Page 5 - Felsefe 11 | 2.Ünite

MS 2. Yüzyıl-MS 15.
2. ÜNİTE Yüzyıl Felsefesi

2.2. MS 2. YÜZYIL-MS 15. YÜZYIL FELSEFESİNİN

AYIRICI NİTELİKLERİ

MS 2-MS 15. yüzyıl felsefesini anlayabilmek için öncelikle onun temel özellik ve problemleri-
ne Hristiyan felsefesi ve İslam felsefesi açısından bakmak önemlidir. Bunların yanı sıra bu çağın
en önemli özelliği olan inanç-akıl ilişkisine ve ayrıca bu dönemin çeviri faaliyetlerine de bakmak
gerekmektedir.
HRİSTİYAN FELSEFESİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE ÖNE ÇIKAN PROBLEMLERİ
Hristiyan felsefesi, Hristiyanlık dininin ortaya çıkışıyla
başlayan ve 15. yüzyıla kadar geçen sürede Batı felsefesi için
kullanılan bir adlandırmadır. Hristiyanlık, yayılma sürecinde
bazı felsefi görüşlerle karşı karşıya gelmiştir. Hristiyan dinine
karşı yapılan eleştirileri savunmak adına bu din içinden bazı
filozoflar çıkmıştır. Bu filozofların felsefesi, apoloji (savunma)
olarak bilinir. Bu savunma felsefesi, ilk zamanlarda bazı felsefi
görüşlere karşı yapılsa da zamanla dini açıklama felsefesine
dönüşmüştür.
Dinî inanç ile felsefi düşüncelerin kaynaşması yaşanmış
ve felsefenin tüm alanlarında din etkili olmaya başlamıştır.
Bu etkinin olumsuz yansımaları da olmuştur. Felsefeye karşı
alınan bu tutumdan dolayı bu dönemde felsefenin yanında
bilim de dışlanmıştır. Felsefe ve bilim merkezleri bir bir kapa-
tılmıştır. Örneğin 5. yüzyılda İskenderiye Kütüphanesi bilim-
sel ve felsefi çalışmaların Hristiyan düşüncesine zarar verdiği
gerekçesiyle yakılmıştır (Görsel 2.1). Benzer gerekçelerle 6.
Görsel 2.1: Hypatia, İskenderiye
yüzyılda Platon Akademisi de kapatılmıştır. okulunda ders veren kadın düşünürdür.
Bu dönemde temel olarak inancın bilgiyi mümkün kıldığı Geometri, matematik, astronomi ve
düşünülür. Amaç yeni bilgiler oluşturmak değil kutsal olanı felsefe dersleri vermiştir. İskenderiye
anlamaya çalışmaktır. Uzun bir zamana denk gelen Hristiyan Kütüphanesi’nin yakılması esnasında
felsefesi, iki temel dönemle sınıflandırılır. Bunlar Patristik ve yaşamını yitirmiştir.
Skolastik dönemlerdir.
Hristiyan Felsefesi

Patristik Dönem, MS 2-MS 8. Skolastik Dönem, 8. yüzyıldan
yüzyıl arasında kalan ilk dönem 15. yüzyıla kadar olan ikinci dönem
Hristiyan felsefesidir. Bu dönem Hristiyan felsefesidir. Skolastik ismi,
Hristiyan filozofları aynı zamanda Patristik Hristiyanlığın öğretilmesi için bu dö-
din adamlarıdır. Tertullian, Clemens Dönem nemdeki okullaşma hareketinden ge-
ve Augustinus bunların önde gelen- lir. Skolastik “okul yolu” veya “okul-
leridir ve “Kilise Babaları” olarak da laşma” anlamlarına gelir. Anselmus,
adlandırılırlar. İsmini bu adlandırma- Aquinalı Thomas ve Ockhamlı William
dan alan Patristik Dönem’de özellik- bu dönemin önde gelen filozofların-
le Augustinus’un izlediği akılla dini dandır. Skolastik Dönem’de felsefenin
Skolastik
açıklama yolu, inancın temel öğretisi eğitim alanına taşınması birçok öğren-
hâline gelmiştir. Bu dönem felsefesin- Dönem cinin dinî eğitim alarak Hristiyanlığı
de Hristiyan dininine yönelik saldırı- hızla yaymalarına neden olmuştur.
lara karşı savunma tarzında düşünce- Bologna ve Oxford üniversiteleri bu
ler öne çıkmaktadır. dönemde kurulan ve bu geleneğin ön-
cüsü olan yerlerdir.

43