Page 29 - Kimya
P. 29
Kimya 9. Sınıf
SIVILAR
4.3.1. SIVILARDA VİSKOZİTE
Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirence viskozite, tersine ise
akıcılık adı verilir. Bir sıvının viskozitesi büyükse bu sıvının akışkan-
lığı azdır.
Sıvıların birçok özelliğini molekülleri arasındaki çekim kuvvetleri
belirler.
Görsel 4.3.1’de eşit ağırlıktaki cisimler su ve gliserine aynı anda
atıldığında suya atılan cismin daha hızlı dibe battığı, gliserindeki cis-
min ise daha yavaş battığı görülür. Bunun nedeni gliserinin viskozi-
Su Gliserin
tesinin suyun viskozitesinden yüksek olmasıdır.
Görsel 4.3.1: Su ve gliserinin visko- Birçok alanda kullanılan sıvıların viskozite değerleri belirli bir
zluğu aralıkta olmalıdır. Örneğin boyaların amacına uygun olarak kullanıla-
bilmesi için kolay sürülebilir ve fazla akışkan olmaması gerekir.
4.3.2. VİSKOZİTEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER CH 2 OH
MOLEKÜLLER ARASI ETKİLEŞİM
CH OH
Gliserinin viskozitesinin suyun viskozitesinden büyük olmasının
nedeni moleküller arasındaki etkileşimlerinin farklı olmasıdır.
OH H OH
Görsel 4.3.3’te gliserin ve suyun molekül yapısı incelendiğinde CH 2
gliserinin viskozitesinin yüksek olduğunu tahmin edilebilir. Bunun Gliserin Su
nedeni, gliserindeki hidrojen bağı sayısının sudaki hidrojen bağı
Görsel 4.3.3: Gliserin ve suyun
sayısından fazla olmasıdır. Moleküller arasındaki etkileşimler art- molekül yapısı
tıkça moleküllerin birbirinin yanından kayması güçleşir. Böylece viz-
kozite artar.
Moleküller arası etkileşimler yanında molekülün kütlesi de
viskoziteyi etkiler. Örneğin gliserinin molekül kütlesi 92 g/mol, su-
yun molekül kütlesi 18 g/mol olduğu için gliserinin viskozitesi daha
büyüktür.
SICAKLIK ETKİSİ Viskozite
Sıcaklık arttıkça moleküller arasındaki çekim kuvvetleri azal-
acağı için sıvının viskozitesi azalır, akıcılığı artar (Grafik 4.3.1). Sı-
caklık azaldıkça moleküller arasındaki çekim kuvvetleri artacağı için
sıvının viskozitesi artar.
Sıcaklık
Grafik 4.3.1: Sıvıların viskozitesi sıcaklık
arttıkça azalır.
29