Page 88 - 3 Adım TYT Türkçe

TÜRKÇE 2. ADIM

5. Türlerin neslinin tükenmesi ya da tehlike altında olması günü- 7. Bilim, önüne çıkan bilinmezlikleri ve sorunları çözerek ilerler. Bu
müzde canlılar dünyasının en önemli sorunlarından. Özellikle hâliyle bilim bir anlamda her bir çözümün yeni sorulara zemin
yeni ortaya çıkan hastalıklara karşı bazı türlerin tüm popülas- hazırladığı bir döngü hâlinde devam etmektedir. İşte bundan do-
yonları çaresiz kalabiliyor. Buna en iyi örneklerden biri ülke- layı bilim deyim yerindeyse bitmek tükenmek bilmeyen problem-
miz denizlerinde de yaşayan ve pina olarak bilinen kabuklu ler yolunda ilerlemektedir. Bu nedenle bilim sanılanın aksine her
bir deniz yumuşakçasının başına gelenlerdir. Pina, uzunca problemi çözmek yerine bilinmezlikleri artırarak ilerler; daha çok
ve bombeli yapıda büyük bir çift kabuğa sahip bir deniz yu- bilinmezlik, daha çok çözülmezlik ortaya koyar. Bilim tüm bunları
muşakçasıdır. Pina midyeleri; Akdeniz, Ege ve Marmara’da yaparken insan hayatını kolaylaştıran yenilikler ortaya koyar.
derinliği 60 metreye kadar olan sularda, dik bir şekilde du-
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
rup vücutlarının yarısı deniz tabanına gömülü olarak yaşar.
hangisidir?
Kabuk boyları ortalama 45 cm kadardır. 100-120 cm’ye ula-
şan bireyler de vardır. Bu yumuşakçalar 45 yıl kadar yaşaya- A) Gün gelecek ve bilimin çözmediği, açıklığa kavuşturma-
bilir, su ekosisteminin derin kısmı olan bentik zonda önemli dığı hiçbir bilinmezlik kalmayacaktır.
bir ekolojik rol oynarlar. Deniz suyunu süzüp suda asılı par-
B) Bilim, bilinmezlikleri çözdükçe kuyruğunu ısıran yılan gibi
tikülleri gidererek suyun şeffaflığını artırmaya ve deniz suyu-
kendi kendini tüketir.
nun temizlenmesine yardımcı olur.
C) Bilimin temel amacı, insanın hayatını kolaylaştıran yenilikler
Bu parçadan pinalarla ilgili aşağıdakilerden hangisine ortaya koyarak insanların kendisine inanmasını sağlamaktır.
ulaşılabilir?
D) Bilimin ortaya koyduğu her çözüm ve açıklama, insanların
A) Pinalar; Akdeniz, Ege ve Marmara’da 60 metreden fazla bilime daha az ihtiyaç duyacakları anlamına gelmektedir.
derinliklerde yaşayan ve denizi süzen bir deniz kabuklu- E) Bilim, yeni çözülmezlikler ve bilinmezlikler ortaya koyarak
sudur. işlevini sürdürür.
B) Pinalar, deniz suyunu süzüp temizleyerek gerekli ekolojik
çalışmanın gerçekleştirilmesine hizmet eder.
8. En kısa tanımıyla göç, çoğu canlının ve insanların bir yerden baş-
C) Sadece ülkemiz denizlerinde yaşayan bu canlıların nesli
ka bir yere değişik sebepler yüzünden hareket etmesi veya yer
yok olmak üzeredir.
değiştirmesidir. Bu olay, bir ülke sınırları içerisinde gerçekleşiyor-
D) 45 yıldan fazla yaşar ve su ekosisteminin derin kısmı olan sa iç göç; ülke sınırını aşıyorsa dış göç olarak isimlendirilir. Göçe
bentik zonda önemli bir ekolojik rol oynar. sosyal, ekonomik, askerî, kültürel ve etnik sebepler neden olmak-
E) Pinalar dik bir şekilde durmak, vücutlarının yarısını deniz tadır. Türkiye’de iç göçler, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra özel-
tabanına gömmek koşuluyla suda önemli bir ekolojik rol likle sanayileşme faaliyetleri ve tarımda modernleşmenin etkisiyle
oynar. başlamıştır. İç göçler ilk başlarda köyden kente doğru olurken
daha sonraları küçük ve orta ölçekli şehirlerden büyük şehirlere

olacak şekilde devam etmiştir. 1990’lı yıllarda kentten köye olmak
üzere yeni bir iç göç şekli ortaya çıkmıştır. İç göçler hem göç ve-
ren hem de göç alan yerleşim yerlerinde toplumsal değişimlere
6. Edebiyat, hayatı estetize ederek insanoğlunu tekdüzelikten,
neden olmuştur. Bu değişimler ile birlikte özellikle kentlerde birta-
seviyesizlikten, anlamsızlıktan kurtarır. İnsan onunla ruhunu
kım sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar ise hâlen yaşanmaya
ve benliğini beslediği için hayata da insanlara da daha has-
devam etmektedir. Bu çalışmada; Türkiye’de iç göçler, iç göçlerin
sas, daha anlayışlı bakar. İyi ile kötüyü, kaba ile inceyi, sahte
toplumsal yapıda neden olduğu değişimler, iç göçlerin meydana
ile halisi birbirinden edebiyat sayesinde ayırır; etrafını duyan,
getirdiği sorunlar ve çözüm önerileri incelenmiştir.
gören, hisseden varlık hâline yükselerek geniş bir insani far-
kındalığa ulaşır. Böylece hayat daha yaşanabilir, daha mü-
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi kesin olarak çı-
dahale edilebilir, daha ince ve samimi bir hâle gelir. Bundan
karılır?
daha büyük bir kazanım olmaz herhâlde.
A) Türkiye’de iç göçler, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra artış
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söy- göstermiştir.
lenmiş olabilir?
B) Ülkemizde iç göçler, sürekli olarak köyden kente doğru
A) Edebiyatın hayatı anlamlandırmada insana katkısı nedir? bir eğilim gösterir.
B) Edebiyat, hayata bir yön verme çabası içinde midir? C) İç göçler, daha çok göç alan yerleşim yerlerinde toplum-
sal değişimlere neden olur.
C) Toplum ile edebiyat birbirini besleyerek aralarındaki bağı
güçlendirir mi? D) İç göçlerle ortaya çıkan sosyal değişimler, şehirlerde bazı
sorunlara neden olmuştur.
D) Edebiyatın yol gösterici rolü hakkında ne düşünüyorsunuz?
E) Ülkemizde göçlere sebep olan en etkili faktörler ekono-
E) Edebî eserler, insanda sadece estetik zevk uyandırmak
mik ve sosyal alandadır.
için mi yazılır?

86