Page 153 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli
P. 153
KİMYA 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
CEVAP ANAHTARLARI
3. Yönerge Etkinlik No.: 37
sp 3 1. Yönerge
Hibrit-
metan
Ka- leşmesi 1. CH 4
Kar- palı Doymuş/ Sigma Pi Yapmış CH CH
etan
bon Sınıfı For- Doymamış Bağ Bağ Karbon 3 3
CH
CH
CH
Sayısı Sayısı Sayısı propan
2
3
3
mülü Atomu CH 3 CH 2 CH 2 CH 3
bütan
Sayısı CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 3
n-pentan
CH
CH
CH
CH
n-hekzan
CH
CH
3 2 2 2 2 3
3 alken C H Doymamış 8 1 1 metil siklopentan
CH
3 6 3
4 sikloalkan C H 8 Doymuş 12 0 4
4
siklopropan
2 alkin C H Doymamış 3 2 0
2 2 CH CH
3 3
izo bütan izo pentan
6 aromatik C H Doymamış 12 3 0 CH CH CH
6 6 3
CH CH CH CH
3 2 3 2
5 sikloalkan C H 10 Doymuş 15 0 5
5
2. Metan, etan, propan, bütan, n pentan, hekzan düz zincirli bile-
6 sikloalken C H Doymamış 16 1 4 şilkler İzobütan ve izopentan dallanmış alkan bileşiğidir. Metil
6 10
siklo pentan ve siklo propan halkalı alkan bileşiğidir.
3. Metil siklo pentan ve siklo propan halkalı alkan bileşiğidir. Hal-
kalı alkanların genel formülü C H şeklinde olur.
n
n
Etkinlik No.: 36
4. Alkanlar apolar bileşiklerdir. Apolar maddeleri çözmek için
kullanılırlar. Alkanların ilk üyeleri oda sıcaklığında gaz fazında
Yönerge
olduklarından çözücü olarak kullanamayız. Molekül ağırlığı çok
büyük olan alkanları ise çözücü olarak kullandıktan sonra ortam-
1. Tablodaki bilgilerde karbon sayısı 1-4 arasında olanların gaz, dan uzaklaştırmak daha zordur. Bunun için yağlı tohumlardan
5-16 arasında olanların sıvı, 16 dan yüksek olanların katı hâlde
olduğu sonucuna varılabilir. Alkan molekülleri arasında ku- yağ elde etmek için n-hekzan iyi bir çözücüdür.
rulan London kuvvetlerinin molekül kütlesi ile doğru orantılı 5. Alkanlar apolar bileşiklerdir. Molekülleri arasındaki zayıf Lon-
olduğu bilgisinden yararlanarak alkanların karbon sayısı ile hâl don etkileşimi görülür. Bu etkileşimde elektron sayısı arttıkça
durumları ilişkilendirilebilir. Alkanlarda karbon sayısı arttıkça moleküller arası çekim artar, erime ve kaynama noktası artar. Bu
erime ve kaynama noktaları da artar. yüzden oda koşullarında ilk dört üyesi gazdır. 5-17 karbon arası
2. Tablodaki bilgilerden alkanların genel olarak enerji kaynağı alkanlar, oda koşullarında sıvı halde bulunurlar. 17 ve daha fazla
karbon içerenler ise oda koşullarında katı halde bulunurlar.
olarak kullanıldığı çıkarımında bulunulabilir.
3. I. 2 – metil bütan II. Pentan 2. Yönerge
Verilen iki molekülün kapalı formülleri aynı açık formülleri
farklı olduğu için iki molekül birbirinin izomeridir. Bu nedenle 1. Üç bileşiğin de kapalı formülü C5H12 olur. Kapalı formülleri aynı
sigma bağı sayıları aynı,fiziksel ve kimyasal özellikleri farklıdır. açık formülleri farklıdır. Birbirlerinin izomeri olan bileşiklerdir.
Sigma 2. Kaynama noktaları n-pentan > izopentan> neopentan
Kapalı
Molekül IUPAC Adı Bağ Dallanma arttıkça kaynama noktası düşer.
Formülü
Sayısı 3. Üç bileşiğin de fiziksel ve kimyasal özelliği birbirinden farklıdır.
CH 3 2,2 – dimetil
CH 3 CH 2 C CH 3 bütan C H 14 19
6
CH 3
C H 5 4-etil-2-me-
2
CH 3 CH 2 CH CH CH CH 3 til hekzan C H 20 28
9
2
CH
3
C H 5
2
Etil siklo-
pentan C H 14 21
7
154