Page 30 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 30

Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf






                                               Başın sol tarafından, sol koldan ve göğsün sol kısmından toplanan
                                               lenf de göğüs lenf kanalından itibaren bu sıra ile kalbe ulaşır. Başın
                                               ve göğsün sağ üst yarısı ve sağ koldan toplanan lenf ise lenf kılcalları
                                               tarafından  lenf  toplardamarlarına  aktarıldıktan  sonra  sağ  lenf  kanalı
                                               ile sağ köprücük altı toplardamarına boşaltılır. Ardından kalbe gitmek
                                               üzere üst ana toplardamara geçer. Buradan da kalbin sağ kulakçığına
                                               dökülerek kan dolaşımına dahil olur (Görsel 1.89).
                                                                          1. Yol               2. Yol
                                                                       Bacak, bağırsak     Baş ve göğsün sağ
                                                                        (Lenf sıvısı)      kısmı, sağ kol (Lenf
                                                                                               sıvısı)


                                                                        Lenf damarları      Lenf damarları




                                                                        Peke sarnıcı        Sağ lenf kanalı


                                                   Baş ve göğsün sol                        Sağ köprücük
                                                     kısmı, sol kol   Göğüs lenf kanalı    altı toplardamar
                                                       (Lenf sıvısı)


                                                                        Sol köprücük
                                                                       altı toplardamar





                                                                                 Üst ana toplardamar


                                                                                      Kalbin
                                                                                   sağ kulakçığı

                                                  Görsel 1.89: Lenf sıvısının dolaşıma katılmasına kadar vücutta izlediği yollar

                                               Lenf  sisteminin  çalışmasını  engelleyen  bozukluklar,  dokularda  çok
                                               miktarda sıvı birikmesine yol açar. Doku sıvısının bu artışına ödem de-
                                               nir. Bu durum, bazı parazitlerin lenf damarlarını tıkaması, kılcal damar
                                               basıncının artması, azalmış plazma proteinleri sonucu kılcal damarda
                                               ozmotik basıncın düşmesi ve kılcal damarların geçirgenliğinin artması
                                               sonucu ortaya çıkabilir.

               Bilgi  Notu
                                               Lenf damarlarını bazı parazitlerin tıkamasıyla kol, bacak veya vücudun
                Fil hastalığı: Dünyada Pasifik Ada-  diğer bölümlerinde aşırı şişmeler oluşur. Buna fil hastalığı denir.
                ları, Asya, Afrika ve Güney Amerika
                bölgelerinde  yaygın  görülen  bir  has-
                talıktır.  İnsana  mikroorganizmayla   1.4.2.4. Lenf Dolaşımı-Bağışıklık İlişkisi
                enfekte olmuş sivrisineklerle bulaşır.
                                               Lenf  düğümlerinde  üretilen  lenfositler,  ihtiyaç  duyulduğu  miktarda,
                                               çeşitli  bölgelere  kanla  taşınarak  bağışıklığa  katkı  sağlar.  Lenfositler,
                                               vücutta, yabancı organizma veya madde henüz fazla yayılmamışken
                                               yakalanmasını  sağlayacak  şekilde  vücuda  dağılmıştır,  kullanılmayan
                                               lenfositler ise üretildiği lenf dokusunda depolanır.

                                               Vücuda giren yabancı maddeler önce doku sıvılarına geçer. Ardından
                                               lenfatik  damarlar  aracılığıyla  lenf  düğümlerine  ve  diğer  lenfoid  do-
                                               kulara  taşınır.  Örneğin  boğaz  ve  yutak  bölgesindeki  lenfoid  dokular





                152
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35