Page 98 - Türk Dili ve Edebiyatı
P. 98

10         TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI



                                             KONU KAVRAMA TESTİ - 1

               1.   "Karagöz  oyununda  kötü  huylu  cüce  tipidir.  Saray   4.   (I) Türk edebiyatında modern tiyatrodan önce ge-
                   soytarıları gibi vücudu gelişmemiş, aklı kıttır. Çabuk   leneksel Türk tiyatrosu yüzyıllarca varlığını sürdür-
                   ve duraksamadan konuşur. Başkalarını, özellikle   müştür. (II) Karagöz, orta oyunu, meddah, seyirlik
                   Karagöz'ü kızdırmaktan hoşlanır. Yılışık, sulu, alaycı   köy oyunları, kukla gibi türlere ayrılan geleneksel
                   bir tiptir. Oradan oraya laf taşıyarak herkesi birbiri-  Türk tiyatrosu sözlü gelenek içinde ortaya çıkıp
                   ne düşürür. Etrafa kulak asmaz, devamlı söz söyler,   gelişmiştir. (III) Modern tiyatro ise  Türk edebiyatı-
                   boyu kadar uzun bir külahı ve kimi kez de külahın   na  Tanzimat’la birlikte Batı’dan gelmiştir. (IV) Bu
                   ucunda feneri vardır. Bu tipe, 'Altı Karış' da denir. "  dönemde Ahmet Vefik Paşa ilk yerli oyun olan Şair
                                                                    Evlenmesi’ni yazmış, Moliére’den uyarlamalar yap-
                   Paragrafta tanıtılan Karagöz tipi aşağıdakiler-
                   den hangisidir?                                  mıştır. (V) Millî Edebiyat ve Cumhuriyet Dönemi’nde
                                                                    tiyatro farklı anlayışlarla gelişmesini sürdürmüştür.
                                                                    Bu  parçadaki numaralanmış  cümlelerin  hangi-
                   A)  Tuzsuz Deli Bekir                            sinde bilgi yanlışı vardır?
                   B)  Çelebi
                   C)  Matiz
                   D)  Arnavut                                      A)  I         B)  II        C)  III
                   E)  Beberuhi                                           D)  IV         E)  V
                                                                5.   PİŞEKÂR — (I) Eee, Hamdiciğim, çoktan beri birbiri-
                                                                    mizi görmedik. (II) Şimdi ne işdesin?
               2.   Geleneksel tiyatro içinde yer alan bu türde, rol alan   KAVUKLU — (III) Şu çocukları savalım da, öyle gö-
                   bütün kişileri ve hikâyeyi tek kişi canlandırır. Bu ti-  rüşürüz. (Kambur’lara) — (IV) Gelin bakalım, öpün
                   yatro taklide ve tuluata dayalıdır. Oyuncu, bir san-  Tosun amcanızın elini! (...) — Ne zahmet! (V) Paraya
                   dalyeye oturarak dinleyicilerine hikâyeler anlatır;   alışırlar...
                   hikâyenin kahramanlarını kendi yöresinin dili ve şi-
                   veleri ile taklit eder. Onun konusu, günlük yaşamda-
                   ki olaylar, masallar,destanlar, hikâyeler ve efsaneler-  Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangi-
                   dir; aksesuarını ise bir sandalye (tabure), bir mendil   si, yükleminin yerine göre ötekilerden farklıdır?
                   (havlu) ile bir sopa (baston) oluşturur.   KONU KAVRAMA TESTİ
                   Yukarıda özellikleri verilen geleneksel tiyatro   A)  I        B)  II        C)  III
                   türü hangisidir?                                       D)  IV         E)  V
                                                                6.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ad tamlaması
                   A)  Meddah                                       zarf görevinde kullanılmıştır?
                   B)  Köy seyirlik oyunları
                   C)  Karagöz                                      A)  Tatile ne zaman çıkacağız?
                   D)  Kukla                                        B)  Sabahın köründe gelen kim?.
                   E)  Orta oyunu                                   C)  Gürül gürül çağlardı Ordu'nun dereleri.
                                                                    D)  Problemi nasıl çözeceğini düşünüyordu.
                                                                    E)  Yaylada, kuşların ötüşünü dinlemeye doyamadık.
               3.   » Bir metne bağlı değildir.
                   » Doğaçlama olarak sahnelenir.               7.   Türk halk tiyatrosunda yer alan Karagöz oyunuy-
                   » Dekor oldukça sadedir.                         la ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

                   Yukarıda genel özellikleri verilen tiyatro türü   A)  Oyunda yerel söyleyişlere yer verilir.
                   içinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?        B)  Yazılı bir metne dayanan komedi ağırlıklı
                                                                      oyunlardır.
                   A)  Komedi                                       C)  Usta-çırak geleneği içinde sürdürülür.
                   B)  Meddah                                       D)  Figürleri perdeye yansıtarak seslendiren ve
                   C)  Orta oyunu                                     oynatan kişiler vardır.
                   D)  Köy seyirlik oyunları                        E)  Oyun sırasıyla "mukaddime", "muhavere", "fasıl"
                                                                      ve "bitiş" bölümlerinden oluşur.
                   E)  Gölge oyunu
                                                      CEVAP ANAHTARI

                                                  1  2  3   4  5   6  7
                                                  E  A  A   D  D   B  B

          96
   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103