Page 41 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 3.
Varlık Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri-1

2019 TYT 2018 TYT

1. La Mettrie’ye göre insanlar ve hayvanlar yaylar kümesinden 3. İnsanın özüne ilişkin herhangi bir tanım varsa bu tanım tözsel
oluşan birer makineydi. Ancak insan, hayvana göre daha kar- değil işlevsel bir tanım olarak anlaşılmalıdır. İnsanı, ne meta-
maşık bir makineydi ve aralarında eğer bir fark varsa bu fark fiziksel özünü oluşturan bir ilkeyle ne de deneysel gözlemle
yayların yerleriyle ilgili olabilirdi. Dolayısıyla La Mettrie için araştırılabilecek herhangi bir doğal yeti veya içgüdü aracı-
ruh da tüm makinenin ana yayı gibi ele alabileceğimiz bir ha- lığıyla tanımlayabiliriz. İnsanın ayırıcı niteliği metafiziksel
reket ilkesi veya bedenin duyarlı bir maddi kısmından ibaretti. doğası değil yaptığı iştir. Yapılan bu işler, insanlık halkasını
Bu sistemin diğer tüm kısımları da sadece beynin bir çeşit tanımlayıp belirler. Dil, söylence, din, sanat, bilim ve tarih gibi
işleviydi. edimler bu halkanın ögeleri ve çeşitli dilimleridir. Bu edimler
soyutlanmış rastgele yaratılar değil daha çok işlevsel olan or-
La Mettrie’nin bu görüşlerinden aşağıdaki yargıların han-
tak bir bağ vasıtasıyla ortaya çıkmış unsurlardır.
gisine ulaşılabilir?
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Beden ile ruh insan varoluşunun farklı görünümleridir.
A) İnsanın neliği sorusu onun somut üretimlerine bakılarak
B) Ruh, tek gerçeklik olan maddeye indirgenerek açıklanabilir.
cevaplandırılabilir.
C) Hayvanlardan farklı olarak insanın özü, ölümsüz ruhudur.
B) İnsanı farklı kılan, aklı sayesinde fizikötesi bir varoluşa
D) İnsan, farklı niteliklere sahip iki tözden; madde ve ruhtan
sahip olmasıdır.
oluşur.
C) Bilimsel bir yöntemle insanın varlığının anlamı ortaya
E) Bedeni harekete geçiren ruh, tinsel yaşam ilkesidir.
konabilir.
D) Erdemli davranış, insanın doğasına uygun olanı yapmasıdır.
E) İnsan doğası, karmaşık yapısı dolayısıyla tanımlanamaz.

4. 20. yüzyıl insanlık için Dünya Savaşları gibi büyük acıları be-
raberinde getirmiştir. Kendini bu süreçte yalnız, köklerinden
kopmuş, temelini yitirmiş, geçmişe, tarihe güvenini kaybet-
2018 TYT
miş, topluma yabancılaşmış, mutsuz, huzursuz insan varlığı-
2. Beynin fotoğrafı, zihnin veya bilincin fotoğrafı değildir. Fiziksel nın ortaya çıktığı bir dönemdir. Bu dönemde insandaki anlam
bir şey olmadığı için zihnin bir fotoğrafı olamaz. Bu yüzden arayışı bazı felsefi ekollerin de doğuşuna sahne olmuştur.
büyük olasılıkla kaynağı zihin olduğu için bir inancın, düşün- Bunlardan en önemlisi “insanın önceden belirlenmiş bir özü
cenin, algının, imgelemin, arzunun ve duygunun fotoğrafını olmadığını, onun dünyaya yüce bir varlık tarafından tasarla-
da çekemeyiz. Çünkü zihin ve beden birbirinden farklı iki töz- nıp belirlenmiş bir özle gelmediği için kendi özünü, özgür se-
dür. Düşünmemizi sağlayan beynimiz değil zihnimizdir. çimleriyle sonradan yarattığını, kısaca varoluşun özden önce
geldiğini” savunan düşüncedir.
Bu parçadaki görüşler aşağıdaki varlık anlayışlarından
hangisiyle açıklanır? Parçada hakkında açıklama yapılan felsefî görüş aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) Herakleitos’un oluşu esas alan anlayışı
A) Pragmatizm
B) Descartes’ın düalist anlayışı
B) Postmodernizm
C) Husserl’in fenomenolojik anlayış C) Fenomenoloji

D) Hegel’in idealist anlayışı D) Egzistansiyalizm
E) Yeni ontoloji
E) La Mettrie’nin maddeci anlayışı

39