Page 8 - Matematik
P. 8

Matematik                    9





                Aşağıdaki tabloda sözel ifadelerin grafiksel gösterimi ile ilgili örnekler verilmiştir. İnceleyiniz.


                                       Sözel İfade                                Grafiksel Gösterim


                 “Boyu 100 cm iken dikilen bir fidanın 3 yıl sonundaki boyu 190
                 cm dir.” ifadesine uygun grafik gösterimi yandaki gibidir.









                Bir manavda 10 kg elma, 20 kg portakal ve  60 kg muz vardır.
                Her bir meyve türünün miktarının tüm meyve miktarına oranını
                gösteren dairesel grafik gösterimi yandaki gibidir.








                Serkan’ın 5 gün boyunca okuduğu bir kitabın sayfa sayıları sıra-
                sıyla 10, 30, 40, 20 ve 50 dir. Bu ifadenin sütun grafiği ile gösterimi
                yandaki gibidir.









                  ÖRNEK 3
                Torunlarıyla vakit geçirmeyi seven Hüseyin dede yaşları 6, 8 ve 12 olan üç torununa bahçesinden topladığı 45
                tane cevizi yaşlarıyla ters orantılı olacak şekilde dağıtıyor. Torunların aldıkları ceviz sayıları dairesel bir grafikle
                gösterilirse ortanca torunun aldığı ceviz miktarını gösteren daire diliminin merkez açısının kaç derece olaca-
                ğını bulup aldığı payı daire grafiği ile gösteriniz.

                ÇÖZÜM
                Torunların aldıkları ceviz sayıları sırasıyla a, b ve c olsun. Ters orantı
                özelliğinden

                                                                    k
                a . 6 = k , b . 8 = k ve c . 12 = k olup buradan  a ++ =  6 k  +  k 8  +  12  = 45
                                                         c
                                                      b
                denklemi elde edilir. Denklem çözülürse k = 120 olur.
                k değeri yerine yazılırsa a = 20, b = 15 ve c = 10 olur. Bu durumda or-
                tanca torun 15 ceviz almıştır.
                15 cevizin 45 cevize oranı, x in 360  ye oranına eşitlenirse
                                            o
                 15  =  x   ise  x = 120  olur.
                                  o
                 45  360
                Bu verilerin dairesel grafik ile gösterimi yandaki gibidir.





 7                                                                                                         8
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13