Page 72 - 3 Adım TYT Türkçe

TÜRKÇE 3. ADIM

2021 TYT 7. Akşam, yalnızca kentin üstüne iner, kıra değil. Ve lamba,
yalnızca kentin derin sokaklarında solgun ışığını kaldırım
5. Ahmet Hamdi Tanpınar, Beş Şehir adlı eserine yeni bir şehir taşlarının üstüne döşer. Kente özgü hüznü, size akşamın
eklese bu kuşkusuz Paris olurdu. Tanpınar; Yahya Kemal’den, alaca karanlığına dökülmüş ışık kırıntılarının çukurlarından
Proust’tan okuduğu bu şehre ancak İkinci Dünya Savaşı sonra-
sında gidebildi. Yazar için gecikmiş bu ziyaret, hayalindeki Paris cömertçe sunar. Kır hüznünde cömertlik yoktur, aslında kırda
ile karşılaştığı şehir arasında çatışmalara neden oldu. Tanpınar hüzün yoktur. Hüzün, yalnızca kente mahsus bir yaşantı hâli-
için düş kırıklıklarıyla dolu bu seyahatin izlerine, bazı deneme ve dir. İnsanın içine hüzün çökelten pazar boşluğu da kentte ya-
mektuplarında rastlanır. Yazarın İstanbul’u, kişisel tarihine dö- şanır çünkü kırda pazar olmaz. Kırların günü yoktur. Kendini
nerek arşınlamasına benzer biçimde Paris’i de kendi soyut ta- terk edilmiş bir kent sürgünü gibi duyumsayan kent vurgunu
sarımlarındaki hâliyle görmeye çalıştığı ama gerçekte gördükleri kentin ortasında nereye gideceğini bilememenin şaşkınlığını
karşısında şehre dair bu zihinsel kabulleri terk ederek yepyeni yaşıyor, birkaç adımlık daracık alanda dönenip duruyor.
bir çatı, daha derin bir temel arayışına girdiği anlaşılıyor.
Bu parçada anlatıcının dile getirdiği çatışmalarla ilgili
Bu parçadan hareketle Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Kırsal yaşamın, bireyi kentin yol açtığı içsel çatışmalar-
A) Hayalindeki Paris’i, başkalarının anıları ile edebî eserle- dan kurtarmasına
rinden hareketle biçimlendirdiği
B) Doğanın verdiği mutluluk karşısında kent hayatının birey-
B) İstanbul’u, edebiyatla iç içe oluşan hayallerden çok somut
de uyandırdığı hüzne
deneyimleriyle yorumladığı
C) Paris’e dair izlenimlerinin zaman zaman çeşitli türlerdeki C) Kırsal yaşamın sakinliği karşısında kent yaşamındaki
eserlerinde yer aldığı koşturmacaya
D) İstanbul ve Paris’in, edebî yaşamında belirli bir yer edi- D) Büyük şehirde yaşanan kaosa karşı kırsal yaşamın sun-
nen şehirler arasında olduğu duğu dinginliğe
E) Paris değerlendirmelerinde başlangıçtaki beklentilerin E) Kentte ve kırsal yaşamda zaman kavramının algılanışın-
zamanla değişim gösterdiği daki farklılığa

2021 TYT
6. Çocuk genellikle yaptığı işin engellenmesi veya sevdiği oyun-
cağın elinden alınması gibi somut, yetişkin ise daha çok top-
lumsal veya mesleki haksızlıklar gibi soyut nedenlerle öfkelenir.
Çocukla yetişkin arasında bulunan ergen için hem somut hem
soyut her türlü kışkırtma öfkeye yol açabilir. Öfkenin dış görünü-
mü çocuksu (bağırma, ayaklarını yere vurma, şiddetli ağlama)
8. İlham perisinin varlığına inanan var mı aranızda? Ya da şa-
ve yetişkince (kaba sözler, ince alaylar) olabilir. Ergenlerin zekâ
irlere sorayım, kaçınız ilham perisini gördü? Hemen hemen
düzeyi ile heyecanı ifade biçimleri üzerine yapılan bir araştırma-
her şair görmüştür. Ancak her şairin perisi birbirinden farklı-
da doğrudan doğruya öfkeye yol açan nedene karşı tepki gös-
termenin zekâ göstergesi olduğu bulunmuştur. Görece düşük dır. Örneğin, bazısının perisi hayallerinde büyüttüğü sevgili,
zekâya sahip olanlar, öfkeyi sorumlu olmayan dış etkenlere ak- bazılarının ulaşamadığı bir yer, kiminin pişmanlıkları, kiminin
tarma eğilimindedir. Öfkeden doğan engellenme tepkisinin ko- yaşanmışlıkları, kiminin yaşamak isteyip de yaşayamadıkla-
nuyla ilgisiz kişilere yansıtılması ergenlikte sürüyorsa belirli bir rıdır ilham perisi. Bence, sözcüklerin büyülü dünyasıdır ve
zihinsel olgunlaşma gecikmesi akla gelir. bu dünyadan gerçeklere, istediğimiz gibi sıçramaktır. Belki
yalnızlığa sarılmaktır. Hayatın fısıltısıdır kimi zaman. İlham
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
perisi, hissedip de anlatamadıklarımızı yüklediğimiz gizemdir
A) Ergenin zekâ seviyesi arttıkça öfke duygusunun dışa vu- aslında.
rumunda azalma gözlemlenir.
Bu parçada ilham perisi ile ilgili aşağıdakilerin hangisine
B) Ergenlikte öfke duygusunun ifadesi, konuşma veya be-
değinilmemiştir?
den aracılığıyla gerçekleşebilir.
C) Engellenme tepkisini sorumlu olmayan kişilere yöneltme, A) Hangi durumlarda ortaya çıktığına
çocuklardan beklenen bir harekettir.
B) Herkes için farklı bir anlam ifade ettiğine
D) Ergenler çocukluk ruh hâlini tamamen bırakmamış olsa C) Bazen yaşamın fısıltısı olduğuna
da belirli bir olgunluğa sahiptir.
D) Şairlere göre farklılık gösterdiğine
E) Ergenlik, çocukluğun ve yetişkinliğin öfke nedenlerinin bir
arada bulunduğu bir dönemdir. E) Esasen bilinmezlik taşıdığına

70