Page 244 - Defterim - Felsefe 10
P. 244
3. ÜNİTE
7. Hak kavramı hukukun en temel kavramlarındandır. 10. Platon devleti insanların tek başına kendi kendi-
Devlet bireylerin sahip oldukları hak ve özgürlükleri ne yetmemesi ve ihtiyaçlarını karşılayabilmek için
yasalar ile güvence altına almakla yükümlüdür. Hak- başkalarına gereksinim duymasının sonucu olarak
ların ihlali durumunda hukuk kuralları tarafından görmüştü. Platon’un devleti biyolojik kuram (orga-
belirlenen yaptırımlarla haklar teminat altına alın- nizmacı görüş) içerisinde değerlendirilen bir devlet
maktadır. Bireylerin temel hakları üç grupta incele- anlayışıdır. Bu kuramda devlet doğal ve biyolojik
nebilir: yasalara göre kendi kendine meydana gelen bir or-
I. Kişisel haklar ganizmadır. Platon devlet görüşüyle insan ile toplum
II. Sosyal ve ekonomik haklar arasında bir benzetme yaparak insan ile toplumun
aynı yasalara tabi olduğu sonucuna varır. Bu top-
III. Siyasal haklar lum anlayışında her birey bir başkasına muhtaçtır.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi diğerle- Bu durum insanları yeteneğine göre bir iş bölümüne
rinden farklı bir haktır? itmiştir. Bu iş bölümü sonucunda da devlet denilen
A) Eğitim ve öğretim hizmetlerinden yararlanma yapı meydana gelmiştir.
B) Sözleşme yapma Bu parçada verilen Platon’un devlet anlayışı ile il-
C) Sağlık hizmetlerinden yararlanma gili aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?
D) Mülkiyet edinme A) Devlet ile insan büyük ölçüde birbirlerine benzer-
ler.
E) Düşünce ve ifade özgürlüğü
B) Devlet bir organizmadır.
C) Devlet insanların ortak iradesi ile sözleşme yapı-
larak oluşmuş bir kurumdur.
D) Devletin varlık nedeni insanların birbirlerine ihti-
yaç duymalarıdır.
8. J. J. Rousseau’ya göre “İnsan özgür olarak doğar E) İnsan ve toplum yasaları aynıdır.
ama kendini birtakım zincirler ile bağlanmış bulur.”
Bu uygunsuzluğu gidermenin yolu, insanın kendisi-
nin isteyip onadığı, yapı ve tutumuna kendi özgür
istenciyle bağlandığı bir devlet biçimini gerçekleştir-
mektir. Birey devletin yalnız bir objesi değil, biçim-
lenmesinde payı olan bir süjesi de olmalıdır. 6 . Bölüm: Siyaset Felsefesi
Bu parçaya göre J. J. Rousseau’nun devlet gö-
rüşü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılamaz?
A) İnsan kendi istenciyle devlete bağlanmalı ve onu
kabul etmelidir.
B) Birey devlet içinde etkin bir unsur olmalıdır. 11. • Eşitliği temel alan yaklaşım, gelir dağılımın-
C) Devlet insanın kaybettiği özgürlüğünü ona yeni- daki eşitsizliği ortadan kaldıracak sınıfsız bir
topluma ulaşma düşüncesine dayanır.
den kazandırır.
D) Devlet birey için değil birey devlet için var olma- • Özgürlüğü temel alan yaklaşımının amacı bi-
reylerin ekonomide, dinde, sosyal yaşamda
lıdır. özgürlüklerini kısıtlayan bütün uygulamaların
E) Devlet insanların ortak iradesi sonucu oluşmuş- ortadan kaldırılmasını sağlamaktır.
tur.
• Adaleti temel alan yaklaşım hukuk kuralları
ile toplumda adaletin sağlanması gerektiğini
savunur.
Verilen görüşlerin ortak noktası aşağıdakilerden
hangisidir?
9. Bir toplumda bireyler siyasette, dinde, ekonomide, A) İdeal bir düzenin varlığını kabul etme
tüm düşünce ve etkinlik alanlarında olabildiğince B) Hukukun üstünlüğünü savunma
özgür olmalıdır. Devlet de bireylerin her alandaki C) İdeal bir düzenin varlığını yadsıma
özgürlüklerini kullanmalarına olanak sağlamalıdır. D) Bütün vatandaşların eşit imkânlara sahip olmala-
Yukarıda anlatılan ideal devlet düzeni aşağıdakiler- rı gerektiğini savunma
den hangisidir? E) Toplumsal ilerlemenin bireyin özgürlüğü ile sağ-
A) Demokrasi B) Kapitalizm lanacağını düşünme
C) Liberalizm D) Sofizm
E) Sosyalizm
242
