Page 38 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE 1. ADIM

7. Eski kültürlerin doğa anlayışlarından ilk kopuş, Antik Yunan 10. “Var olan” denilince, yalnızca beş duyu organımızla algıla-
filozoflarının her şeyden önce gelen, evrenin ilk unsuru- dıklarımız akla gelmemelidir. Atomdan galaksilere, ruhtan
nun ne olduğunu soruşturmasıyla başlar. Thales, bu te- Kafdağı’na dek pek çok nesne gerçek dünyada yahut zihin-
mel ögenin “su”, Anaksimenes ise “hava” olduğunu bildirir. de ayrı bir varlık alanına karşılık gelmektedir.
Anaksimandros ise bahsi geçen temel ögenin hava ya da
Bu açıklamada varlık hakkında anlatılmak istenen temel
su olamayacağını; sınırı olmayan, belirlenemeyen anlamına
düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
gelen apeiron olması gerektiğini savunur. Diğer taraftan ise
Pisagorcuların doğayı sayısal yolla ussallaştırma yöntemi or- A) Olgusaldır.
taya çıkar. Bu yöntem, Empedokles’in sevgi-nefret savaşının
B) Fenomendir.
yönettiği “temel elementleri” ve Demokritos’un öncesiz-son-
rasız “atom”larıyla belirgin bir hâle gelir. C) Maddedir.
D) Hem gerçek hem ideadır.
Bu parçada aşağıdaki felsefî sorulardan hangisine bir ce-
vap aranmaktadır? E) Hem değişen hem değişmeyendir.
A) Evrenin bir amacı var mıdır?

B) Varlığın niceliği nedir?
C) Varlığın arkhesi nedir?
D) Varlık nedir?
E) Varlık var mıdır, yok mudur? 11. Felsefenin ele aldığı “varlık” kavramı ile bilimin kullandığı
“varlık” kavramı aynı anlama gelmez. Felsefe için varlık, her
şeyden önce bir şüphe konusudur. Oysa bilim için varlık, gün-
8. T. Hobbes’a göre her varlık cisimdir ve cisimdeki her olay bir delik yaşam dilinin ifade ettiği her bir somut nesneden başka
harekettir. Ruh da bir cisim olduğuna göre algılarımızın, duy- bir şey değildir.
gularımızın ve düşüncelerimizin temelinde maddi hareketler
Buna göre bilimin varlığa yaklaşımı için aşağıdakilerden
vardır.
hangisi söylenebilir?
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi T. Hobbes’un
A) Varlığın nasıl olması gerektiğini araştırır.
varlık görüşüyle bağdaşmaz?
B) Yeni varlık türleri tasarlar.
A) Ruhsal ve cisimsel varlıklar mekanik hareket kanunlarına
C) Varlığı maddi olarak görür ve inceler.
bağlıdır.
D) Varlıkları düşünsel ve gerçek olarak sınıflar.
B) Var olan, duyusal yoldan algılanabilendir.
E) Varlıkları değerli ve değersiz olarak ayırır.
C) Cisimler var olanların temelini oluşturur.
D) Ruhsal olayların temelinde madde bulunur.
E) Var olan her şeyin özü ruhtur.

9. Evrendeki varlıkların bir meyve ağacından farkı yoktur. Bir
12. I. Gerçekten bir şeyler var mı?
çekirdek olarak toprağa ekilen kayısıyı düşünün. Her geçen
gün bu çekirdek ağaç olarak büyüyor, boy atıyor ve meyve II. Varlık kaç tarzdadır?
veriyor günü gelince verdiği meyvelerin çekirdekleri sayesin- III. Varlığın ana maddesi nedir?
de tekrar var olmaya devam ediyor. Evrendeki her şey böyle-
IV. Gerçek varlık nedir?
dir. Her şey yeniden var olmak üzere programlanmıştır.
V. Dünyanın şekli ve hareketleri nasıldır?
A. N. Whitehead’ın bu düşünceleri varlığın ne olduğu ile
Verilen sorulardan hangisi veya hangileri felsefenin var-
ilgili olarak aşağıdaki hangi görüşü ifade etmektedir?
lıkla ilgili temel sorularından değildir?
A) Düşünce
A) Yalnız I
B) Oluş
B) Yalnız II
C) Yokluk
C) Yalnız V
D) Mutlak ruh
D) I ve II
E) Madde
E) III ve V

36