Page 275 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11

CEVAP ANAHTARLARI
Şekil 5’te kuvvetin oluşturduğu torkun yönü • Daha uzun bir kalas kullanması ve kalası koliye yakın bir
ise sayfa düzleminden dışarıya doğrudur. konumda tutması önerilebilir.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11
Ders Kitabı, sayfa 186-187.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 Etkinlik No.: 56
Ders Kitabı, Sayfa 184-185.
1. Kuvvetin z bileşeninin doğrultusu dönme noktasından geçtiği için
Etkinlik No.: 54 tork oluşturmaz.
4. Yönerge: Tork’u oluşturan kuvvetin y eksenindeki bileşenidir.
1. Kuvvetlerinin uygulandığı noktaların, dönme ekseni olan kapı τ = F. Sin 70 . 40
0
menteşesine olan uzaklığı arttıkça kuvvet azalır. O hâlde kuv- τ = 50 000 . 0,94 . 40
vetle uzaklık ters orantılıdır. (F α 1 ) τ = 1 880 000 N.m
d
2. Kuvvetlerin büyüklükleri arasında F < F < F ilişkisi vardır. Tork dönme ekseninde ve +z yönündedir.
2
3
1
3. Kuvvet dik uygulanmadığında kuvvetin büyüklüğü kapı ile açı 2. Pervanenin boyutları artırılabilir böylece uygulanan kuvvetin
şiddeti artar.
F
yaparak uygulandığında kuvvetin kapıya dik bileşeni = F . Sinα x
y
kullanılır. Buna göre kuvvetlerin büyüklükleri arasında F < F < F 6 F τ = F . Sin α . d eşitliğiyle
5
4
ilişkisi vardır. hesaplandığı için α açısı ar-
4. Doğrultusu dönme ekseni üzerinden geçen kuvvetin döndürü- α tarsa tork değeri de artar.
cü etkisi yoktur. Pervane sayısı artarsa toplam
5. Torkun matematiksel modeli τ = F . d . Sinα olur. y tork artar.
6. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Muhte- z
mel cevaplar: 3.
3
2
• Bijon anahtarının üzerine daha fazla kuvvet uygulanabilir. τ = F . Sin α . d τ = F . Sin β . d τ = F . Sin θ . d
1
F kuvvetinin iki bileşeninin de dönme eksenine göre torku oluş-
3
• Bijon anahtarının uç kısmına bir boru ilave ederek dönme maz.
noktasına olan uzaklık arttırılabilir. α > β olduğu için τ > τ olur. Sonuç olarak τ > τ > τ olur.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 11 1 2 1 2 3
Ders Kitabı, Sayfa 186-187. 4. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Perva-
nelerin rüzgârı tam karşıdan alacak düzlemde dönmesi rüzgârın
Etkinlik No.: 55 oluşturduğu tork etkisini maksimum yapar. Bundan dolayı perva-
2. Yönerge nelerin bağlı olduğu nacelle bölümü rüzgârın esme yönüne göre
1. İpler, masanın menteşesine yaklaştıkça iplerdeki gerilme pervanelerin dönme düzlemini değiştirmelidir.
kuvveti artar. Uzaklık arttıkça kuvvet azalır. O hâlde ipteki
gerilme kuvveti ile uzaklık ters orantılıdır. Ta 1 d k Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik
a
11 Ders Kitabı, Sayfa 188-193.
2. İp gerilme kuvveti T yerine F kullanılırsa ve kuvvet uygulama Etkinlik No.: 57
noktasına dik gelirse torkun büyüklüğü τ = F . d şeklinde ifade 1.
edilir. Kuvvetin uygulama noktasına dik gelmeme durumunda
ise torkun matematiksel modelini x = F.d.sina şeklinde tanım-
lanabilir. Uygulanan kuvvet Tork noktası Torkun büyüklüğü (N. m) Kuvvetin dönmeye zorladığı yön Tork yönü
x 1 = T.d 1 x 2 = T.d 2
2
1
x 1 = 20.0,6 = 12N.m x 2 = 30.0,4 = 12N.m
x 3 = T.d 3 x G = T.d Sayfa
3
x 3 = 60.0,2 = 12N.m x G = 40.0,3 = 12 N.m Sinop Diyarbakır 456 + düzlemine dik
ve dışa doğru.
x 4 = T.d.sin53 o x 5 = T.d.sin30 o Erzincan Ankara 0 Yok Yok
4
5
1
1
x 4 = 25.0,6.0,8 = 12N.m x 5 = 40.0,6.0,5 = 12N.m
3. İpte oluşan gerilme kuvveti dik gelmediğinde büyüklüğü, dik Gümüşhane Konya 290 + Sayfa
düzlemine dik
gelme durumuna göre artmaktadır. ve dışa doğru.
T y5 = T.sin30 o T y4 = T .sin53 o
4
5
T 5y = 40 . ,05 = 20 N olur. T y4 = 25 . ,0 8 = 20 N olur. Bursa Muğla 80 + Sayfa
düzlemine dik
Bu da tork bulunurken kuvvetin uzaklığa göre dik bileşeni ve dışa doğru.
Ty = T.sina alındığı sonucunu doğrular. Sayfa
Buna göre ipteki gerilme kuvvetlerinin büyüklükleri arasında Ankara Sinop 12 - düzlemine dik
T5 < T4 < T1 ilişkisi vardır. ve içe doğru.
4. Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar gözlemlenebilir. Diyarbakır Kayseri 0 Yok Yok
Muhtemel cevaplar:
Sayfa
• İşçiye koliyi kaldırması için yardım teklif ederdim. Muğla Erzincan 192 + düzlemine dik
• Desteği koliye yakın bir konuma getirmesi söylenebilir. ve dışa doğru.
273