Page 156 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 42 Etkinlik No.: 43
1. Yönerge Yönerge
1. Kapalı formülü C H O olan fenol, asidik özellik gösterir. 1. Su, polar bir bileşiktir. Polar olan maddeleri çözer. Naftalin apolar
6
6
2. Fenolün daha derişik çözeltileri, sadece bakterileri öldürmekle kal- yapıya sahip olduğu için suda çözünemez. Bu nedenle uzun süre
maz, insan hücrelerine de zarar verirdi. Deride yanık ve tahrişler lavabolarda koku giderici olarak kullanılabilir.
oluşurdu. Yapısında benzen halkası bulunan bileşiklere aromatik bileşikler
3. Lister’ın antiseptiği fenolün %5’lik sulu çözeltisidir. Sirke ise asetik 2. veya arenler denir. Benzen halkası altı karbonlu ve üç tane çift bağ
asitin %5’lik sulu çözeltisidir. Günlük yaşantımızda pazardan içeren halkalı bir bileşiktir. Benzen kendine has kokusu olan, ko-
alınan sebzeler mikroorganizmalardan arındırılmak için sirkeli lay tutuşabilen, oda koşullarında berrak sıvı bir maddedir. Ayrıca
suda bekletilir. Yüzey temizleyici olarak sirkeli su kullanılır. Sonuç zehirlidir. Koklanmamalı ve içilmemelidir. Aromatik bileşiklerin
olarak her ikisi de seyreltik zayıf asit çözeltisidir ve dezenfektan kendine has kokuları olduğu için aromatik olarak adlandırılmış-
amaçlı kullanılır. lardır.
2. Yönerge H
1. Hayır, benzen katılma tepkimesi vermez. Çünkü benzendeki üç
tane ikili bağ, benzene kararlı bir yapı kazandırır. Benzenin halka C CH
yapısı bozulmaz. Sadece karbonlara bağlı hidrojenler ayrılıp yerine H C C H HC CH
başka atom veya gruplar bağlanabilir. Yani benzen sadece yer
değiştirme tepkimesi verir. H C C H HC CH
C CH

H
3. Benzendeki pi bağları sürekli yer değiştirerek çok kararlı bir yapı
oluşturur. Buna rezonans denir. Bunu ilk açıklayan Friedrich Au-
gust Kekule olduğu için benzenin yapısına Kekule yapısı da denir.
Benzen bu kararlı yapısından dolayı katılma tepkimesi vermez.
CH 3 CH 3
CH 2
CH 2
CH 3 H CH 3 CH 3 H CH 3
C C
CH 2 CH 2 CH 2 CH 2
C
C
CH 3
CH 3
H C CH CH 3 H H C CH CH 3 H
2. Öğrencinin çiziminde 6 tane pi bağı vardır ve altıgenlerin birleşi- CH Cl CH CH Cl CH
CH 3 CH 2
CH 3 CH 2
CH 2
CH 2
mindeki karbon atomları 5 bağ yapmıştır. Halbuki karbon 4 bağ C C 2H 5 C C C 2H 5 C
yapar ve gerçekte naftalin molekülde pi bağ sayısı 5’tir. Naftalinin Cl CH 2 Cl Cl CH 2 Cl
Br
Br
CH
CH
CH
CH
kapalı formülü ise C H dir. H C 2H 5 C C 2H 5 H C 2H 5 C C 2H 5
10 8 Cl KMnO 4 Cl H Cl KMnO 4 Cl H
CH
CH
Br
Br
Br
Br
H 3C C 2H 5
C 2H 5 Cl C 2H 5 Cl
H 3C C 2H 5
KMnO 4 H KMnO 4 KMnO 4
Kekule yapısı KMnO 4 H
Br H 2C Br Br H 2C Br
H 3C
H 3C
H 3C
H 3C
C 2H 5
C 2H 5
KMnO H 2C KMnO H 2C
Br
Br
H 2C
H 2C
KMnO 4
H 4
KMnO 4
H 4
H 4 H 3C
H 3C F KMnO H 4 H 3C H 3C F KMnO
H
H
Benzen
H 2C n H 3C H 2C H 2C n H 3C H 2C
F
F
F
F
H H 2C H H H 2C H
n
n
n
n
4. Anilin ve fenol aromatik bileşiktir fakat yapısında C ve H’den baş-
F
F
F
F
H
H
ka element atomları da olduğu için aromatik hidrokarbon değil-
n
n
n
n
F
F
dir. Toluen ise aromatik hidrokarbon ve aromatik bileşik olarak
n
n
sınıflandırılabilir. Siklohekzan ve 1,4-dioksan aromatik bileşik
özelliği göstermez.
157