Page 272 - Defterim - Felsefe 10
P. 272
TEST 1 3. ÜNİTE
1. Güzellik konusunda klasik görüşü savunanlar haklı 4. • Sanat eseri karşısında gösterilen tepkidir.
olsaydı, hayat çok daha sıkıcı olurdu eminim. İnsanı • Sanat eserine yönelen estetik öznedir.
yaşamın rutininden kurtararak hayalini kuramayaca- • Sanat eserine ilişkin yapılan değerlendirme-
ğı serüvenlere çağıran bir sanattan da bahsedilemez- lerdir.
di. Bu, sanattan çok oranlara, ölçülere gömülü, ola-
nı olduğu gibi aktarmaktan başka vasfı olmayan bir Sanat felsefesine ilişkin yapılan tanımlamalar aşa-
tekrarlama biçimi olurdu. Belki de Victor Hugo’nun ğıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?
Quasimodo’sunu tanımaz, Dali’nin “Filleri Yansıtan A) Estetik tavır – Alımlayıcı – Estetik yargı
Kuğular” tablosunda kaybolmaz, avangart sanatın B) Estetik yargı – Filozof – Estetik tavır
baş yapıtlarından mahrum kalırdık. İnsanların dene- C) Estetik yargı – Alımlayıcı – Estetik tavır
yimleri, duyguları, beğeni ve değerleri değişmez bir
güzellik algısına indirgenebilir mi? Akıl alır gibi değil. D) Felsefi duruş – Filozof – Felsefi yargı
Bu parçada güzellik kavramına ilişkin eleştirilen E) Estetik tavır – Sanatçı – Estetik yargı
görüş nedir?
A) Sanatın güzeli ve çirkini ele alması. 5. Doğa estetik açıdan değer taşıyan manzaralar, kuş
B) Güzelliğin nesnel olduğu yargısı. cıvıltıları, canlılar ve daha sayılamayacak kadar çok
C) Quasimodo’nun güzel olarak algılanması. nesne ile doludur. Sanatçının bu güzelliklere kayıtsız
kalması elbette düşünülemez. Ancak ortaya çıkardığı
D) Avangart sanatın estetik değer taşıması. eser ne doğaldır ne de doğal bir güzelliğe benzemek
D) Güzelliğin insanın beğenilerine göre değişmesi. zorundadır. Sanat eserinin eşsizliği çirkini güzel kıl-
masında, güzeli kendine has yöntemleriyle yaratma-
sındadır.
2. - Şaşılacak şey! Kim bu çöp fotoğrafına bu kadar para
verir ki? Bunu alıp salonumun baş köşesine astığımı Bu parçada “çirkini güzel kılmasında” ifadesiyle
düşünemiyorum. Buna baktıkça çöp kokusundan baş- anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
ka ne hisseder ki insan? A) Sanatçının kullandığı malzemelerin çirkin görün-
- Açıkçası ben bu fotoğrafta geri dönüşüm işçilerinin tüleri kapatabilme gücü
geçim kaygısını, tüketim çılgınlığının doğaya verdiği B) Sanattaki güzelliğin çirkini de kapsayan bir değer
zararı, atıklarından kurtulduktan sonra ardına dö- olması
nüp bakmayan umursamaz insanları görüyorum. C) Hiçbir sanat eserinin çirkin olarak değerlendiri-
Bu diyaloğa göre aşağıdaki yargılardan hangisi 7. Bölüm: S anat Felsefesi lemeyeceği
kesinlikle çıkarılabilir? ? D) Çirkini güzel olarak algılamanın tek yolunun sa-
A) Güzel olmayan bir eserin sanatsal değeri yoktur. nat olması
B) Sanat eseri, doğası gereği güzeli konu almalıdır. E) Sanatta güzel ve çirkin kavramlarının göreceli ol-
C) Sanat, olanın ardındaki gerçekleri görmeye ara- duğu
cılık eder.
D) Estetik yargı alımlayıcıya göre değişir. 6. Yeşilçam filmlerinde insanı çeken şey nedir? İşlenen
E) İnsanlar estetik anlayışlarına göre yargılanmama- konunun geniş bir kitleye hitap etmesi, seçilen so-
lıdır. runların basit ve yalın bir dille ifade edilmesi mi?
Kötülerin çok kötü, iyilerin de haddinden fazla iyi
olması mı yoksa? Sanat eleştirmenlerinden bazıları
3. Kant’a göre “yüce”estetik bir değerdir. Güzel bizde bu filmlerin popüler kültür ürünleri olduğunu, este-
hayranlık uyandırırken yüce harekete geçirici bir etki tik bir değer taşımadıklarını iddia ediyorlar. Oysa
yaratır. Schiller, “hoş”, “çekici”, “soylu” gibi kav- popüler kültür belirli bir zamanda parlayıp sönen,
ramları estetik değer olarak görürken Rosenkranz etkisini yitirdiğinde kimsenin pek de hatırlamadığı
“çirkin”i de estetik alana dâhil eder. Tüm bu kate- ürünleri içerir. Bir genelleme yapıp Yeşilçam film-
goriler sanatta da kendini göstermektedir. lerinin tümünü aynı kategoride ele almak mümkün
Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine mü gerçekten? Ne kadar abartılı olursa olsun halkla
ulaşılamaz? buluşan ve yaşanılan sorunları deşifre eden her film
A) Sanat felsefesi “güzel”in yanı sıra hoş, çekici, sanat eseridir.
yüce gibi değerleri de ele alır. Bu parçaya göre bir filmin sanat eseri olarak kabul
B) Estetiğin konu edindiği değerler sanat felsefesi ta- edilmesini sağlayan görüş aşağıdakilerden hangi-
rafından da ele alınır. sinde özetlenmiştir?
C) Sanat felsefesi güzeli konu alırken estetik farklı A) Sanat, sanat içindir.
değerleri de inceler. B) Sanat, sanatçı içindir.
D) Yalnızca güzellik değil çirkinlik de sanat felsefesi- C) Sanat, toplum içindir.
nin değerlerinden biridir. D) Sanat, yapımcı içindir.
E) Yücelik ve güzellik değerleri insanda yarattığı et- E) Sanat, eleştirmenler içindir.
kiler bakımından farklıdır.
270