Page 260 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 260
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9
CEVAP ANAHTARLARI
2. Yönerge 4. Atomlar arası etkileşimler güçlü etkileşimlerdir. Bu nedenle 1, 2,
3 ile gösterilen etkileşimler güçlü etkileşimdir.
1. Elektron vermiş veya almış atom ya da atom gruplarına iyon de- 5. Zayıf etkileşimler (4 rakamı ile gösterilen) kopar.
nir. Bir atom, e lektron verdiğinde pozitif (+), elektron aldığın-
da negatif (-) yük ile yüklenir. 6. 4 rakamı ile gösterilen etkileşim diğerlerinden zayıftır. Molekül-
ler arası etkileşimler atomlar arası etkileşimden zayıftır.
2. Atom elektron alarak yada elektron vererek iyon haline geldiğin-
de atom hacmi ve iyonlaşma enerjisi değişir. Atom elektron ve- Etkinlik No.: 35
rerek “+” yüklü iyon haline geldiğinde nörtr hale göre atom çapı
küçülür. İyonlaşma enerjisi artar. Atom elektron alarak “-” yüklü 1. 1, 2, 4, 6 ve 7
iyon haline geldiğinde nört hale göre atom hacmi artar iyonlaş- 2. 3, 5, 8 ve 9
ma enerjisi ise azalır. Elektron alıp verme dolayısıyla nötr hale 3. 3, 5 ve 9
göre elektron sayısı da değişir. Atomlar elektron alarak ya da ve-
rerek soygaz elektron düzenine ulaştığı için daha kararlı olurlar. 4. 8
5. 5 numaralı kutucuktaki bileşiğe ait olan bağ molekül içi bağdır.
3. Yönerge 9 numaralı kutucuğa ait olan bağ moleküller arası bağdır. Mo-
leküller arası bağ molekül içi bağdan daha zayıftır. Bu sebeple
1. A kutucuğunda: Molekül taneciği vardır. 9 numaralı kutucuktaki bağ 5 numaralı kutucuktaki bağa göre
B Kutucuğunda: Molekül taneciği ve atom taneciği vardır. daha zayıftır.
C Kutucuğunda: Molekül taneciği ve atom taneciği vardır. 6. 2 numaralı kutucuktaki bileşiğe ait olan bağ molekül içi bağdır.
D Kutucuğunda: Molekül taneciği vardır. 9 numaralı kutucuğa ait olan bağ moleküller arası bağdır. Mo-
E Kutucuğunda: Molekül taneciği vardır. leküller arası bağ molekül içi bağdan daha zayıftır. Bu sebeple
9 numaralı kutucuktaki bağ 2 numaralı kutucuktaki bağa göre
F Kutucuğunda: Atom taneciği vardır. daha zayıftır.
G Kutucuğunda: İki farklı molekül taneciği vardır. Etkinlik No.: 36
H Kutucuğunda: Molekül taneciği vardır. 1. Yönerge
I Kutucuğunda: Molekül taneciği vardır.
1. Oda sıcaklığı ile yanma sırasında termometrede okunan sıcaklık
2. E kutucuğunda aynı atomların birleşmesiyle oluşan element mo- arasındaki fark oldukça büyüktür. Bu nedenle güçlü etkileşim-
lekülü vardır. F kutucuğunda ise aynı atomlardan oluşan element lere örnektir.
atomu vardır. Biri atomik yapıda diğeri moleküler yapıdadır. H 2. Suyun sıcaklığı ile şekerli suyun sıcaklığı arasında fark yok dene-
atomu ve H 2 molekülü örnek verilebilir. cek kadar azdır. Bu nedenle zayıf etkileşimlere örnektir.
2. Yönerge
3. E kutucuğunda aynı atomların birleşmesiyle oluşan element mo-
lekülü vardır. I kutucuğunda ise farklı atomların birleşmesiyle Şeker suda çözündüğünde şeker molekülleri arasındaki zayıf
oluşan bileşik molekülü vardır. Aynı veya farklı atomların birbiri etkileşimler kopar. Şeker karamelize edildiğinde şeker atomları
ile etkileşmesi sonucunda oluşan kimyasal türlere molekül denir. arasındaki güçlü etkileşimler kopar. Şekerin karamelize olması
Moleküller en az iki atomun birleşmesiyle oluşur. sırasında maddenin kimlik özelliği değişir.
Etkinlik No.: 37
Etkinlik No.: 33
1. Sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır.
+
1. Fe, Cu, Ag, Au, Pb, H 2 SO 4 , HCl, HNO 3 , O 2 , N 2 , Ar, CO 2 , H 2 O, Na , 2. Sorunun cevabı öğrenciye bırakılmıştır.
2-
2+
Mg , Cl-, Br- , SO , HCO - 3
4
2. Fe, Cu, Ag, Au, Pb, Ar tek atomlu kimyasal türlerdir. Etkinlik No.: 38
H 2 SO 4 , HNO 3 , O 2 , N 2 , CO 2 , H 2 O çok atomlu kimyasal türlerdir. 1. 1. grubun yaptığı deneyde iki H 2 O molekülü arasındaki etkile-
Bunlar da O 2 , N 2 gibi aynı cins atomdan oluşanlar, H 2 SO 4 , HNO 3 , şimler kopar. H 2 O sıvı hâlden gaz hâline geçer. Kimlik özelliği ve
CO 2 , H 2 O gibi farklı cins atomdan oluşanlar olmak üzere iki sını- formülü değişmez. 2. grubun yaptığı deneyde H 2 O molekülünü
fa ayrılır. Aynı cins atomdan oluşanlar element molekülü, farklı meydana getiren H ve O atomları arasındaki etkileşim kopar.
cins atomdan oluşanlar bileşik molekülü olarak adlandırılır. Bileşik, elementlerine ayrılır ve bileşiğin kimlik özelliği değişir.
-
2-
2+
Na , Mg , Cl-, Br-, SO , HCO iyon hâlinde olan kimyasal 2. H 2 O bileşiği sıvı hâlden gaz hâline geçerken bileşiğin molekülleri
+
4
3
2-
2+
türlerdir. Bunlar da Na , Mg , Cl-, Br- gibi tek atomlu ve SO , arasındaki etkileşim kopmuştur. H 2 O molekülleri arasındaki et-
+
4
-
HCO gibi çok atomlu olmak üzere ikiye ayrılır. Öyleyse kimya- kileşim sıvı hâldeyken gaz hâline göre daha fazladır.
3
sal türler atom, molekül, iyon olmak üzere üçe ayrılır. 3. H 2 O bileşiği elementlerine ayrışırken atomlar arası etkileşim
kopmuştur.
3. Sorunun cevabı öğrencilere bırakılmıştır.
4. İlk grubun yaptığı deneyde molekülün kimlik özellikleri değiş-
memiş, moleküller arası etkileşim kopmuştur. Bu nedenle daha
Etkinlik No.: 34 az enerji gerekmektedir. 2. grubun yaptığı deneyde molekülün
kimlik özelliği değişmiş, atomlar arası etkileşim kopmuştur. Bu
1. Atomlar arası etkileşimler 1, 2, 3 rakamlarıyla belirtilen etkile- nedenle daha fazla enerji gerekmektedir.
şimlerdir. 5. Her iki grubun yaptığı deney sonucundan yola çıkarak kimya-
sal türler arasında etkileşimler güçlü ve zayıf olmak üzere ikiye
2. Moleküller arası etkileşimler 4 rakamıyla belirtilen etkileşimler- ayrılır. Her iki grubun deneyinde de kimyasal türler arasındaki
dir. çekme kuvvetleri itme kuvvetlerinden büyüktür. Yalnız güçlü
etkileşimlerde çekme kuvvetleri itme kuvvetlerinden çok daha
3. Zayıf etkileşimler 4 rakamıyla belirtilen etkileşimlerdir. Mole- büyüktür.
küller arası etkileşimler zayıf etkileşimlerdir. 6. Sorunun cevabı öğrencilere bırakılmıştır.
259
