Page 195 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

91 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

5. 1. grubun yaptığı deneyde keçiboynuzu tohumlarını 4 0C’de bekletmeden sıcaklığı 35 0C’ye yükselt-
mişler ve tohumun çimlenmediğini gözlemlemişlerdir. Bu olayın sebebini açıklayınız.

Yönerge Aşağıdaki metin ve tablodan faydalanarak soruları cevaplayınız.

Tohumda dormansi ve çimlenme, bitkinin yaşam döngüsünde birbiriyle doğrudan ilişkili ve zıt geli-
şen olaylardır. Genellikle dormansinin sürdürülmesi yüksek absisik asit/giberellin oranına bağlıyken
dormansinin kırılması giberellin hormonu biyosentezinin artışı ve absisik asidin bozulmasının sonu-
cunda düşük ABA/GA oranına bağlıdır. Dormansiyi tüm çevresel faktörler uygun olsa da dışarıdan
herhangi bir müdahale olmadan tohumun uyku durumu olarak tanımlayabiliriz. Çimlenmeyi ise dor-
6. Otçul hayvanların yedikleri tohumların çoğu sindirilemez ve dışkılama yolu ile atılır. Bu hayvan- mansinin kırılmasıyla tohumda metabolik aktivitenin başlamasına bağlı embriyonun gelişip tohum
ların sindirim sisteminde bir süre bekleyen tohumlar, asitli bir ortama maruz kalır. Bu durum kabuğundan çıkması olarak tanımlamak mümkündür. Aşağıdaki tabloda 7 fasulye tohumunun bu-
bitki tohumlarının farklı habitatlara taşınmasını ve çimlenmesini sağlar mı? Cevabınızı gerekçesi lunduğu ortamlar ve absisik asit/ giberellin oranları verilmiştir.
ile açıklayınız.

Tablo: Farklı Fasulye Tohumlarının Ortam Bilgileri
FASULYE SICAKLIK SU MİKTARI OKSİJEN IŞIK ABA/ GA
TOHUMU
1. Bitki Düşük Yeterli Yeterli Gündüz Yüksek
2. Bitki Uygun Yeterli Yeterli Gece Düşük
3. Bitki Yüksek Fazla Düşük Gündüz Düşük
4. Bitki Uygun Az Düşük Gündüz Yüksek
5. Bitki Uygun Yeterli Düşük Gece Düşük

7. Bütün bu sonuçlar düşünüldüğünde bitkilerin, uyku hâlinden çıkması için gereken koşulların ve çim- 6. Bitki Uygun Yeterli Yeterli Gündüz Düşük
lendikten sonra bitkinin büyümesi için gereken koşulların farklı oluşunu nasıl değerlendirirsiniz? 7. Bitki Yüksek Fazla Yeterli Gece Yüksek

1. Hangi bitki ya da bitkilerde çimlenmenin olması beklenir? Gerekçeleriyle açıklayınız.

2. Çimlenme için ışığa ihtiyaç var mıdır? Çimlenme sırasında gerekli enerji nereden sağlanıyor olabilir?

194
Hazırlayan: Feyza Tuba EROĞLU