Page 47 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 47
FELSEFE
TYT 1.
Bilgi Felsefesinin Konusu ve ADIM
Problemleri - 1
1. A öğrencisi: Herkesin doğrusu kendine 4. “Ben yetmiş yıllık ömrümü Atina’da geçirdim ve bütün haya-
tım boyunca da Atina’nın kanunlarından faydalandım. Şayet
B öğrencisi: Nasıl yani özneye mi bağlı doğruluk?
bu kanunları beğenmemiş olsaydım bırakıp gidebilirdim.
A öğrencisi: Evet çünkü bilginin temeli algıdır.
Böyle yapmadım. Şimdi kanunlar aleyhime döndüğü sırada
B öğrencisi: O halde diyorsun ki her şeyin ölçüsü tek tek kaçmaya kalkarsam kendi kendimle uyumu ve düzeni boza-
bireylerdir. rım. Atina’da yaşamakla kanunlarına her vakit uymayı kabul
A öğrencisi: Aynen öyle. Bu nedenle de mutlak hakikat yoktur. etmiş oluyorum. Eğer bu kanunların benim hakkımda vermiş
oldukları hükmü kabul etmezsem verdiğim sözü tutmamış
A öğrencisi ile B öğrencisi bilgi felsefesinin aşağıdaki
olurum.”
problemlerinden hangisini tartışmaktadırlar?
Sokrates’in Savunması
A) Bilginin sınırı var mıdır?
B) Bilginin ölçütü nedir? Sokrates’in bu tutumu aşağıdaki doğru bilginin ölçütle-
rinden hangisi ile benzerlik göstermektedir?
C) Doğru bilgi olanaklı mıdır?
D) Bilginin kaynağı nedir? A) Uygunluk B) Fayda C) Tümel uzlaşım
E) Doğruluk ve gerçeklik nedir? D) Tutarlılık E) Apaçıklık
5. Descartes’a göre bir bilginin hiçbir kuşkuya yer bırakmaksızın
açık bir biçimde görünmesi o bilginin doğru olduğunu göste-
rir. Spinoza’nın “Açık ve seçik fikirler yanlış olamaz.” derken
2. “Görüsüz kavramlar boş, kavramsız görüler kördür.” kastettiği budur. Leibniz ise “Descartes doğruyu apaçıklık ha-
nına yerleştirmiş fakat hanın adresini vermeyi unutmuştur.”
Kant’ın bu sözü, aşağıdaki görüşlerden hangisi ile
demiştir. Çoğu zaman açık seçik gördüğümüz yargılar sahte
ilişkilendirilebilir?
olabilir ya da biz yanılabiliriz der.
A) Rasyonalizm
Bu parçada filozoflar bilgi felsefesinin aşağıdaki prob-
B) Empirizm
lemlerinden hangisini tartışmaktadır?
C) Pozitivizm
A) Mutlak bir doğruluk mümkün müdür?
D) Kritisizm
B) Bilginin doğruluk ölçütü nedir?
E) Pragmatizm
C) Doğru bilginin kaynağı nedir?
D) Bilginin değeri nedir?
E) Bilimselliğin ölçütü nedir?
3. Platon’a göre ussal yetinin içeriği olan evrensel kavramlar ve
düşünceler yalnızca bireysel ve öznel gerçekliğin bileşenleri
değildirler. Bu evrensel kavramlar birer idea ve form olarak
tüm bireysel gerçekliği biçimlendiren tözlerdir ve insanda ap- 6. İster bir algı, duygu, ister bir düşünce olsun, var olan her şe-
riori olarak bulunurlar. yin bilgisine deneyin ve aklın ışığında ulaşırız. Deneyin ve
aklın temas etmediği varlıkları kavrayamayız. Bu sebeple
Bu parçada vurgulanan bilgi görüşü aşağıdakilerden deneyin veri sağlamadığı aklın bilgisi boş, aklın ışığında iş-
hangisidir? lenmemiş deneysel veriler kördür.
A) Rasyonalizm
Kant’ın bu düşünceleriyle “boş” olarak nitelendirdiği bilgi
B) Empirizm kuramı aşağıdakilerden hangisidir?
C) Kritisizm A) Empirizm B) Rasyonalizm
D) Entüisyonizm C) Entüisyonizm D) Pragmatizm
E) Pozitivizm E) Kritisizm
47