Page 48 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

5. Etkinlik: Aşağıda verilen parçayı, anlamı verilen kelimelerin yardımıyla günümüz Türkçesine
çevirerek parçaya ilişkin soruları ilgili yerlere cevaplandırınız.

1. Seherden seyre vardum murgzâra .....................................................................................
Hezârân murg gördüm geldi zâra .....................................................................................
.....................................................................................
2. Gül ü lâleyle zeyn olmış çemenler .....................................................................................
Oyuna girdi gönlekcek semenler .....................................................................................
.....................................................................................
3. Çü gördüm nakş-ı Erjeng oldı sahrâ .....................................................................................
Edüp bir nice rengîn şi’r peydâ .....................................................................................
.....................................................................................
4. Kadem basdum izâr-ı mihr ü mâha .....................................................................................
Ki tâ erdüm cenâb-ı Pâdişâha .....................................................................................
.....................................................................................
5. Yüzüm sürüp çemenler gibi hâke .....................................................................................
Du’âlar eyledüm ol zât-ı pâke .....................................................................................
.....................................................................................
6. Oluban bîd bergi gibi lerzân .....................................................................................
Nihâl-i erguvan-veş derledüm kan .....................................................................................
.....................................................................................
7. Sunup bu nazmı dest-i Şehriyâra .....................................................................................
Gül-i sad-bergi irgürdüm bahâra .....................................................................................
Hayâlî Bey
Bilinmeyen Kelimeler
berg: Yaprak.
a) Bu parçada mesnevi nazım şeklinin hangi
bîd: Söğüt ağacı.
özellikleri görülmektedir? En az iki madde ile
dest-i Şehriyâr: Padişahın eli.
açıklayınız.
Gül-i sad-berg: Yüz yapraklı gül
hâk: Toprak.
hezârân: Binlerce, bülbüller.
irgürmek: Ulaştırmak, yetiştirmek.
izâr-ı mihr ü mâh: Ay ve güneşin yanağı.
b) Bu parça, Türk dilinin hangi dönemine aittir?
kadem basmak: Ayak basmak.
Gerekçesiyle yazınız.
lerzân: Titrek, titreyerek.
murg: Kuş.
murgzâr: Kuşu çok olan yer, kuş bahçesi.
nakş-ı Erjeng: Erjeng kitabının resimleri.
nihâl-i erguvan-veş: Erguvan fidanı gibi.
peydâ: Meydana gelme, ortaya çıkma.
c) Bu parçanın konusu nedir?
semen: Yasemin.
şad: Neşeli, memnun.
şi’r: Şiir.
zâr: İnleyen, sesle ağlayan.
zât-ı pâk: Temiz zat.
zeyn olmak: Süslenmek.

46