Page 21 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 7

1. ÜNİTE >MÖ 6. YÜZYIL-MS 2. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.1.2. MÖ 6. yüzyıl-MS 2. yüzyıl felsefesinin karakteristik özelliklerini açık-
lar. c) Platon ve Aristoteles’in varlık, bilgi ve değer anlayışları ele alınır.
Alan Becerileri: Sorgulama
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi OKU, DİNLE, ANLA 30 dk.
Amacı Platon ve Aristoteles’in varlık, bilgi ve değer anlayışlarını değerlendirebilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda Platon ve Aristoteles’in görüşleri kısaca tanıtılmıştır. Filozofların görüşlerini inceleyiniz.
Ardından verilen açıklamayı ve diyaloğu okuyup ilgili soruları cevaplayınız.

PLATON ARİSTOTALES
Ruh, idealar dünya- Mantığı bilimsel çalış-
sından gelmiştir. Ruh malarında kullanmıştır.
ölümsüzdür ve ruhun Aristoteles, ideaları nes-
ölümsüzlüğü onun bil- nelerin özü olarak görür
gilere sahip olduğunu ve duyularla aynı dünya
gösterir. Gerçek dünya, içerisinde bulunduğunu
idealar dünyası yani bil- düşünür. Fenomenin
ginin dünyasıdır. Diğeri içerisinde bulunan öz,
ise duyuların yanıla- kendisini gerçekleştire-
bildiği, değişen yapıda rek fenomeni oluşturur.
olan nesnelerin dün- Madde ve form ilişkisi
yasıdır; fenomenlerdir. kurmuştur. Fenomenler,
Nesneler, idealardan onun için form kazanan
pay alarak oluşur. Ger- maddeleri içerisinde
çek bilgi, idealar dünya- barındırır ve bunlar var
sındadır. olur. Maddenin oluşa-
Asıl olan akıl ile elde bilmesi için dört nedene
edilen ideanın bilgisidir. ihtiyacı vardır. Maddi
Genel kavramın bilgi- neden, oluşumu sağla-
sine özel örneklerden yan maddedir. Formel
yola çıkarak varamayız. neden, şeklî nedendir.
İdeaların bilgisi ile genel Hareket ettiren neden,
kavramlara ulaşabiliriz. hareketi başlatandır.
Platon, nesnelerden çok Ereksel neden, oluşu-
kavrama önem verdiği mun amacıdır. Bedeni
gibi kişiden çok toplum madde, ruhu onun for-
mutluluğuna yönelmiş- mu olarak görür.
tir. Üst noktada bulunan Duyumlar aracılığıyla
iyi ideasıdır. Dürüst, adil bir maddenin nasıl ol-
ve doğru kişiler iyi idea- duğunu bilebiliriz fakat
sının bilgisine ulaşabilir. bu yeterli değildir. Ne-
İyi ideasını anlayan kişi den arayışımızı akıl yü-
doğru davranışlarda bu- rütmeler sağlar.
lunabilir, bu anlamda Ruhun amacı mutluluk-
eğitim önemlidir. Felse- tur. Erdemli davranış ve
fe ve matematik eğitimi aklın etkinliği mutlu-
insanları yanıltan duyu- luğu getirir. Bu durum
lardan uzaklaştıracaktır. doğru olan ortayı bul-
Devlet içerisinde herkes mayla da bağlantılıdır.
üzerine düşen görevi İki aşırı uçtan kaçarak
yerine getirmelidir. Bu davranışlarımızda orta-
şekilde düzen ve mutlu- yı bulabiliriz.
luk etkin olur. Görsel 1.23: Raphael Atina Okulu (Platon ve Aristotales)

19