Page 269 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11

CEVAP ANAHTARLARI
Yayların yan yana eklenmesi paralel bağlamayı temsil eder. Bu 2. İlgili yerler için mekanik enerji eşitliğinden
durumda her bir yaya etki eden kuvvetlerin toplamı sisteme etki E yay + E pot =
eden kuvvete eşittir ve yayların uzama miktarları birbirine eşit 1 E yay
1
2
fakat ilk duruma göre yarıya düşmüş olur. 2 . kx + mg 2 . k x 2
. . h =
Simülasyonun giriş butonunda verilen yay için k = 200 N / m ve 16105 1 512 . x 2
.
F = 40 N alınırsa uzama miktarı x = 0,2 m olur. Simülasyonun 800 + . = 2
, m
sistemler butonu tıkatılıp yan yana eklenmiş yay sistemi alındı- x = 25
ğında, yayların yay sabitlerini 200 N / m değerine kuvveti ise 40 x = 250 cmbulunur .
N değerine ayarlanırsa uzama miktarı 0,1 m ve her bir yaya etki
eden kuvvet değeri yarıya düşmüş olur. 3. İlgili yerler için mekanik enerji eşitliğinden
Yani F + F = F ise 20 + 20 = 40 N olur. E pot = E ekin
1 2 toplam 1
.. h =
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 mg 2 m . v 2
Ders Kitabı, Sayfa 123-137. 1
16 .10 80 = 2 16 . v 2
.
Etkinlik No.: 39
v = 40 m /sbulunur .
1. Yönerge: 4. İlgili yerler için mekanik enerji eşitliğinden
1
.
m.g. h
2
1. 2 E potansiyel = E kinetik E yay =
mv =
E potansiyel = E kinetik
1 1 1 2 E ekin
m.g.
m.g. h h 2 2 2 mv 1 2 . kx = 1 2 mv 2
mv
. ..
mv 2 2
m.g. h = = =
.
2
v = 2 2 2 . g h . g h . g h 16003 = 16 . v 2
v
v = =
.
2
> V >
V yerküre > V mars > V venüs > ay V plüton > V titan
V yerküre > V mars > V venüs V > V plüton > V titan v = 30 m /sbulunur .
ay
2. E potansiyel = E kinetik 5. Cismin düşey hızı 30 m/s olduğundan maksimum yüksekliğe
1 2 3 saniyede ulaşır. Yüksekliğin değeri ise
.
2 mv = m .g .h h = (30 . 3) / 2
2
h = v ^ h = 45 m olur.
/ g 2 h
h yer = 100 ^ . , h 5 , m1 Bu yüksekliğe ulaşmak için yatayda alması gereken yol ise
/ 29 8 =
, m
h ay = 100 ^ . ,6 = 313 X = Vyatay . t
/ 21 h
h venüs = 100 ^ . ,8 = 5 , m7 X = 40 . 3
/ 28 h
, m
h mars = 100 ^ . ,7 = 135 X = 120 m
/ 23 h
, m
h plüton = 100 ^ . ,6 = 833 Cisim tam SİNOP levhasının bulunduğu yere düşer ve yoluna
/ 20 h
h titan = 100 ^ . , h 37 m 30 m/s yatay hızı ile devam eder.
/ 21 35 =
3. Ay’da atmosfer olmadığı için hava direnç kuvveti nedeniyle Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk.MEB Ortaöğretim Fizik 11
oluşabilecek enerji kaybı gerçekleşmez ve mekanik enerji Ders Kitabı, Sayfa 137-144.
korunur. Venüs’te hava direnci, cismin sahip olduğu yer çekimi
potansiyel enerjisinin bir kısmının ısıya dönüşmesine sebep Etkinlik No.: 41
olur. Bu nedenle sistemde enerji kaybı gerçekleşir ve mekanik 2. Yönerge:
enerji korunmaz . 1. Pistin üzerine yerden yüksekte bir noktaya yerleştirilen
2. Yönerge: kaykaycı çocuğun sahip olduğu enerji, yer çekimi potansiyel
1. Öğrencinin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. enerjisidir. Çocuk pistte aşağıya doğru kaydıkça potansiyel
Muhtemel cevaplar: enerjisi hareket enerjisine dönüşür. Bu sırada ortamda sürtün-
me olmadığı ve dışarıdan cisme farklı bir kuvvet etki etmediği
Canan Dağdeviren, piezoelektrik malzemeleri insan organları- için mekanik enerji korunur.
nın üzerine yerleştirerek organların hareketini elektrik enerji- E = E m . g . h = ½ m . V 2
sine dönüştüren araçlar geliştirmİştir. Giyilebilir kalp pili bun- P K
lardan biridir. Deri üzerine yerleştirilerek cilt kanseri teşhisini
gerçekleştiren sensörlü bir cihaz geliştirmiştir. Vücuda sürekli 2. Yüzey sürtünmeli olduğunda başlangıçtaki yer çekimi potan-
takılı kalarak kişinin kan basıncını ölçen ve takibini sağlayan siyel enerjisinin bir kısmı hareket enerjisine ve bir kısmı da
elastik bir cihaz yapmıştır.. Ayrıca Parkinson ve Alzhemier (al- sürtünme kaynaklı açığa çıkan ısıya dönüşür. Sürtünme kuvve-
zaymır) hastalığında kullanılacak beyin iğnesi projesi ile beyinde tinin yaptığı iş zamanla sistemin mekanik enerjinin azalmasına
fonksiyonu yerinde olmayan bölgelerin tekrar fonksiyonlu hâle neden olur ve mekanik enerji korunmaz. Mekanik enerjinin
gelmesi sağlanabilecektir. tamamı bir süre sonra sürtünme kuvvetinin yaptığı iş nedeniyle
2. Öğrencinin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. ısıya dönüşür.
m . g . h + ½ m . V = E
2
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 Mekanik
Ders Kitabı, Sayfa 137-144.
3. Sürtünme kuvvetinin yaptığı iş değişmez . Sistemin mekanik
Etkinlik No.: 40 enerjisi kadar olur. Sürtünme kuvvetinin artması sistemin
1. 1 2 mekanik enerjisinin daha kısa yolda ve dolayısıyla daha kısa
E yay = 2 . k x sürede ısıya dönüştürür.
1 E = W = F . x
E yay = 2 100 . 4 2 ISI SÜRTÜNME S
E yay = 800 joule
267