Page 94 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

44 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

le değil, düşünceli bakıyordu. Bu gözler, anlamaya başladığı dünyayı artık tartıyordu. O eski korkunç
yaratık, zinciri çıkınca basbayağı bir köpek olmuştu. Önceleri yanına yaklaşamayan mahalle çocukları
etrafını sarıyorlar: — Susu! Susu diye alay ediyorlardı! Aldırmıyordu bile… Çünkü bütün gösterişini,
kahramanlığını o kopmayacak sandığı zincire borçlu idi. İnanıyorum ki Juju’nun tasalı gözlerinden ara
sıra, uzak, şanlı bir hatıra gibi bu zincir geçiyor, köpek, zincirini arıyordu…
Refik Halit Karay, Zincir
Kelime Dağarcığı:
mancınık: Top yapımının bilinmediği çağlarda, kale kuşatmalarında, ağır taş gülle fırlatmakta kullanılan basit bir savaş ara-
cı. mengene: Bir nesneyi sıkıştırıp istenildiği gibi tutturmaya yarayan araç. penuvar: Bir tür sabahlık. römorkör: Yedeğinde
özellikle deniz taşıtı götüren taşıt. sille: Elin iç yüzüyle vurulan tokat. sünepe: Kılıksız ve uyuşuk, sümsük, pısırık, miskin
şilep: Yük gemisi.

1. Yabancı memleketlerde bir kasabaya sokulup uzun süre yaşamaktaki bezginliğin ne olduğunu bilir
misiniz? Beş on gün çarşı sokak gezdikten sonra tanıdık yüz, alışabileceğiniz yer bulamamaktan be-
zer, odanıza girer, yalnızlığın içine sinersiniz.
Metinde anlatılan yerin özellikleri, anlatıcının ruh hâline etki etmiş midir? Açıklayınız.

2. Ben çökmemek için köşe penceresinden ayrılmazdım; köşe penceresinden dünyayı seyrederdim.
Anlatıcı, metinde böyle bir mekânı sizce neden kurgulamıştır? Hikâyedeki mekânın, memleket
özlemi çeken anlatıcının üzerinde ne gibi bir etkisi vardır? Açıklayınız.

3. Hikâyede anlatılan buldok cinsi köpek Juju, zincirliyken çok saldırgan ve korkunç bir köpektir.
Yaşadığı mekândan kaçıp özgürlüğünü kazanan Juju’nun davranışlarındaki değişikliğin sebebi siz-
ce ne olabilir? Açıklayınız.

4. Çünkü bütün gösterişini, kahramanlığını o kopmayacak sandığı zincire borçlu idi. İnanıyorum ki
Juju’nun tasalı gözlerinden ara sıra, uzak, şanlı bir hatıra gibi bu zincir geçiyor, köpek, zincirini arı-
yordu.

Anlatıcı, bu cümlelerde geçen zincir ifadesiyle ne anlatmak istemektedir? Açıklayınız.

92
Hazırlayan: Hüseyin AYHAN