Page 196 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 12 92

3. ÜNİTE > Bitki Biyolojisi Kazanım 12.3.3.4. Dormansi ve çimlenme arasında ilişki kurar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi
Etkinlik İsmi BİTKİLER DE UYUR MU? 30 dk.

Amacı Dormansi ve çimlenme arasındaki ilişki hakkında çıkarımlarda bulunabilme. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki metin ve tablodan faydalanarak soruları cevaplayınız.

Tohumda dormansi ve çimlenme, bitkinin yaşam döngüsünde birbiriyle doğrudan ilişkili ve zıt geli-
şen olaylardır. Genellikle dormansinin sürdürülmesi yüksek absisik asit/giberellin oranına bağlıyken
dormansinin kırılması giberellin hormonu biyosentezinin artışı ve absisik asidin bozulmasının sonu-
cunda düşük ABA/GA oranına bağlıdır. Dormansiyi tüm çevresel faktörler uygun olsa da dışarıdan
herhangi bir müdahale olmadan tohumun uyku durumu olarak tanımlayabiliriz. Çimlenmeyi ise dor-
mansinin kırılmasıyla tohumda metabolik aktivitenin başlamasına bağlı embriyonun gelişip tohum
kabuğundan çıkması olarak tanımlamak mümkündür. Aşağıdaki tabloda 7 fasulye tohumunun bu-
lunduğu ortamlar ve absisik asit/ giberellin oranları verilmiştir.

Tablo: Farklı Fasulye Tohumlarının Ortam Bilgileri
FASULYE SICAKLIK SU MİKTARI OKSİJEN IŞIK ABA/ GA
TOHUMU
1. Bitki Düşük Yeterli Yeterli Gündüz Yüksek
2. Bitki Uygun Yeterli Yeterli Gece Düşük
3. Bitki Yüksek Fazla Düşük Gündüz Düşük
4. Bitki Uygun Az Düşük Gündüz Yüksek
5. Bitki Uygun Yeterli Düşük Gece Düşük
6. Bitki Uygun Yeterli Yeterli Gündüz Düşük
7. Bitki Yüksek Fazla Yeterli Gece Yüksek

1. Hangi bitki ya da bitkilerde çimlenmenin olması beklenir? Gerekçeleriyle açıklayınız.

2. Çimlenme için ışığa ihtiyaç var mıdır? Çimlenme sırasında gerekli enerji nereden sağlanıyor olabilir?

195