Page 49 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

20 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. "Kemoreseptörlerin uyarılabilmesi için algılanacak olan maddenin çözünmesi gerekir." hipotezini ka-
nıtlayacak bir deney tasarlayınız. Deneyinizin yapım aşamalarını açıklayınız.

Yönerge Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Sağlıklı bir gözde cisimlerden gelen ışınlar, kornea ve mercekten kırıldıktan sonra retinanın üzerine
3. %0,01, %5 ve %10’luk şeker çözeltileri hazırlanmıştır. Öğrencilerin dillerinin uç kısmına en düşük düşer ve görüntü oluşur. Fakat bazen doğuştan gelen veya sonradan oluşan etkiler ile cisimlerden gelen
derişimli çözelti fırça yardımıyla değdirilmiştir. Öğrenciler ağızlarını her seferinde su ile çalkala- ışınlar, retinanın üzerine tam düşmez ve net bir görüntü oluşmaz. Doğuştan gelen göz kusurlarının ba-
dıktan sonra bu işlem diğer şeker çözeltileri için de tekrar edilmiştir. Deneyden sonra öğrencilerin zıları embriyonik gelişim sırasında meydana gelen aksaklıklar sonucu oluşurken bazıları kalıtsal olarak
%0,01’lik şeker çözeltisinin tadını alamadıkları diğer çözeltilerin ise tadını aldıkları ifade edilmiştir. anne ve babadan aktarılır. Özgül öğretmen, kendisini mesleğine adamış, öğrencilerini çok seven bir sınıf
Buna göre deneyin neyi ispatlamak için yapılmış olabileceğini açıklayınız. öğretmenidir. Bir gün Özgül öğretmenin okuluna Sağlık Bakanlığından göz sağlığı tarama ekibi gelmiş-
tir. İlk olarak da göz taramasına Özgül öğretmenin sınıfından başlamışlardır. Tarama sonucunda Burak,
Ayşe ve Mert isimli öğrencilerin gözlerinde bazı rahatsızlıkların olduğunu saptamışlardır. Tarama ekibi,
bu öğrencilerin rahatsızlıklarını Özgül öğretmene aşağıdaki bilgileri vererek açıklamışlar ve bu öğrenci-
leri bir göz merkezine yönlendirmişlerdir.
a) Burak, aşağıdaki görseldeki “A” harfini okuyamamıştır.

4. "Kemoreseptörler kendilerini hızlı bir şekilde yenileme özelliğine sahiptir." ifadesine katılıyor musu-
nuz? Cevabınızı gerekçeleriyle yazınız.

5. COVID-19’un yaygın belirtileri yüksek ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Vakalarda baş ağrısı, boğaz
ağrısı, burun akıntısı, kas ve eklem ağrıları, hâlsizlik, koku ve tat kaybı, ishal de görülebilmektedir.
Bazı hastalarda ise hiçbir belirti görülmez.
b) Mert, A harfini bulanık görmüştür.
a) Yukarıdaki parçada koku ve tat kaybının bir hastada aynı anda yaşandığı belirtilmiştir. Koku ve tat
kaybının birlikte gerçekleşmesinin nedeni ne olabilir? Gerekçeleriyle açıklayınız.

b) Koku ve tat kaybının birlikte gerçekleştiğini kanıtlayan bir deney düzeneği hazırlamanız istense
nasıl bir deney düzeneği hazırlardınız? Deneyinizin yapım aşamalarını yazınız. c) Ayşe’nin göz yapısı aşağıdaki görseldeki gibidir.

46
Hazırlayan: Sevgi YAVUZ