Page 78 - 3 Adım TYT Türkçe
P. 78
TÜRKÇE 3. ADIM
5. Orhan Veli; üzerine onlarca edebiyat tahlilinin yazıldığı, yüz- 7. Bilim tarihi, iki bulguya dayanarak bilimin, bütün olduğunu
lerce sayfanın karalandığı ama yine de tam olarak anlatıla- gösterir. Bu bulgulardan ilki şudur: Bir bilim dalının gelişimi,
mayan, kendi deyimiyle “bir garip”. Kısacık yaşamında şiirimi- diğer bilim dallarının gelişimine bağlıdır; bu durum, bilimlerin
zin kilit taşlarını dinamitlemeyi başarmış, amacına ulaşmıştı. birçok bakımdan birbirleriyle bağlantılı olduklarını ve arala-
Amacıysa Memet Fuat’ın deyimiyle, sadece ve sadece her rındaki bağlantıların tesadüfî değil, organik olduğunu göste-
şeyi atmak ve yapıyı temelinden değiştirmekti. Özlediğiyse rir. Bulgulardan ikincisi ise farklı yerlerde ve farklı metotlarla
eski edebiyatın aletleriyle halkın gereksinimlerinin savunma- yapılmış bilimsel keşiflerin aynı zamanda gerçekleşmesidir.
sını yapmak değil, halkın beğenisini aramak, bulmak ve sa- Eğer bir olay yalnızca bir kere olmuşsa onu tesadüfe bağ-
nata egemen kılmaktı. Bu uğurda genç yaşta tanıştığı Oktay layabiliriz fakat çok sık olmuşsa tesadüfe bağlama olasılığı
Rifat ve Melih Cevdet ona yoldaş oldular. 1941 yılında ortak azalır.
yayımladıkları Garip adlı şiir kitabıyla edebiyatımızda çokça
Aşağıdakilerden hangisi böyle düşünen bir yazarın söz-
tartışılan ancak çokça da sevilen bir dönemin kapısını arala-
leri olamaz?
dılar. Garip ismini seçmelerininse iki nedeni vardı: Birincisi
yazdıkları şiirler değişik ve kural dışıydı. İkincisiyse şairler A) Üniversitelerde disiplinler arası çalışmaların odaklanmayı
gurbette kalmış gibiydi. olumsuz etkilediği düşünülmüştür.
Bu parçada Orhan Veli ve Garipçiler ile ilgili aşağıdakiler- B) Yeni icatların çıkmasıyla birlikte dil de kendine bu icatları
den hangisine değinilmemiştir? karşılayacak yeni terimler üretmiştir.
C) Kimya alanında yapılan bir iyileştirme, ilaç sektörüne kay-
A) Sanat anlayışlarıyla edebiyatımızda taht kurduklarına
naklık ederek bir hastalığa çözüm olmuştur.
B) Haklarında çok çalışma yapıldığına
D) Fizikte dördüncü boyutun algılanması neticesinde tarih
C) Yalnızlık hissinden dolayı bu ismi seçtiklerine
bilimi yeni metot arayışlarına girmiştir.
D) Türk şiirindeki yerleşmiş anlayışı yıktıklarına
E) Deneyler sırasında milyonlarca denekten birinde rastla-
E) Toplumun ihtiyaçlarını aktarmayı değil beğenisini hedef- nan şeker göz ardı edilebilir.
lediklerine
8. Dil, temelde insanlar arası anlaşmayı sağlama özelliği ile var-
dır ve var olmuştur. O, ferdin değil, milletin ortaklaşa oluş-
turup benimsediği sosyal bir kurumdur. Ancak dili basit bir
iletişim aracı olarak düşünmek ve bu çerçeve ile sınırlamak
6. Gençliğimizde okuduğumuz bir kitabı, olgunluk çağımızda
yanlıştır. Arzu, istek, duygu, hayal, düşünce, fikir ve inançla-
yeniden okuduğumuz zaman, kitap bize çok farklı gibi gözü-
rımızın en basit ifadesinden en karışıklarının sezdirilmesine;
kebilir. Aslında o değişmemiştir. Değişen bizizdir. Tüm Orta
dış dünyanın en yalın tasvir veya tanıtımından iç dünyamızın
Çağ boyunca eski Yunan metinlerine uzaktan bakan Batı’nın
en karmaşık dalgalanmalarının ifadesine kadar uzanabilen
Rönesans’la birlikte o metinleri merkezine almasında olduğu
dil, zaman içinde ve insanın ihtiyaçları doğrultusunda geliş-
gibi. Değişen, metinler değildir. Değişen, Batı’nın o metinlere
miş; zenginleşmiştir.
bakış tarzıdır. Bu değişiklik Batı’yı artık bambaşka yapacak-
tır. Klasiklerle kendimizi kurarız, yeniden kurarız ama aynı
Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle-
zamanda yanı başımızda tuttuğumuz klasikler sayesinde
mesi beklenemez?
kendimizi idrak ederiz, kendimizdeki değişikliklerin farkına
varırız. Yani kısacası büyürüz, olgunlaşırız. İnsan olarak da A) İnsanların hayat görüşleri, tecrübeleri, düşünce tarzları,
toplum olarak da… duygu derinlikleri kullandıkları dil sayesinde ifade edilir.
B) Dil, duygu ve düşünceyi insana aktaran bir araç olduğu
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
için toplumu oluşturan bireyler arasında ortak duygu ve
A) Batı’nın Rönesans’la birlikte eski Yunan metinlerine bakış düşünceleri meydana getirir.
açısı olumlu anlamda değişmiştir.
C) Çevresindeki insanlarla ortak değerlerin oluşturulmasın-
B) Klasikleri okumanın insanı geliştiren, yönlendiren, insa- da, paylaşılmasında ve toplumun varlığını sürdürmesinde
nın bakış açısını değiştiren bir yanı vardır. dilin önemi büyüktür.
C) Olgunlaştıkça okumak için tercih edilen kitaplar konusun- D) İnsanın geleceğine yön vermesinde, kişiliğini kazanma-
da daha seçici davranılmaktadır. sında, diğer insanlarla iletişim kurmasında ve kendisini
ifade etmesinde dil önemli bir araçtır.
D) İnsanlar değişip geliştikçe okudukları metinlerden yaptık-
ları çıkarımlar da farklılaşır. E) İnsanın birey olarak duygu ve düşüncelerini anlatmak
amacıyla kendisine özgü bir dil oluşturması kaçınılmaz
E) Orta Çağ’da Batı’nın, eski Yunan metinlerine gereken de-
ve tabii bir durumdur.
ğeri vermediği görülmüştür.
76