Page 128 - COĞRAFYA 10. SINIF BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 10

CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
CEV
Ormancılık 2. Yönerge
Türkiye topraklarının yaklaşık 1/3’ünde dağılış gösteren or-
manlar kıyı bölgelerde yoğunlaşmıştır. Bu nedenle orman 1. Kocaeli Örneği: Sanayi
topraklarının Toroslar’ın batı ve orta kesimleriyle Kuzey Ana- Afyon Örneği: Turizm
dolu’da oldukça geniş yer kapladığını söylemek mümkündür. Afşin-Elbistan Örneği: Madencilik ve Sanayi
Tomruk, maden direği, sanayi odunu, reçine, sığla yağı ve fıstık Adapazarı Örneği: Yerleşme
çamı Türkiye’de ormanlardan elde edilen ürünlere örnek
verilebilir. Bunların yanı sıra ormanların toprak erozyonunun 2. I, II ve III. sınıf toprakların bulunduğu alanlar yeryüzü şekilleri
önlenmesi, canlıların besin ihtiyaçlarının karşılanması ve on- ve iklim özellikleri bakımından beşerî ve ekonomik faaliyetlere
lara barınak olması açısından da çok önemli vazifeleri vardır. uygun şartlar sunmaktadır. Özellikle pazar şartlarına yakınlık,
ulaşım kolaylılığı, yatırım maaliyetlerinin az olması gibi faktör-
2. Yönerge ler nedeniyle bu araziler daha fazla tercih edilmektedir.
Bu yönergede istenen “GZFT tekniğini kullanarak Türkiye top-
raklarının kullanımını analiz etme süreci”, öğren cilerin bilgi 3. Adana, İzmir, Konya ve Manisa'da hızlı nüfus artışına bağlı ola-
birikimi ve araştırma süreçlerine göre farklılık gösterebilir. Ör- rak yerleşme ve sanayi alanlarının genişlemesi I, II ve III. sınıf
neğin “toprak çeşitliliğinin tarım ürünü çeşitliliğini artırması” toprakların kullanıma açık hâle gelmesine neden olmuştur.
güçlü bir yön, “engebeli yeryüzü şekillerinin toprak erozyonunu
artırması” zayıf bir yön, “toprak analizleri gibi bilimsel süreçlere 4. Toprakların korunması ve etkin kullanımına yönelik uygulana-
önem verilerek topraklardan daha fazla yararlanabilme potansi- bilir kamu politikaları ve yasal düzenlemeler hazırlanmalıdır.
yellerinin olması” fırsat, “verimli toprakların yerleşme ve sanayi Buna ek olarak toprakları niteliklerine uygun şekilde kullanan
tesislerinin kuruluş yeri olarak belirlenmesi” de tehdit unsuru ve koruyan resmî ve özel kurumların sayısı artırılmalı, toprağın
olarak ifade edilebilir. bilinçli kullanımı konusunda eğitici çalışmalar yürütülmelidir.
Etkinlik No.: 26 Etkinlik No.: 27
1. Yönerge 1. Yönerge
1. "Arazi kullanım kabiliyet sınıflaması" olarak da ifade edilen sı- 1 Ağaç 7 Savan 13 Maki
nıflama, toprak kullanım planlarının yapılması ve toprakların
kullanımından kaynaklanan erozyonun önlenmesi gibi amaçlarla 2 Tropikal Yağmur 8 Bozkır (Step) 14 Psödomaki
kullanılmaktadır. Bu sınıflamanın amacı, tarım arazilerinde top- 3 Muson 9 Çayır 15 Garig
rağın yapısının bozulmasına ve erozyona yol açmayacak şekilde
uygun tarımsal işleme tekniklerinin kullanımı ve koruma önlem- 4 Orta kuşak karışık 10 Tundra
lerini elde etmeye yarayan bütün verileri bir araya getirmektir. 5 İğne Yapraklı 11 Çöl
Yetenek sınıflarına göre topraklar; en kolay ve ekonomik şekilde
tarım yapılabilen I. sınıf topraklar ile ta rıma elverişli olmayan, ça- 6 Ot 12 Çalı
yır veya ormanlık arazi olarak dahi kullanılamayan ancak doğal
hayata ortam teşkil edebilen veya insanlar tarafından dinlenme 2. Yönerge
yerleri ve millî park olarak kulla nılabilen VIII. sınıf topraklar şek-
linde adlandırılmaktadır. Toprakların korunması, tarıma elverişli
olmayan toprakların değerlendirilmesi ve verimli toprak kaybına Sandal
son verilmesi gıda arz güvenliğinin sağlanması ve gelir kaybının Defne
önlenmesi açısından son derece önemlidir.
MAKİ Keçiboynuzu
2. I, II, III ve IV. sınıf topraklar iyi bir toprak yönetimi ve bazı ko-
ruma önlemleri alınmak koşulu ile işlemeli tarıma elve rişlidir. Yaban Mersini
V, VI, ve VII. sınıf topraklar ise işlemeli tarım kültürüne değil Zakkum
hayvancılık, kentsel ve kırsal yer leşme, turizm ve ormancılık fa-
aliyetlerine uygundur. Bununla birlikte V ve VI. sınıf topraklar- Geven
da bazı özel meyve türleri ve sebzeler yetiştirilebilir. VIII. sınıf Sığır Kuyruğu
topraklar, tarıma elverişli olmamakla birlikte bitkisel ürün elde
edilmesi yönünden de uygun değildir. Bu araziler; bataklık, çöl STEP Çoban Yastığı
vb. alanlarla yüksek dağlık, arızalı ve taşlı arazileri kapsamak- Ada Çayı
tadır. Bu alanlarda turizm ve hayvancılık gibi faaliyetler yapı-
labilir. Gelincik
Kızılcık
3. Toprak, hava ve su gibi yaşamın vazgeçilmez unsurlarından
olup üretilemeyen ve çoğaltılamayan sınırlı bir kaynaktır. Böğürtlen
Önemli bir bitki besin deposu, orman ve meraların yetişme ala- PSÖDOMAKİ Yabani Erik
nı olmasının yanı sıra sanayi ve konut yerleşimi için bir mekân
ve bazı sanayi faaliyetlerinin de ham maddesidir. Bu nedenle Fındık
toprak, tarım sektörü için vazgeçilmez bir üretim alanı olmakla Üvez
birlikte tarım dışı sektörler için de hayati önem taşımaktadır. Lavanta
Toprakların niteliklerine göre sınıflandırılmasına ba kıldığında
I, II, III ve IV. sınıf toprakların tarıma elve rişli olduğu görülür. Kekik
Bu tür toprakların bulunduğu alanların tarım dışı sektörler ta- GARİG Süpürge Çalısı
rafından kullanılması, gıda arz güvenliğinin sekteye uğraması-
na ve tarımsal ürünlerden gelir elde eden kesimin zarar görme- Funda
sine neden olur. Bu nedenle tarım dışı sektörler, arazi kullanımı Tüylü Laden
konusunda tarım dışı alanlara yönlendirilmelidir.

127