Page 434 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

211 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

– Vallahi amca efendi, insan için hizmetsiz durmak güçtür. Çünkü devlete, cemiyete hizmeti olmayan
insanın hayvandan farkı kalmaz. Güç olduğunu kabul ederim fakat hizmette bulunmak lazım geldi-
ğini de unutamam. Bendeniz vâkıa Hariciye’de duramadım, çıktım. Mektepte, dışarıda yine devlet
ve cemiyetin hizmetinde bulunuyorum. Hatta daha doğrusunu isterseniz, uygun bir yer bulduğum
takdirde yine dairedeki memuriyete dönmeye hazırım.
– Oğlum, memuriyette ne kazandınız ki tekrar arzu ediyorsunuz? Terfiyi, maaşı reddettiniz. Maksadı-
nız nedir? Anlayamıyorum.
– Hizmettir.
– Aylarca müddet Hariciye’de bulundunuz. Ne kazandınız? Ettiğiniz istifade nedir?

– Maddi istifadeyi kastediyorsanız yorgunluktan ibarettir. Fakat manevi istifadem çoktur. İnsanları,
usulü, nelerin eksik ve nelere muhtaç bulunduğumuzu öğrendim. Biz doktorlar önce hastalığın teşhi-
sine çalışırız.
(…)

– (Alayını gizlemeksizin) Acaba bulduğunuz çareler nelerdir?
– Size iki kelimeyle arz edeyim mi? Herkesi okutmak ve eğitmek!
(…)
Mehmet Murat, Turfanda mı? Yoksa Turfa mı?

1. Tanzimat Dönemi sanatçıları vatan, millet, hak, kanun gibi kavramları savunabilmek için sanatı
toplum yararına kullanmışlardır. Onlar, bir ideal uğruna çalışan dava adamları olarak görülmekte-
dirler. Hem halk adına hem halka yönelik konuşurlar.

Okuduğunuz metinde Mansur Bey'in görev anlayışı ile düşüncelerini yukarıdaki bilgileri de göz
önünde bulundurarak yorumlayınız.

2. Realizm akımına göre sanat ve edebiyata konu olarak alınması gereken şey, hayatın kendisidir. Bu
nedenle pek çok gerçekçi roman insanların kendi hayatlarında da karşılaştığı toplumsal sorunları
merkeze taşır. Akıma ait olan bu özellikleri metinde görebilmek mümkün müdür? Açıklayınız.

3. Tanzimat edebiyatı, halka yönelme, halkı aydınlatma ve eğitme hareketidir. Şinasi, Ziya Paşa, Namık
Kemal ve Ahmet Mithat bu görevi üstlenir. Tanzimat'ın güçlü kalemlerinden Ziya Paşa özellikle
Konya ve Adana’da vali olarak görev yaptığı dönemlerde eğitime verdiği önem doğrultusunda çalış-
malar yapmıştır.
Yukarıdaki bilgiyi de göz önünde bulundurarak metnin yazıldığı dönemin eğitim anlayışı ile ilgili
çıkarımlarda bulununuz.

432
Hazırlayan: Nurgül GÜVEN