Page 51 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite
P. 51
2009 yılında piyasalarda yaşanan talep daralması reel sektörde işçi çıkarmalara ve istihdam kaybına
neden olmuş, işsizlik artmıştır. Türkiye, 2010 yılından itibaren krizin olumsuzluklarını aşmaya başlamış,
2010’da %9,2 ve 2011’de %8,8 ile uluslararası boyutta en yüksek büyüme oranları elde eden ülkeler ara-
sında yer almıştır. 2011-2012 yıllarında dış ticaret ve cari açık ekonominin en önemli sorunu olma özeliğini
korumuştur.
2012-2015 yılları arasında GSYH büyüme hızı, dış ticaretteki düşük oranlı ve istikrarsız büyüme ile
işsizlik ekonomiye dair temel sorunlar olmuştur. Bu sorunların ortaya çıkmasında dünyada devam eden
finansal istikrarsızlık, Orta Doğu’da yaşanan ve Türkiye’yi yakından etkileyen Suriye iç savaşı, Irak’taki
kaos ve Mısır krizi etkili olmuştur. Aynı dönemde petrol fiyatlarında yaşanan düşüş Türkiye’nin dış ticaret
dengesi açısından olumlu olmuştur.
2008 Küresel Krizinin Türkiye Ekonomisine Etkileri
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
GSYH (Milyar Dolar) 741,8 617,8 735,8 774,0 786,3 823 799,0
GSYH Büyüme Oranı (%) 0,7 -4,7 9,2 8,82 2,2 4,2 2,9
İhracat (Milyar Dolar) 140,9 109,7 121,0 134,9 152,5 151,8 157,6
İthalat (Milyar Dolar) 193,8 134,5 177,3 231,6 227,3 241,7 232,5
Dış Ticaret Dengesi -52,9 -24,8 -56,3 -89,2 -65,4 -79,9 -63,6
(Milyar Dolar)
Enflasyon Oranı (TÜFE) 10,1 6,5 6,4 10,4 6,2 7,4 8,2
İşsizlik Oranı (%)
(Yıl Ortalaması) 10,0 13,1 11,1 9,1 8,4 9,0 9,9
Hüseyin Şahin, Türkiye Ekonomisi, s.280
ARAŞTIRALIM
2008 ekonomik krizine dair aileniz, çevreniz ve gazete manşetlerinden yararlanarak bir
çalışma yapınız. Elde ettiğiniz bilgileri sınıf ortamında paylaşınız.
5.7.2. 28 Şubat Postmodern Darbesi
28 Şubat askerî bir darbedir. Bu darbede asker, silah gücü ve mevzuat desteğinin dışında kamuoyu-
nun da desteğini almaya çalışmıştır. Kamuoyu desteği oluşturmak için birtakım sivil toplum kuruluşları,
basın-yayın organları, üniversiteler, sermaye çevreleri, sivil bürokrasi ve yargı mensuplarından fayda-
lanmıştır. Adını 28 Şubat 1997’deki MGK bildirisinden alan ve postmodern darbe (modern ötesi) olarak
adlandırılan bu olayda iktidardaki Refah-Yol Hükûmetini oluşturan partiler itibarsızlaştırılmış, tüm toplu-
ma irtica korkusu yayılarak demokrasiye müdahale edilmiştir. 28
Şubat süreci Türkiye’de uzun soluklu bir müdahaleler silsilesinin
parçası olmuştur (Görsel 5.40).
1990’lı yıllarda Türkiye’de yaşanan bazı olaylar postmodern
darbeye doğru gidişi hazırladı. Diğer yandan hükûmetin dış poli-
tika tercihleri, Batılı ülkelere şikâyet konusu olmuştur. Başbakan
Necmettin Erbakan’ın İslam ülkeleriyle ilişkileri geliştirme çaba-
sı, Türkiye’nin yönünün Doğu’ya çevrilmesi şeklinde değerlendi-
rilerek eleştirilmiştir. Türkiye’de 1997 yılında postmodern darbe
sürecini hızlandıran olaylar yaşanmıştır. Bu olaylardan bazıları
şunlardır:
Görsel 5.40: Gazete manşeti
267