Page 293 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9

CEVAP ANAHTARLARI
Etkinlik No.:74 Etkinlik No.:76
2. Yönerge Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
Muhtemel cevaplar:
1. B cismi yerine C cismi bağlandığında kütle arttığı için net kuv- 1. Olumlu Olaylar Olumsuz Olaylar
vet artar. F NET = m . a bağıntısına göre net kuvvetin artışı sonucu
hızlanma ivmesi artar. Hızlanma ivmesinin artması ile cisim 1. İtme kuvveti uygulanan 1. Kapıya çarptığımız ayağı-
daha fazla hızlanır ve yere ulaşma süresi kısalır. Bu durumda C bir cismin hareket etmesi. mızın acıması.
cismi B cismine göre daha kısa sürede yere ulaşır. 2. .......................... 2. ..........................
2. Ağırlık (G), kütle (m) ile yer çekimi ivmesinin çarpımına (G = m . g)
eşittir. Net kuvvetin artması A cisminin ağırlığında bir değişim 3. .......................... 3. ..........................
oluşmasına neden olmaz. A cismine uygulanan net kuvvet ipteki
gerilme kuvvetinin artması ile artacaktır. C cisminin kütlesi B
cisminin kütlesinden daha büyük olduğu için ağırlığı daha bü- 2.
yük olur. Böylece A cismine etki eden net kuvvet artar. a. Fil ve insan birbirlerine aynı büyüklükte ve zıt yönde kuvvetler
3. G cismin ağırlığı, T ip gerilmesidir. uygular.
T 2 v
F insanın file F filin insana
İF
Fİ
C uyguladığı tepki uyguladığı etki
kuvveti kuvveti
G 2 v m g insanın ağırlığı m g filin ağırlığı
İ
F
4. Dünya kutuplarda basık (merkeze daha yakın), Ekvator’da
şişkin olduğu için kutup bölgelerinde yer çekimi ivmesi daha b. İnsan küçük kütleye sahip olduğu için file göre daha büyük
büyüktür. Kutuplarda yer çekimi ivmesinin daha büyük olması ivme kazanır.
cisimlerin ağırlığının daha fazla olması anlamına gelir. Ağırlık c. İnsanın filin çekme kuvvetinden daha büyük değerde kuvvet
fazla olduğu için sistemi hareket ettirecek net kuvvet artacak ve uygulaması gerekir. Bu sırada insan ile zemin arasındaki sürtün-
cisimlerin hızlanma ivmesi de buna bağlı olarak artacaktır. me kuvvetinin çok büyük olması.
https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion-basics/
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa latest/forces-and-motion-basics_tr. html adresinde bulunan “Ha-
143-146.
lat Çekme Oyunu” konulu simülasyon öğrencilerle paylaşılarak
Etkinlik No.:75 tartışmaları sağlanabilir.
1. Yönerge 3.
1. Newton’ın 3. Yasası gereği astronotun topa uyguladığı kuvvete a. F 1 büyük cismin yaya uy-
eşit büyükte fakat zıt yönlü bir kuvvet astronota etki eder. Tüm guladığı tepki kuvveti
dış etkiler ihmal edilirse kütlesi topa göre daha büyük olan as- F 2 yayın cisme uyguladığı
tonot, toptan daha düşük bir hızda sonsuza kadar hareket eder. F 2
F 1 F 3 F 4 etki kuvveti
2. Roketler, yakılan yakıtın yakıtı gaz olarak dışarı atılması sırasında F 3 yayın cisme uyguladığı
etki tepki kuvvetleri nedeniyle gaz çıkışının tersi yönünde hareket etki kuvveti
eder. Uzay istasyonuna yanaşma sırasında uzay aracında bulunan F 4 küçük cismin yaya uy-
gaz iticileri ile aracın yavaşlaması ve yanaşması sağlanır. guladığı tepki kuvveti
3. Uzayda yer çekimsiz ortam hareket kabiliyetini azaltmaktadır. b. Yay, her iki cisme de eşit ve zıt yönlü etki kuvveti uygular. Küt-
Bu nedenle uzay araçlarında olduğu gibi giysilere de gazlı iticiler lece küçük olan cisim daha büyük ivme kazanacağı için yay ser-
yerleştirilir. best bırakıldığında yaydan daha hızlı uzaklaşır.
4. G, cisim ile Dünya arasında gerçekleşen çekim kuvvetidir. N ise
yüzey tarafından cisme uygulanan etki kuvvetidir. Bu sebeple
2. Yönerge F:Etki, N:Tepki kuvvetlerin başlangıç noktaları aynı noktada gösterilemez.
5.
N

F

Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa
146-148.

Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, sayfa
57 -62.

293