Page 76 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

33 FELSEFE 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

bir genel gücü kurmanın tek yolu; bütün kudret kendisine egemenliğin devredildiği kişi veya heye-
ve güçlerini, tek bir kişiye veya hepsinin iradesini tin bütün hakları ve yetkileri doğar.
oyların çokluğu ile tek bir iradeye indirgeyecek bir 1. Uyruklar hükümet şeklini değiştiremezler.
heyete devretmeleridir. Yani, kendi kişiliklerini ta-
şıyacak tek bir kişi veya bir heyet tayin etmeleri ve 2. Egemen güçten vazgeçilemez.
herkesin bu kişi veya heyetin, ortak barış ve güven- 3. Hiç kimse çoğunluk tarafından belirlenen ege-
likle ilgili işlerde yapacağı veya yaptıracağı şeylerin menin kuruluşuna adaletsizlik etmeden karşı
amili olmayı kabul etmesi ve kendi iradesini o kişi gelemez.
veya heyetin iradesine ve muhakemesini de onun 4. Egemenin eylemleri uyruk tarafından eleştiri-
muhakemesine tabi kılmasıdır. (…) Bu yapıldığın- lemez.
da tek bir kişilik hâlinde birleşmiş olan topluluk, bir 5. Egemenin yaptığı hiçbir şey, uyruk tarafından
devlet, Latince civitas, olarak adlandırılır. İşte o EJ- cezalandırılamaz.
DERHA’nın veya daha saygılı konuşursak ölümsüz
tanrının altında barış ve savunmamızı borçlu oldu- 6. Uyruklarının barışı ve savunulması için neyin
ğumuz, o ölümlü tanrının doğuşu böyle olur. (…) gerekli olduğuna egemen karar verir.
İşte devletin özü o kişide toplanmıştır; tanımlamak 7. Uyruklardan her birinin, başka hiçbir uyru-
gerekirse bu öz, büyük bir topluluğun üyelerinin ğun adaletsizlik etmeden ondan alamayacağı
birbirleriyle yaptıkları ahitlerle her birinin huzur hangi şeylerin kendisine ait olduğunu bilebile-
ve sükûnu ve ortak savunmaları için içlerinden bi- ceği kurallar yapmak hakkı vardır.
rinin, onun uygun bulacağı şekilde hepsinin birden 8. Yargılama ve anlaşmazlıkları çözme hakkı da
gücünü ve imkânlarını kullanabilmesidir. ona aittir.
(…) 9. Uygun gördüğü şekilde savaş ve barış yapma
Egemenlik iki yoldan elde edilir. Birincisi bir kim- hakkı da ona aittir.
senin kabul etmezlerse onları yok etmek kudretiyle, 10. Bütün barış ve savaş danışmanlarını ve ba-
çocuklarını veya onların çocuklarını kendi yöneti- kanlarını seçmek hakkı da ona aittir.
mine boyun eğdirmesinde veya düşmanlarını savaş 11. Ödül ve ceza vermek ve (önceki bir yasa,
yoluyla kendi iradesine tabi kılması ve ancak bu ölçüsünü belirlememiş ise) bunu dilediği gibi
şartla hayatlarını bağışlamasında olduğu gibi doğal yapmak hakkına da sahiptir.
zor iledir. İkincisi ise bir kişiye veya bir kurula onun
kendilerini başkalarına karşı koruyacağı inancıy- 12. Şeref ve paye vermek hakkı da ona aittir.
la tabi olmak için insanların gönüllü olarak kendi
aralarında anlaşmalarıdır. Bu ikincisi, siyasal bir Bu haklar bölünemez. Egemenliğin esasını oluş-
devlet veya sözleşme ile kurulmuş bir devlet olarak; turan ve egemen gücün hangi kişide veya heyette
birincisi ise edinilmiş devlet olarak adlandırılabilir. olduğunun anlaşılmasına yarayan işaretler işte bun-
İlk önce sözleşme ile kurulmuş devletten bahsede- lardır. Çünkü bunlar devredilemez ve bölünemez.
ceğim.
(…) Hobbes, “Leviathan” adlı eserinden alıntılanmıştır.
Devletin kurulmasının sonuçları şunlardır: Bir
devletin bu şekilde kurulmasından halkın rızası ile

Hobbes, Tevrat'ta geçen
bir yaratık isminden
esinlenerek kitabına
“Leviathan” ismini
koymuştur. “Leviathan”
isminin anlamı ejderha
(canavar) demektir. Re-
simde bir elinde kılıç di-
ğer elinde piskopos asası
ile başında taç olan dev,
Hobbes’un kitabında
bahsettiği ejderhadır.
Görsel 3.10: Hobbes (Leviathan kitap kapağı)

74
Hazırlayan: Yeliz KARAÇAY