Page 140 - Coğrafya 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

COĞRAFYA 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 35 Etkinlik No.: 36
1. Yönerge 1. Yönerge
1. Ülkemizin ihracatında alüminyum, barit, bakır, feldspat, linyit 1. Marmara Adası (Balıkesir): Mermer Seydişehir (Konya): Boksit
ve mermer madenlerinin payı daha fazladır. Bu nedenle ilgili Eskişehir: Lüle taşı Divriği (Sivas): Demir
madenlerin ekonomimize daha fazla katkı sağladığı söylenebilir.
Emet (Kütahya): Bor minarelleri Oltu (Erzurum): Oltu taşı
2. Demir, granit, kükürt ve taş kömürünün ülkemizdeki üretim Çamaltı (İzmir): Tuz Maden (Elazığ): Bakır
miktarı tüketim miktarını karşılayamamaktadır. Bu durum, Ödemiş (İzmir): Civa Mazıdağı (Mardin): Fosfat
ilgili madenlerin daha fazla ithal edilmesine neden olmaktadır.
2. Türkiye arazisinin oluşumu ve şekillenmesinde volkanizma ve
3. dağ oluşumu hareketleri etkili olmuştur. Bu durum, jeolojik ya-
Maden-Enerji Başlıca Kullanım Alanları pının çeşitli olmasında dolayısıyla zengin maden yataklarının
Kaynağı Adı varlığında etkili olmuştur.
Hafif ve dayanıklı olduğundan uçak sanayisinde,
Alüminyum otomobil, ev eşyaları ve elektrik malzemelerinin ya- 3. Ovaakça (Bursa): Doğalgaz Çatalağzı (Zonguldak): Taşkömür
pımında kullanılır.
Afşin-Elbistan (Kahramanmaraş): Linyit Soma (Manisa): Linyit
Önemli bir kısmı petrol ve doğal gaz sondajlarında
kullanılmakta olup cam ve boya sanayisi ile radyas- Hamitabad (Kırklareli): Doğal gaz Yatağan (Muğla): Linyit
Barit
yon kalkanı ve spor malzemeleri yapımında da kul-
lanılır.
2. Yönerge
Elektrik- elektronik sanayisi, süs eşyası, kimya sa-
Bakır nayisi, kuyumculuk ve boya sanayisi bakırın başlıca 1. Batı Anadolu, Türkiye’de jeotermal enerji potansiyelinin en yük-
kullanım alanlarındandır. sek olduğu yerdir. Bunun başlıca nedeni tektonik açıdan aktif bir
Demir-çelik sanayisi ve otomotiv sektörünün yanı yer olmasıdır.
Demir sıra gemi yapımında ve binaların yapısal bileşeninde
kullanılmaktadır. 2. Jeotermal enerji; elektrik üretimi, konut ve seraların ısıtılması,
Seramik, porselen, cam, kaynak elektrotları, plastik termal turizm ve endüstri alanında kullanılmaktadır.
Feldspat
ve boya sanayisinde kullanılır.
3. Jeotermal enerjinin başlıca avantajları; yenilenebilir, düşük ma-
Linyitin yarıdan fazlası termik santrallerde, geriye liyetli, çevre kirliliğini minimum seviyede etkileyen, aranması
Granit kalan kısmı ise konutların ısıtılmasında ve sanayide
kullanılmaktadır. ve işletilmesinde ileri teknoloji gerektirmeyen ve yerli bir enerji
kaynağı olmasıdır.
Etkinlik No.: 37
2. Yönerge
Yönerge
1. 30000 1. Madenler ve onlardan elde edilen mamul maddeler hayatımızın
her alanında yer tutmaktadır. İnfografik görselde bunların sadece
25000
bir kısmına yer verilmiştir. Madenler, birbirinden farklı çok sayıda
maddenin üretimi için de kullanılmaktadır.
20000
2. Toplam ihracat içerisinde madenciliğin oranı %2,90 iken ma-
dencilikle ilgili mamul maddelerin oranı %65’in üzerindedir.
15000
Dolayısıyla madenlerin saf hâlde ihraç edilmesi yerine mamul
10000
maddelere dönüştürülerek satılması daha fazla gelir elde edilme-
sini sağlamaktadır.
5000
3. Görselden de anlaşılacağı üzere mamul maddeler, hayatımızın her
alanında önemli bir yer tutmaktadır. Bu durum, madenlere olan
0
Kömür Sıvı Yakıtlar Doğal Gaz Yenilenebilir Atık Çok Yakıtlı Hidrolik Jeotermal Rüzgar Güneş
2009 2019 ihtiyacı her geçen gün daha da artırmaktadır. Türkiye, maden çe-
2009 yılına göre 2019 yılında sıvı yakıtlar ve çok yakıtlı enerji şitliliği bakımından zengin bir ülkedir. Bu durum, gerek maden-
kaynaklarının kurulu gücü azalırken diğer tüm enerji kaynak- cilik gerekse madenciliğe bağlı mamul maddelerin ihracatımızda
larında artış gerçekleşmiştir. Ancak bu artışın oranı önemli öl- önemli bir yer tutmasını sağlamıştır. Ülkemizin maden varlığı,
çüde farklılık gösterir. Örneğin bu artış; kömür ve doğal gazda hem stratejik hem ekonomik anlamda ülkemize çok önemli kat-
yaklaşık %85, hidrolikte %95, yenilenebilir atıkta ve jeotermal- kılar sağlayacaktır. Ayrıca kömür, doğal gaz gibi madenler, başta
de %1,860, rüzgârda ise %860 olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca sanayi olmak üzere birçok alanda enerji kaynağı olarak kullanıl-
2009 yılında güneş enerjisine ait herhangi bir kurulu güç bu- maktadır.
lunmazken 2019 yılında bu enerji kaynağına ait 5.995 MW'lık 4. Madenciliğin Türkiye’nin toplam ihracatı içerisinde mamul
kurulu güç oluşturulmuştur.
maddelere göre çok düşük olması, madenlerin yeni mamul mad-
delerin üretiminde kullanılmasının önemini ön plana çıkarmak-
tadır. Bu açıdan bakıldığında teknolojinin gelişmesiyle ortaya
2. Yenilenebilir ve üretimlerinin yerli olmasından dolayı hidrolik, çıkacak her yeni alan ve var olan maddelerin üretimi amacıyla
jeotermal, rüzgâr, güneş ve yenilenebilir atık enerji kaynakla- mamul madde üretiminin artırılması gerekmektedir. Ayrıca kat-
rının kurulu gücünün artırılması ülkemizin dışa bağımlılığını ma değeri yüksek ürünlerin ülkemizde üretilebilmesi için yapıla-
azaltacaktır. cak her türlü yatırım ve çalışma son derece önemlidir.

138