Page 294 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 294

FİZİK 9                                           Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


                                             CEVAP ANAHTARLARI
          Etkinlik No.:77                               Etkinlik No.:78
          1. Yönerge                                    1. Yönerge

           1.
          Görsel 1: Bisiklet yarışçıları hava direncinden daha az etkilenmek
                için öne eğilirler. Ayrıca bisiklet yarışçılarının kullandığı
                kask sürtünme kuvvetini azaltmak için özel olarak tasarla-
                nır. Sürtünme kuvveti azaldığı için sporcunun hızlanması
                                                                           =
                daha kolay olur.                        2. Yönerge F s   F net  0  F s
          Görsel 2: Yüksek atlamada üzerinden atlanılan yatay çıtanın tahta-
                dan tasarlanması sürtünme kuvvetinin azaltılması içindir.   Dönme hareketinde sürtünme kuvvetinin yönünü belirlemek için ön-
                Böylelikle sporcunun çıtaya küçük bir teması ile çıtanın   celikle yüzeyi sürtünmesiz olarak düşünüp tekerleğin temas noktasında
                yere düşmesi istenir.                   ki hareketine bakmak gerekir.Pedalın dönüş yönü arka tekerleğin dönüş
          Görsel 3: Sporcuların ellerine magnezyum tozu sürmesinin sebebi   yönünü belirleyecektir.Sürtünme kuvveti de arka tekerleğin dönüş yö-
                sürtünme  kuvvetini  artırmak  içindir.  Magnezyum  tozu   nüne karşı bisikleti ileriye doğru itecek ve bisikleti harekete geçirecektir.
                                                        Bu nedenle sürtünme kuvveti bisikletin kalkış aşamasında ileri doğru
                sürtünme kuvvetini artırarak demirin kaymasını önler.  olacaktır.Bisikletli belli bir hıza ulaştıktan sonra pedal çevirmeyi bıraktığı
          Görsel 4: Yüzücülerin bone takması sürtünme kuvvetini azaltmak   zaman arka tekerleğe hareket doğrultusunda bir kuvvet uygulanmayacak
                içindir. Sürtünme kuvveti azaldığı için sporcunun hızlan-  ve bisiklet sabit hızla hareketine devam edecektir.Tabii burada sporcunun
                ması daha kolay olur.                   ve bisikletin ağırlığından dolayı tekerlekler ile yer yüzünde meydana
          Görsel 5: Yarış arabalarının ön ucunun sivri tasarlanması sürtünme   gelecek deformasyonlar ve hava direncinin ihmal edildiğini göz ardı
                 kuvvetinin azaltılması içindir. Sürtünme kuvveti azaldığı   etmemek gerekir.Bisikletli, frene bastığında, ilk durumda bisikleti ileri
                                                        doğru iten sürtünme kuvveti bu sefer bisikleti yavaşlatacak şekilde yön
                 için arabanın hızlanması daha kolay olur.  değiştirecek ve sol tarafa doğru olacaktır.
                 Kalecinin eldiven kullanması sürtünme kuvvetinin artması
          Görsel 6:
                 içindir. Sürtünme kuvvetinin artması topun elden kayma-  2. Yönerge
                 sını önlemeye yardımcı olur.
                                                         1.  Uygulanan Kuvvet (N)  0  30  45  65
          2. Yönerge
                                                            Sürtünme Kuvveti (N)      0  30  45  40
                                      Hareket yönü
                   2 v
                          yönü
                  F sürtünme  Hareket
                                                         2.  Sürtünme kuvveti

                                       2 v
                                              2 v
                   2 v
                   F sürtünme         F sürtünme  F sürtünme
           Görsel 1              Görsel 2                3.  60 N
                                                        3. Yönerge
                                                                    Dünya atmosferinde yüksek bir sürtünme kuvvetine ma-
                                                                    ruz kalan bir meteor, bu sürtünme kuvveti sonucu ortaya
                                                                    çıkan ısı enerjisinden dolayı yanmaya başlayacak ve kütle
                                                                    kaybedecektir.
                          2 v
                         F sürtünme
               2 v
               F sürtünme
                                                                    Kemikler arasındaki sürtünmeyi önleyen eklem sıvısının
          Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Sayfa   zamanla azalması sonucu çeşitli eklem sorunları baş gös-
          149-155.                                                  termektedir.

                                                                    Bileği taşına keskinlik elde edilene kadar sürtülen bir bı-
                                                                    çak, bu temas sırasında ortaya çıkan sürtünme kuvvetin-
                                                                    den dolayı kıvılcım saçar.

















          294
   289   290   291   292   293   294   295   296   297   298   299