Page 75 - Coğrafya 10 | 1.Ünite

10. Sınıf
SU KAYNAKLARI 85

B TÜRKİYE’DE SU KAYNAKLARI

1. Türkiye’de Su Kaynaklarının Genel Özellikleri

Türkiye'nin üç tarafı Akdeniz, Karadeniz ve Ege Denizi ile çevrilidir. Ülke sınırları içerisinde Trakya ile
Anadolu arasında yer alan Marmara Denizi de bulunmaktadır. Türkiye, adalar dâhil yaklaşık 8333 km’lik kıyı
şeridine sahiptir. Bu kıyı şeridinin yaklaşık %24,34'ü Karadeniz, %11,20'si Marmara Denizi, %33,66'sı Ege De-
nizi ve %20,07'si de Akdeniz’de bulunmaktadır (Harita 1.15).

Türkiye’nin Denizleri ve Boğazları
Karadeniz, Türkiye'deki denizler içerisinde en az tuz oranına (‰18) sahiptir. Karadeniz'e ait deniz suyu
sıcaklığı ortalama 20 °C civarındadır. Bu durumun oluşmasında buharlaşmanın az, yağışın ve akarsular ta-
rafından taşınan su miktarının fazla olması etkili olmuştur. Karadeniz’de 150-200 metre derinlikten itibaren
oluşan hidrojen sülfür gazı nedeniyle bu derinliğin altında canlı yaşamına rastlanmaz. Karadeniz'de avlanan
balıklar, Türkiye'deki toplam balıkçılığın yaklaşık %80’ini oluşturmaktadır.

Bulgaristan İstanbul Karadeniz Gürcistan
Boğazı
Yunanistan Ermenistan

Marmara
Denizi
N.Ö.C.

Çanakkale Boğazı
İran

Ege Denizi Irak

Suriye
K
Akdeniz
KKTC 0 100 200
km
GKRY
Harita 1.15: Türkiye'de yer alan denizler ve boğazlar
Tamamı sınırlarımız içerisinde yer alan Marmara
Denizi, 11 350 km²lik yüz ölçümüyle Türkiye'nin etra-
fındaki denizlerin en küçüğüdür. Marmara; İstanbul
Boğazı ile Karadeniz’e, Çanakkale Boğazı ile de Ege
Denizi'ne bağlanır. Karadeniz'den gelen üst akıntının
etkisiyle Marmara Denizi'nin yüzeyindeki tuz oranı
‰23 olarak tespit edilmiştir. Bu oran, Marmara'nın
derinliklerinde Çanakkale Boğazı vasıtasıyla Ege'den
gelen alt akıntıya bağlı olarak ‰36'ya çıkmaktadır.
Marmara'yı Karadeniz’e bağlayan İstan bul Boğa-
zı, dünya deniz ulaşımında önemli bir yere sahiptir
(Görsel 1.91). İstanbul Boğazı’nın en dar yeri (698 m)
Anadolu Hisarı ile Rumeli Hisarı arasında, en geniş
Görsel 1.91: Marmara Denizi
yeri ise (3600 m) kuzeyde Anadolu Feneri ile Rume-
li Feneri arasındadır. İstanbul Boğazı, su seviyesi yüksek olan Karadeniz’in suları nı üst akıntıyla Akdeniz’e;
tuzluluk oranı fazla olan Akdeniz’in sularını da alt akıntıyla Karadeniz’e taşır. Bu durum, balıkçılık açısından
olumlu fakat deniz ulaşımı açısından olumsuz bir hâl teşkil etmektedir.
85