Page 17 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite
P. 17

çoğulcu demokrasiye geçişte destek oldu. Birlik, 1993’te yaptığı Kopenhag Zirvesi’nde belirlediği kriterler
               ile Doğu Bloku’ndan kopan ülkelerin AB’ye üye olabileceklerini ilk kez üst düzeyde vurguladı. Avrupa’nın
               birleşmesi için yapılacak girişimlerin birliğin kazanımlarını zayıflatmaması gerekiyordu. Ekonomisi ve
               siyasi yapılanması ile daha güçlü yapıya bürünen birlik, üyelik müzakerelerini Kopenhag Kriterleri’nden
               ödün vermeden yürüttü. Bu genişleme süreci, birlik ve aday ülkeler açısından en zor müzakereler oldu.
               Müzakereler neticesinde 2004’te Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Estonya, Letonya, Litvanya, Malta, Ma-
               caristan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Polonya ve Slovenya’nın tam üyeliğe kabul edilmesiyle birliğin üye
               sayısı 25 oldu. Böylece birlik yüzölçümü olarak %20 genişleyip nüfus bakımından da yaklaşık olarak
               %23 artmış oldu. Birliğe yeni katılan ülkelerin kişi başına düşen yıllık gelirleri birlik ortalamasının 1/3’ü
               kadardı. Ayrıca demokratik idareleri de gelişmemişti.


                  6. Genişleme 2007-2013: Yolsuzlukla mücadelede ve bazı ayrıntılarda eksikleri olan Romanya ve
               Bulgaristan, eksiklerini tamamladıktan sonra 2007’de birliğe üye olarak kabul edildiler. 2005’te Türkiye
               ile birlikte katılım müzakerelerine başlanan Hırvatistan, gerekli şartları yerine getirdiği öne sürülerek
               2013’te tam üyeliğe kabul edildi. Böylece birliğin altıncı genişleme süreci tamamlandı ve birliğin nüfusu
               508 milyon, üye sayısı 28, resmî dil sayısı 24 oldu.
                  Beşinci ve altıncı genişlemelerde birliğe dâhil olan ülkelerin mevcut durumları Kopenhag Kriterleri’ne
               büyük oranda  uymuyordu. Bu ülkelerin birliğe alınmasında bazı gerekçeler etkili oldu. Bu gerekçeler
               şunlardır:
                   •  Nüfus artışının olmadığı AB’de, bu artışın yeni ülkeler ile sağlanmak istenmesi
                   •  Birliğin kenar  bölgelerde yer alan ülkelerde istikrarı sağlama arzusu
                   •  Birlik  içinde  yeni  pazarlar  oluşturarak  ucuz  iş  gücünün  birliğe  üye  ülkeler  içinden  sağlanmak
                    istenmesi







                                                 İzlanda
                                                                                        Finlandiya
                                ATLAS
                              OKYANUSU                                   Norveç  İsveç

                                                                                         Estonya
                                                                                         Letonya   Rusya
                                                                    Danimarka
                                                        İrlanda   İngiltere             Litvanya
                                                                     Hollanda               Belarus
                         AET                                               Almanya  Polonya
                                                                    Belçika    Çek Cumhuriyeti  Ukrayna
                         1. Genişlemedeki Ülkeler                  Lüksemburg       Slovakya
                                                                            Avusturya  Macaristan
                         2. Genişlemedeki Ülkeler                   Fransa     Slovenya   Romanya
                                                                                Hırvatistan
                         3. Genişlemedeki Ülkeler                              İtalya     Bulgaristan Karadeniz
                                                               İspanya
                                                       Portekiz
                         4. Genişlemedeki Ülkeler                                      Yunanistan  Türkiye
                         5. Genişlemedeki Ülkeler                                Malta
                                                                            Tunus        Akdeniz    Kıbrıs
                         6. Genişlemedeki Ülkeler            Fas

                         6. Ek Genişleme (Hırvatistan)              Cezayir         Libya        Mısır

                                                                                            0            300           600 km

                                          Harita 5.2: Avrupa Birliği’nin genişleme süreci



                                                           233
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22