Page 71 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 31

3. ÜNİTE > 15. YÜZYIL-17. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.3.3. Örnek felsefi metinlerden hareketle 15. yüzyıl-17. yüzyıl filozofları-
Alan Becerileri: Felsefi Okuryazarlık nın felsefi görüşlerini analiz eder. a) R. Descartes’ın “Felsefenin İlkeleri” adlı
eserinden alınan veya derlenen bir metinden hareketle filozofun bilgi ve
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi varlık görüşlerinin irdelenmesi sağlanır.
Etkinlik İsmi ŞÜPHESİZ 120 dk.
Amacı R. Descartes’ın “Felsefenin İlkeleri” adlı eserinden alınan veya derlenen bir metinden hareketle filozofun Bireysel
bilgi ve varlık görüşlerini analiz edebilme.

Yönerge Aşağıdaki metnin incelemesini yapınız.

! Etkinliği gerçekleştirmek için
“Ekler” bölümünde verilen
“Metin İnceleme” başlıklı
yönergeyi takip ediniz.

DÜŞÜNÜYORUM, O HÂLDE VARIM

Kesin bilgi, açık-seçik bilgidir ve insan ona akıl yoluyla sahip olur. Matematik ve
geometri bilgileri aklın doğru kullanımına dayanan gerçek bilgilerdir.

erçeği arayanın yaşamında bir kez tüm nes- nular üzerinde usavurma yaparken aldanmış oldukla-
nelerden gücü yettiği ölçüde kuşku duyması rı için onlardan yine kuşkulanacağız.
Ggerekir. (…)
Çocuklukta, yani adam olmadan önce, henüz tüm Kendilerinden en ufak bir biçimde kuşkulandığımız
usumuzu kullanmadığımız bu yaşta duyularımıza her şeyi bu şekilde yanlış göreceğimiz gibi aynı za-
çarpan nesnelere ilişkin bazen iyi bazen kötü yargı- manda geri de çevirebileceğimizi varsayarken ne Tan-
larda bulunurduk. Bu nedenle, böyle aceleyle verilen rı ne gök ne de yerin var olmadığını ve bir bedenimi-
birçok yargı gerçeğin bilgisine ulaşmamızın önüne taş zin de olmadığını kolayca kabul ediyoruz; ancak aynı
koyuyor. Bu da bize şunu öğretiyor ki, kendilerinden biçimde tüm bu şeylerin gerçeğinden kuşkulanırken
en küçük bir kuşku kırıntısı bulacağımız nesnelerden var olmadığımızı varsayamayız.
yaşamımızda bir kez bile kuşku duymadıkça, onlar- (…)
dan ayrılabileceğimizi gösteren hiçbir belirti yoktur.
(…) Ama öyle ise ben neyim? Düşünen bir nesne. Düşü-
nen bir nesne nedir? Düşünen bir nesne: Kuşkulanan,
İlk önce bu ana değin duyduğumuz ya da tasarladığı- anlayan, kavrayan, onaylayan, yadsıyan, isteyen, iste-
mız nesnelerden bazılarının gerçekten dünyada olup meyen, tasarlayan ve duyan bir nesnedir. (…)
olmadığından kuşku duyacağız, çünkü ilkin, duyula-
rımızın birçok kez bizi yanılttığını deneyimlerle gör- (…)
düğümüz için onlara, isterse tek bir kez bile yanıltmış Düşünen nesnelerin, düşünürken gerçekten var ol-
olsalar da fazla inanmak toyluk olur. madığını kavramak bize o denli aykırı geliyor ki, en
Sonra hemen her gün düş görüyor ve bu sırada baş- şaşılası varsayımlara karşın şu “Düşünüyorum, o
ka yerde olmayan bir sürü şeyi kuvvetle duyumsadı- Hâlde Varım" sonucunun doğru olduğuna ve bunun,
ğımızı ve onları açıkça kafamızda canlandırdığımızı düşüncelerini bir sıra içinde yönlendiren ve yöneten
sanıyoruz. bir kimseye görünen ilk doğru sonuç olduğuna inan-
maktan kendimizi alıkoyamıyoruz. (…)
Eskiden bize doğru görünen tüm şeylerden, hatta
kendiliklerinden oldukça açık olmalarına karşın, ma- Var olmasaydık kuşku duyamazdık, bu da edinebile-
tematiğin kanıt ve ilkelerinden bile, çoğu kişi bu ko- ceğimiz ilk doğru bilgidir. (…)

69