaklaşım tarzı için aşağıda- C) Varoluşun kaynağı hakkında düşündüğü
kilerden hangisi söylenebilir?
D) Varlığın kendisini konu edindiği
A) Güncel olmayan varlıklara yönelir. E) Varlığın yapısını anlamaya çalıştığı
B) Varlığın ne olduğunu sorun edinir.
C) Var olmanın işlevselliğini sorgular.
D) Neyin var olması gerektiğini sorgular.
E) Yaşamsal ihtiyaçlar için varlığın değerini sorgular.
6. Farabi’ye göre evrendeki düzen, Kant’a göre her yerde bir nedenler,
Tanrı’nın sıfatlarının bir tecellisidir. amaçlar ve araçlar zinciri söz konusu-
3. Felsefe tarihi içerisinde filozoflar var olanı tanımlamak Dolayısıyla evren Tanrı kaynaklı dur. Etrafımızda oluşta ve bozuluşta
göze çarpan kurallılık, hiç bir şeyin bu
için varlığın gerisinde, ona temel olan bir şey aramışlardır. bir düzenin sonucudur. duruma kendiğilinden gelmediğinin
Herakleitos varlığın ilk nedenine “ateş” derken, Demokritos göstergesidir.
var olanın temelinde “atomlar” olduğunu söylemiştir.
Platon’ da ise değişen dünyanın varlık sebebi değişmeyen, Bu iki filozof ile ilgili verilen açıklamalar aşağıdaki soru-
maddi olmayan “idea”dır. lardan hangisine bir cevap niteliği taşır?
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Varlığın temel niteliği nedir?
A) Varlık en son şeydir. B) Evrende bir amaç var mıdır?
B) Var olan her şey gerçektir. C) Varlık var mıdır?
C) Var olanların gerisinde genel bir ilke vardır.
D) Varlık bir midir çok mudur?
D) Varlık, felsefenin konusu dışında kalmaktadır.
E) Evren sonlu mudur sonsuz mudur?
E) Varlığı anlamak için olgusal dünyayı incelemek yeterlidir.
41