Page 13 - Biyoloji 9 | 1.Ünite
P. 13
OKUMA PARÇASI
BALIKLARDA HAREKET
Balıkların su içinde yol almasını sağlayan, vücutlarının yanlarında yer alan kaslardır. İnsanların
yürüyerek yol almak için üzerinde bulunduğu zemini itmesine benzer biçimde balıklar da içinde
bulundukları suyu geriye doğru iterek yol alır. Bir balığın gövdesinin bir tarafındaki kaslar ka-
sıldığı zaman kuyruğu da o tarafa doğru hareket eder. Bu sırada suyun geriye doğru itilmesi,
balığın ileriye doğru hareket etmesini sağlar. Kasılan bu kaslar gevşerken vücudun diğer tara-
fındaki kaslar kasılır. Böylece balık, gövdenin farklı kısımlarındaki kasların birbirlerine zıt bir
biçimde çalışmaya devam etmesi sonucu su içinde yol alır. Balıkların suyun içinde yükselmesini
ya da alçalmasını sağlayan ise vücutlarındaki hava keseleridir.
Kıkırdaklı ve kemikli balıklar hareketleri açısından bazı farklılıklara sahiptir. Farklardan biri yüz-
me kesesi denen yapı. Kemikli balıklarda içi gaz dolu yüzme kesesi bulunur. Bu yapı balığın su
içinde hareket etmeden durmasını sağlar. Kıkırdaklı balıkların ise yüzme kesesi yoktur. Bir diğer
fark ise solungaçların yapısı. Köpek balıklarının (Görsel 1.19) solungaçlarının çevresindeki kas-
lar aktif olmalarına rağmen su pompalamak için yeterince güçlü değildir. Bu nedenlerden dolayı
köpek balıkları sürekli yüzmek zorundadır.
Görsel 1.19: Köpek balığı
http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/bir-balik-ne-kadar-hizli-yuzebilir
http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/kopekbaliklari-suda-hareket-etmediklerinde-neden-batar
Düzenlenmiştir.
25
Yaşam Bilimi Biyoloji