Page 52 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

Sıra Sizde

1. Etkinlik: Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinle ilgili verilen ifadeler doğruysa cümlelerin başındaki
kutucuğu “√”, yanlış ise “x” ile işaretleyiniz.

(…) Hava bozuktu. Ufku, küflü demir renginde, ağır bulut yığınları eziyor, sürü sürü
geçen kargalar tam hisarın üstünden uçarken sanki gizli bir kara haber götürüyorlarmış
gibi, acı acı bağırıyorlardı. Palanka kapısının sağındaki beden siperinde sahipsiz bir gölge
kadar sakin duran Kuru Kadı yavaşça kımıldadı; ikindiden beri rutubetli rüzgârın altında
düşünüyor, uzakta, belirsiz sisler içinde süzülen kurşuni kulelere bakıyordu. Bunların hepsi
Türklerin elindeydi. Yalnız şu Zigetvar… Yıkılmaz bir ölüm seddi hâlinde “Kızılelma” yolunu
kapatıyordu. (…)
Çavuş, bir eliyle bakır tolgasını tutarak, koştu. Merdivene daldı. Kuru Kadı, uzakta, kara yerin
üstünde daha kara bir leke gibi yavaş yavaş ilerleyen düşman alayına dikkatle baktı. Gözlerini
küçülttü, büyülttü. Önlerinde birkaç top da sürüklüyorlardı. Binden fazla idiler. Hâlbuki
hisardaki gaziler? Kendisiyle beraber yüz on dört kişi…
“Ama, yine haklarından geliriz!” dedi. Uyanan yukarı koşuyordu. Hisar kapısının iyice
bağlanmasını emretti. Sarığını, cübbesini, kılıcını, tüfeğini getirtti. İhtiyar topçu gelince ona
da hemen “haber topları”nı atmasını söyledi. Bu bir âdetti. Taarruza uğrayan bir palanka
hemen “işaret topu” atarak etrafındaki kuleleri imdadına çağırırdı.
Biraz sonra düşman hisarın önünde, harp nizamına girmiş bulunuyordu. Toplar başsız, gür
ejderha yavruları gibi siyah ağızlarını bedenlere çevirmişti.
Ömer Seyfettin, Başını Vermeyen Şehit

DOĞRU-YANLIŞ

a) Sade bir dille yazılmıştır.

b) Sanatlı söyleyişlere yer verilmemiştir.

c) Betimlemelere başvurulmuştur.

ç) Türkçülük düşüncesinin etkisi vardır.

d) Servetifünun Dönemi hikâyesidir.

e) Tarihî bir konu işlenmiştir.

f) Olay hikâyesinden alınmıştır.

g) Karşılıklı konuşmalara yer verilmiştir.

ğ) Psikolojik tahlillere yer verilmiştir.

h) Karşıtlıklardan yararlanılmıştır.

50